بر خلاف زمان‌های گذشته که برای ورود و خروج از کشور محدودیتی وجود نداشت امروزه برای ورود و خروج از کشور باید مواردی رعایت گردد و عدم رعایت این شرایط و موارد سبب مجازات می گردد. یکی از این موارد که بایستی رعایت گردد اخذ گذرنامه یا پاسپورت است، اگر شخصی بدون پاسپورت و یا با پاسپورت دیگری و یا پاسپورت جعلی از کشور خارج گردد در حقیقت او مجرم است. جرم جعل گذرنامه ممکن است با جرایمی همراه باشد. مثلا شخصی پاسپورتی را جعل می نماید و به واسطه ی آن پاسپورت از کشور خارج می گردد که در این صورت وی مرتکب سه جرم جعل پاسپورت، استفاده از سند مجعول و خروج غیر قانونی و غیر مجاز از کشور شده است.
برای بررسی و توضیح جرم جعل پاسپورت یا همان گذرنامه، ابتدا تعریفی از جرم جعل می نماییم و انواع و ارکان آن را بیان نموده و در نهایت به بررسی جرم جعل پاسپورت می پردازیم.
تعریف جرم جعل
جعل در لغت یعنی دگرگون کردن و منقلب نمودن. در قانون تعریفی از جرم جعل وجود ندارد و قانون گذار فقط به مصادیقی از این جرم اشاره نموده است. مصادیقی چون، ساختن نوشته یا سند، ساختن مهر یا امضای افراد، خراشیدن یا تراشیدن، قلم بردن( تغییر و تبدیل حرف ها و کلمات موجود در نوشته، محو کردن، اثبات کردن، سیاه کردن و …
مفهوم حقوقی آن به این صورت میباشد: قلب متقلبانه‌ی حقیقت به زیان دیگری، یا ساختن و یا تغییر دادن نوشته همراه با حیله به قصد جا زدن به عنوان اصل برای استفاده خود یا دیگری است که این عمل به ضرر دیگری است.
به بیان ساده تر جرم جعل جرمی است که در آن جاعل(شخص جعل کننده) نوشته یا نشانه هایی را ایجاد می‌نماید و یا آن را تغییر دهد به صورتی که نوشته یا نشانه ی جدید که او ساخته است برخلاف حقیقت باشد و او بخواهد آن را به عنوان اصل جا بزند و سبب فریب دیگران شود که به واسطه‌ی این فریب به او ضرر وارد گردد. تغییر زمانی جعل است که با قصد فریب دادن شخص همراه باشد و نمی‌توان گفت هر تغییری جعل است.
بیشتر بخوانید: جعل مدرک تحصیلی و مجازات آن
جعل در اسناد رسمی و اسناد عادی
جعل در اسناد هم می‌تواند به صورت جعل در اسناد عادی باشد و هم به صورت جعل در اسناد رسمی. در توضیح این دو سند باید گفت طبق قانون مدنی سند رسمی سندی است که در اداره ثبت اسناد و املاک و یا دفاتر اسناد رسمی یا نزد سایر مامورین رسمی، در حدود صلاحیت آنها و طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد. بنابراین برای اینکه سندی رسمی باشد بایستی دارای شرایط پیش بینی شده در قانون باشد یعنی نزد مقامات نام برده و در حدود صلاحیت آن اشخاص تنظیم شده باشد. سند عادی نیز به اسنادی گفته می‌شود که در تعریف پیش گفته نمی‌گنجند. اگر جعل در سند رسمی باشد مجازات آن با مجازات جعل در سند عادی فرق می‌کند طبق قانون مجازات اسلامی مجازات جرم جعل در اسناد رسمی مطابق ماده ۵۳۳ عبارت است از: (اشخاصی که کارمند یا مسئول دولتی نیستند هرگاه مرتکب یکی از جرایم مذکور در ماده ۵۳۲ شوند علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از شش ماه تا سه سال یا سه تا هجده میلیون ریال جزای نقدی محکوم می‌گردند.) و همچنین مجازات جرم جعل در اسناد عادی مطابق با ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی از این قرار است: (هرکس در اسناد یا نوشته های غیر رسمی جعل یا تزویر کند یا با علم به جعل و تزویر آنها را مورد استفاده قرار دهد علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از شش ماه تا دو سال یا به سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.)
