در وکالت ممکن است وکیل از سمت خود استعفا دهد که استعفای وی بدیهی است که آثاری دارد در این مقاله به بررسی آثاری که از استعفای وکیل بر موکل بار می شود و آثاری که بر دادگاه تحمیل می شود را بررسی خواهیم کرد.
و به بررسی این موضوع می پردازیم که آیا وکیل به طور کلی می تواند در هر لحظه که اراده کند استعفای خودش را تقدیم کند و آیا واقعا شرایط خاصی را می طلبد.
- و این که اگر وی استعفا دهد به جهت ضرر موکل خویش باز هم می توان گفت که او حق چنین کاری را داشته و قانون مربوط کار او را بدون ضمانت اجرایی گذاشته و یا خیر، مسائلی را مطرح کرده است؟
در این مقاله قصد بررسی به این مسائل را خواهیم داشت.
وکالت عقدی جایز
وکالت عقدی جایز است و وکیل و موکل (منظور از موکل کسی است که وکیل گرفته است) هر وقت که بخواهند می توانند قرارداد را فسخ کنند و نیازی نیست که هر کدامشان دلیل و توجیهی ارایه بدهند.
اما در خصوص وکیل این مسئله را باید در نظر گرفت که وی موظف به حفظ حقوق موکل و اصول دادرسی است، به ویژه که از وکیل دادگستری انتظار می رود که به بهترین نحو حقوق موکلش را حفظ کند نه این که خودش سبب ضرر او شود پس در جایی که استعفا می دهد به نوعی این کار را انجام دهد که موکل از استعفای او ضرری نبیند.
از طرفی وی مکلف است که با دادگاه هم همکاری کند و روند رسیدگی به پرونده را ساده کند نه این که وی مشکل ساز بوده و یا جریان رسیدگی را با تاخیر روبرو سازد، چون ممکن است با استعفای نابجای وکیل زحمت هایی برای دادگاه و موکل ایجاد شود.
استعفای وکیل
استعفای وکیل ممکن است قبل از تشکیل جلسه دادرسی باشد در این صورت واضح است که سمت نمایندگی وی از بین می رود.
پس او نمی تواند از جانب موکل اقدامی انجام دهد که در عین حال با قراردادی که با موکل داشته، موکل به وی اعتماد کرده وی تصورش بر این بوده که وکیل از من دفاع می کند که با این تفکر خودش اقدام به دفاع نمی کند که در این جا ممکن است با عدم اطلاع رسانی به وی حق او زایل شود چرا که در دادگاه حاضر نشده و از خود دفاع نکرده است.
بیشتر بخوانید: چگونه وکیل خود را از وکالت عزل کنیم به انضمام مواد قانونی
وظیفه وکیل در خصوص اعلام استعفا
علاوه بر این وکیل تکلیف دارد مراتب استعفای خویش را به موکل اطلاع دهد مکلف به اطلاع رسانی به دادگاه نیز می باشد چرا که در برخی موارد دفتر دادگاه ملزم است که مراتب را به وکیل ابلاغ نماید که با از بین رفتن رابطه او با موکل دیگر دلیلی بر ابلاغ به وی نیست.
اما چون وی اطلاع نداده دادگاه تصور می کند ابلاغ را انجام داده و موکل هم که خیال می کند وکیل از وی دفاع به عمل می آورد در این حالت حق دفاع در دادگاه موکل از بین می رود.
چرا که با اطلاع دادن وکیل به موکل، دادگاه موکل را احظار می کند که شخصا یا توسط وکیل جدید، دادرسی را تعقیب نماید و دادرسی تا مراجعه موکل یا معرفی وکیل جدید، حداکثر یک ماه متوقف می گردد.
ضمانت اجرا عدم اطلاع استعفا وکیل به موکل
ضمانت اجرای عدم اطلاع رسانی می تواند مسئولیت مدنی وکیل یا مسئولیت انتظامی او و یا هر دو مسئولیت را در بر بگیرد.
منظور از مسئولیت انتظامی وکیل که در لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری مطرح شده است که با عدم اطلاع از استعفای خود به موکل و دادگاه و یا وقتی اطلاع دهد که موکل مجال کافی برای تعیین وکیل دیگر برای معرفی به دادگاه نداشته باشد که به مجازات درجه ۴ و کاهش صلاحیت یعنی کسی که وکیل پایه یک است به دو تنزل پیدا می کند
کسی که دو است به کار آموزی و کارآموز به تعلیق پروانه او به مدت مشخصی از سه ماه تا سه سال منجر می شود.
عدم اطلاع استعفا به موکل ممکن است سبب مسئولیت مدنی برای وکیل شود به این شکل که او به تکلیف قانونی خودش عمل ننموده که این عدم انجام تکلیف تقصیر محسوب می شود که تقصیر هم یکی از مبانی مسئولیت مدنی می باشد.
به این عبارت که در اثر تقصیر شخصی به دیگری ضرری وارد شود، شخص مقصر مسئول جبران خسارت می باشد.
پس در جایی که وکیل اطلاع ندهد استعفای خودش را، موکل مرتکب تقصیر شده و مسئول جبران خسارت وارده می باشد.
آثار استعفای وکیل به دادگاه
آثار اعلام استعفا به دادگاه این است که دادگاه در هر صورت وظیفه خواهد داشت مراتب را به موکل اخطار دهد و تا معرفی وکیل جدید، حداکثر به مدت یک ماه دادرسی را متوقف نماید اگر چه این توقیف نمی تواند سبب تجدید جلسه باشد.