ارکان جرم جعل:
جرم جعل مانند سایر جرایم دارای سه رکن مادی معنوی و قانونی میباشد.
- رکن مادی جرم جعل شامل سه قسمت رفتار، اوضاع و احوال و نتیجه میباشد. رفتار در جرم جعل ساختن یا تغییر دادن است . اوضاع و احوال در این جرم مواردی است از جمله اینکه ساختن یا تغییر دادن باید متقلبانه باشد یعنی باید قابلیت به اشتباه انداختن افراد را داشته باشد و آنها آن سند جعل شده را با اصل اشتباه بگیرند.باید توجه داشت که قابلیت به اشتباه انداختن کافی است و لازم نیست افراد به اشتباه بیفتند، همینکه این قابلیت را داشته باشد جرم جعل محقق شده است. سومین قسمت از عنصر مادی، نتیجه است. این جرم یک جرم مطلق میباشد یعنی ورود ضرر به افراد لازم نیست.
- رکن معنوی در جرم جعل عبارت است از اینکه شخص علاوه بر سوء نیت عام (علم و عمد در ارتکاب جرم ) باید سوء نیت خاص نیز لازم دارد و این سوءنیت قصد تقلب و جا زدن به عنوان اصل است .
- عنصر قانونی یعنی آن موادی که قانون گذار در آنها به تعریف جرم و همچنین مجازات آن پرداخته است. عنصر قانونی در جرم جعل مواد ۵۲۳ الی ۵۴۲ قانون مجازات اسلامی میباشد.
- مواردی که بیان گردید در خصوص کلیاتی از جرم جعل بود و در این قسمت قصد داریم به بررسی اختصاصی جرم جعل پاسپورت بپردازیم.
پاسپورت یا گذرنامه چیست؟
پاسپورت یکی از مدارک شناسایی افراد است که از طرف دولت برای اتباع خود صادر می‌گردد منظور از این افراد افرادی هستند که از دولت مربوطه اقامت خود را دریافت می‌کنند. زمانی که شخصی پاسپورت می‌گیرد یعنی او از دولت مجوز خروج از مرزهای کشور و همچنین بازگشت به کشور را دریافت می‌نماید. روی هر پاسپورت اسم شخصی که پاسپورت برای اوست درج شده است. هر پاسپورت جز دارایی‌هایی است که یک کشور دارد و با این تفاسیر نمی‌توان آن را خرید و هر پاسپورتی که به فروش می‌رسد، دزدی یا جعل است. و اگر شخص استفاده کننده موفق شود با استفاده از پاسپورت جعلی اجازه اقامت بگیرد این اجازه باطل است.
پاسپورت مانند شناسنامه هر فرد از مدارک شناسایی وی تلقی می‌شود و سندی است رسمی که آن را مامورین صلاحیت دار جمهوری اسلامی ایران برای مسافرت اتباع به خارج یا اقامت در خارج یا مسافرت از خارج به ایران داده می‌شود.
این روزها افراد بسیاری با اهداف بسیاری از جمله دست یابی به زندگی بهتر، پیشرفت شغلی، سیستم آموزشی سطح بالا و … تصمیم به مهاجرت می‌گیرند که به این منظور روشهای مختلفی را پیش می‌گیرند که از آن جمله است تحصیلی، کاری، سرمایه گذاری، ثبت شرکت و … . حال اگر شخصی قصد مهاجرت داشته باشد اما از طرق قانونی و جایز نتواند اقدام به مهاجرت نماید اقدام به طرق غیر قانونی از جمله جعل می‌نماید.
امروزه افراد سودجو با گرفتن مبالغ هنگفت اقدام به جعل پاسپورت می‌نمایند. در این روش یا شخص به اشخاص قاچاق برها مراجعه می‌نماید و با استفاده از تیمهای متخصصی که آنها در زمینه گریم افراد دارند اقدام به گریم می‌نمایند و خود را شبیه عکس درج شده در پاسپورت گم شده و یا سرقتی نموده و به مقصود خود می‌رسد و یا از طریق دست کاری در مشخصات پاسپورت به هدف خود می‌رسند و یا پاسپورتهایی که به صورت سفید هستند اطلاعات خود را درج می‌نمایند که در این روش شانس موفقیت آنها پایین است و آنها نمی‌توانند با استفاده از آن به هدف برسند به همین دلیل اشخاص بیشتر حالت اول را انتخاب می‌نمایند البته حالتی که صاحب اصلی پاسپورت نسبت به آن اعلام مفقودی یا سرقت ننموده است.
جرایم مرتبط با جرم جعل پاسپورت
جرم ورود و خروج غیر قانونی از کشور
این قانون در سال ۱۳۵۱ به تصویب رسیده است که حاوی دو نوع رفتار مجرمانه میباشد که اولی جرم خروج غیر قانونی از کشور توسط فرد متخلف است و رفتار مجرمانه بعدی عبور دادن افراد از کشور توسط دیگران است.
مجازات خروج غیر مجاز: افراد برای خروج از کشور و یا مسافرت به از خارج به ایران باید گذرنامه اخذ نمایند که این سند یک سند رسمی است که طبق تعریف اسناد رسمی، آن را ماموران ذیصلاح دولت جمهوری اسلامی ایران برای مسافرت افراد به خارج یا اقامت آنها در خارج یا مسافرت از خارج به ایران تنظیم می‌نمایند. هر شخصی برای خروج از کشور به صورت قانونی باید گذرنامه اخذ نماید و هیچ‌یک از تبعه نمی‌تواند بدون اخذ گذرنامه از کشور خارج شود و در صورت انجام این کار مجازات می‌گردد که مجازات آن دو ماه تا شش ماه یا پرداخت جریمه نقدی یا هر دو مجازات است. نکته دیگر در این خصوص این است که حتی شخصی که گذرنامه اخذ نموده نیز باید به صورت قانونی که حکومت تعیین نموده است از کشور خارج شود و خروج از طرق غیر مجاز نیز جرم است.
استفاده از گذرنامه ی مجعول
جرم استفاده از سند مجعول از جمله جرم استفاده از گذرنامه ی مجعول یعنی شخص با استفاده از گذرنامه ی مجعول به جای گذرنامه ی واقعی اقدام به خروج از کشور نماید که مجازات آن در قانون اصلاح بعضی از مواد گذرنامه، حبس تعزیری یک تا سه سال و یا جزا نقدی از پانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال است مگر آنکه جرم آنها مشمول قوانینی گردد که مجازات آنها سنگینتر است.
مجازات جرم جعل گذرنامه
طبق بند ۱ ماده ۱۵ اصلاح بعضی مواد گذرنامه: اشخاص ذیل به حبس تعزیری از یک تا سه سال و یا به جزای نقدی پانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال محکوم می‌شوند مگر اینکه جرم آنها مشمول قوانینی گردد که مجازات سخت تری معین کرده باشد.
بند۱: هرکس گذرنامه یا جواز اقامت یا جواز عبور را جعل نماید یا با علم به مجعول بودن از آنها استفاده کند یا این قبیل اوراق مجعوله را برای دیگری تحصیل نماید.
همانطور که از ماده مذکور معین گردید مجازات وی یک تا سه سال و یا به جزای نقدی پانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال است.
عالی بود جناب زینالی
ممنون از مطالب خوبتون جناب وکیل
وکالت در جعل را قبول می کنید؟
سلام بله با دفتر تماس بگیرید.۸۸۳۱۶۷۱۲
نحوه ی گرفتن پاسپورت برای اتباع بیگانه لطفا مراحل را توضیح بدبن؟
سلام یک شخص با استفاده از شناسنامه مجعول شخصی دیگر گذرنامه گرفته ودو زیارت اربعین رفته وبک سفر سیاحی به کشور امارات رفته ولی مرتکب هیچ جرمی نشده وهیچ پرونده ای نداره
لطفا بگید جرمش چی میشه
سلام مجازات استفاده از سند جعلی حبس از شش ماه تا سه سال یا جزای نقدی می باشد
باسلام بنده وچند نفری از دوستان.قسط خروج از کشور داشتیم.که یه نفر مارو به کسی توی تهران معرفی کرد که میتونه ویزا براتون بزنه وشمار هرکجا بخوای ببره وبه ازی هر نفر هم صد میلیون می گیره.که ما تعدا ۹نفر پاسپوراتمون وهر نفرمبلغ۳۵ میلیون طبق رسید دادیم.حالا متاسفانه بعد دوسال طرف پاسپورتامون فروخته به ترکیه.وپولمون هم پس نمیده.ومیگه هر غلطی میخوای بکنی .حالا تکلیف ما چیه راه وچاره ماچیه.ممنون از راهنمایی اساتید.محترم.که به داد رسیدگی کنید ویا دقیق راهنمایی کنید ایا ما به پولمون به پاسپورتومن میرسیم یانه جالب اینجاست طرف میگه بذید شکایت کنید هیچ غلطی نمی کنید.فوقش محکوم بشم پولتون نهایتن قسطی میدم.وخودتون هم چون خواهان خروج از کشور شدی راهی زندان میکنم.ایا راهی هست ممنون
سلام .من میخام از شوهرم جدا بشم باشناسنامه برادر فوت شده اش ازدواج کرده دوبار .پاسپورت هم به اسم اون گرفته .میخاستم بپرسم ایا این مدارک باعث میشه ما زودتر طلاق بگیریم وچون خودم‌منزل رو‌ترک کردم حق و حقوقی دارم چون نمی تونستم باهاش زندگی کنم خیلی هم بداخلاق وبدهن بود خرج هم نمیداد .
سلام صرفا نفقه به شما تعلق نخواهد گرفت. معمولا طلاق پروسه داره ولی با گرفتن وکیل میتونید کوتاه ترش کنید
‘ سلام من ناصر هستم تعدادی پاسپورت جعلی از دستم گرفتند میتونی بگی جرمش چی ممنونم از راهنمایتون
سلام: حبس دارد.
سلام
همسرم پنج ماه قبل از طلاق اسم منو از شناسنامه اش خراشیده واسم یک مرد دیگر را نوشته و آن مرد به عنوان شوهر زن من در دفترخانه اجازه ی اخذ گذرنامه به زنم داده و زنم با همان گذر نامه ی جعلی به خارج مسافرت کرده. لطفاً بفرمایید چند تا جرم اتفاق افتاده و آیا قاضی همه ی جرمها را با جریمه ی نقدی تمام کند؟ ممنون لطفتان
سلام: جعل شناسنامه سند رسمی است و حبس دارد.
سلام من برادرم بدون کارت پایان خدمت یا معافیت گذرنامه گرفته قانونی از طریق یه اشنا گرفته ایا جرم دارد ؟ ایا دولت میتونه جلوشو بگیره ؟
سلام وقت بخیر بنده حدود ۳ ماه پیش با پاسپورت خودم به صورت قانونی از ایران به مقصد ترکیه خارج شدم ..از اونجا یه پاسپورت المانی خریداری کردم و به سمت لبنان پرواز کردم که از اونجا برم اروپا حتی خروجم از ترکیه به سمت لبنان با پاسپورت خودم بود ولی به محض ورود به لبنان پاسپورت المانی رو تو گیت پسکنترل تحویل دادم ولی خب متوجه شدن که من المانی نیستم و پاسپورتم فیک هستش..! بعد از دستگیری به زندان رفتم و سفارت متوجه شد حدود ۲ماه زندانی شدم برام جریمه ی نقدی در نظر گرفتند پرداخت کردم و به کمک سفارت ازاد شدم ولی هنوز به ایران برنگشتم سفارت گفت ورودت به ایران مشکلی نداره چون زندانی شدی و جریمه هم پرداخت کردی فقط گفتند برسی ایران سه ماه ممنوع خروج هستی.! الان در واقع ممنوع الخروجم …خواستم ازتون بپرسم به محض ورودم به ایران باز دستگیر میشم…چه برخوردی در انتظارم هست راستش کمی نگرانم
اگه میشه به سوالم پاسخ بدید
سلام: خیر شما چون مجازات خودتان را کشیده اید به ایران برگردید کسی شما را ممنوع الخروجی نمیکند چون پاسپورت شما تقلبی بوده و جرم شما تعزیری است و شما ممنوع الخروج نخواهید شد
سلام من یکی از دوستام بچه افغانستان است از ایران با پاسپورت یک ایرانی قیافه خودشو شبی اون گیرم کرده میخواسته از مرز به طرف ترکیه رد بشه گرفتن الان این چقد زندان داره یا جریمه داره این دوستمم تو ایران غیرقانونیه خودش
سلام .من از انگلیس با برگه عبور برگشتم و بازپرس برام زده استفاده اگاهانه از پاسپورت جعلی .حکمش چی میتونه باشه ؟
سلام ايا عكس پاسپورت رو براي كسي بفرستي ميتونه جعل كنه ؟ يا اينكه كار غير قانوني انجام بده؟ يا با اون عكسش كاري كنه؟
سلام: بله ممکن می باشد
سلام من مدارک پاسپورت قانونی گرفتم و شرایط اینو دارم که از کشور خارج بشم و اقامت بگیرم سوالم اینه که وقتی میخوام اقامت کشور آذربایجان بگیرم آیا با پاسپورت جعلی میتونم اونجا اقامت بگیرم ؟
چون بخاطر ورزشم سن رو ۳ سال کم کردم و شناسنامه و پاسپورت جعلی گرفتم که وقتی رفتم کشور آذربایجان اونجا با مدرک جعلی بتونم اقامت بگیرم خواستم بدونم آیا میشه ؟ خوده کشور آذربایجان میخوان برام پاسپورت صادر کنن از سفارت ایران استعلام میگیرن ؟
سلام،
سال ۹۶ با پاسپورت خودم از ایران خارج شدم در ترکیه پاسپورت جعلی کشور اروپا رو بهم دادند و سر گیت متوجه شدند و من رو ۱۱ روز بازداشت کردند و هزینه (جریمه) رو پرداخت کردم
سال ۱۴۰۱، برام ابلاغیه جعل پاسپورت آلمان رو برام دادگاه کیفری دادخواست فرستاده میخواستم بدونم حکمش چس هست؟
سلام وقت بخیر
اگر فردی بخواهد با هر انگیزه ای(نه فریب طرف مقابل) سابقه ورود و خروجش به ۴ کشور رو پاک کنه، جعل صورت گرفته؟ چون بعضی ها استدلال می کنند چون مهر ورود و خروج هر کشور در همان کشور می خوره و اون صفحه از پاسپورت که مهر خورده سند رسمی ما محسوب نمیشه اساسا جرم نیست
و اینکه بر فرض جرم بودن میشه گفت تعدد مادی صورت گرفته و باید به ۴ جرم جعل محکوم شده یا تعدد معنویه؟!