به عبارت دیگر استعفای وکیل قبل از تشکیل جلسه دادرسی دادگاه مراتب را به موکل اخطار می دهد به دلیل زوال سمت وکیل او را از مداخله در دادرسی منع خواهد کرد.
به این معنا که وکیل با استعفا دوباره نمی تواند بیاید ادعا کند که دوباره رسیدگی می کنم بلکه این بار دادگاه او را منع می کند و در صورتی که جلسه دادگاه و وقت رسیدگی آن تعیین نشده باشد وقت رسیدگی را به وکیل جدید و یا موکل ابلاغ می نماید.
حال فرضی را در نظر می گیریم که وقت دادرسی به وکیل ابلاغ شده است و سپس او استعفا داده است در این حالت مجددا دادگاه مراتب را برای موکل جهت حفظ حقوق وی حتی اگر ساعت و تاریخ جلسه تغییر نکرده باشد ابلاغ می کند و اگر در شرایطی این ابلاغ مجدد را انجام ندهد جلسه رسیدگی باید تجدید شود.
در حالتی که حتی با ابلاغ باز هم موکل به جلسه رسیدگی نمی رسد جلسه برگزار خواهد شد و در صورت زیان وکیلی که در انجام وظیفه خود کوتاهی کرده موظف است.
یکی از آثار عدم اطلاع به موکل تغییر مبدا مهلت تجدید نظر و یا فرجام است، چنانچه اگر در زمان ابلاغ به وکیل موکل از استعفا بی اطلاع باشد، مبدا مهلت پس از اثبات عدم آگاهی (یعنی موکل اثبات کند که هیچ اطلاعی از استعفای وکیلش نداشته است) از زمان اطلاع محسوب خواهد شد و وکیل دارای مسئولیت نیز خواهد بود اما موکل از استعفا در زمان ابلاغ به وکیل مطلع باشد، مبدا مهلت تجدید نظر همان ابلاغ به وکیل خواهد بود.
اختیارات وکیل بعد از استعفا
برای حفظ حقوق موکل اختیارات استثنایی برای وکیل پیش بینی شده است از سویی دادخواست تجدید نظر و فرجام خواهی وکیل مستعفی قبول خواهد شد، هر چند وکیل مستعفی قصد ادامه وکالت در دعوی مورد نظر را ندارد، اما برای حفظ حقوق دادرسی موکل (حق شکایت وی نسبت به رای) برای پیشگیری از مسئولیت مدنی و انتظامی خود در اثر استعفای نابهنگام، انجام اقدامات حداقلی را لازم بداند و با این که استعفا داده است.
اقدام به تقدیم دادخواست شکایت بنماید (هرچند دادخواست ناقص باشد) تا فرصت شکایت وی منقضی نگردد و این عبارت را باید در نظر گرفت که وی حق اقدامات بیشتری را در این مراحل را ندارد.
حال اگر دادخواست وی ناقص بود برای رفع نقص دیگر به وکیل موردی را ابلاغ نمی کنیم و موکل باید نقص را رفع کرده زیرا وکیل نه تنها خودش با استعفا، اراده اش را اعلام کرده که رغبتی به دفاع از موکل را ندارد، بلکه دادگاه هم با استعفای او، وکیل را دیگر ذی سمت نمی داند و وکیل حق اقدامی ندارد.
و در جایی که وی دادخواست ناقصی را تحویل داده است و سپس استعفا داده در این حالت می تواند دادخواست را تکمیل نماید اگرچه وی استعفا داده است و سمتی ندارد.
چون حداقل کاری که در وکالت باید می شد تقدیم یک دادخواست کامل بوده است حال این امر اجرا نشده باشد می تواند آن را کامل اجرا کرده و دادگاه این اختیار را به وی داده است.
دادگاه صالح به رسیدگی
اگر چه در طول مقاله با این مبحث اشاره مستقیم نشده است، اما به سادگی می شود فهمید که دادگاه صالح به رسیدگی به استعفای وکیل همان دادگاهی است که دعوا و پرونده موکل در آن مطرح می باشد و وکیل استعفای خودش را تحت یک درخواستی مکتوب به دادگاه اعلام می دارد به این مضمون که با سلام در خصوص پرونده کلاسه… مطروحه در آن شعبه محترم؛ که وقت رسیدگی آن به این جانب به تاریخ… ابلاغ شده است، استعفای خویش را اعلام می دارم مستدعی است که در این خصوص تصمیم مبذول را مطرح فرمایید.
نتیجه گیری
در این نوشته به بررسی استعفای وکیل پرداختیم و متوجه شدیم که استعفای وی دارای آثاری می باشد از جمله توقیف دادرسی تا رفع مانع و بعد از آن حتی اگر خود وکیل خواهان ادامه وکالت برای موکلش باشد دیگر حقی ندارد، اگر چه در دو مورد برای حفظ حقوق موکل می تواند در دادگاه اقدام کند یک مورد تقدیم دادخواست برای اعتراض به رای بود و دیگری در جایی که دادخواستش ناقص باشد و بخواهد آن را کامل کند چون حداقل وظیفه ای که دارد این است که تنها کاری را که برای موکل کرده کامل انجام داده باشد.
و در آخر به این موضوع رسیدیم که مرجعی که وکیل باید استعفایش را اطلاع بدهد همان دادگاهی است که دعوی در آن جریان دارد و عدم اطلاع ممکن است متضمن مسئولیت مدنی و یا مسئولیت انتظامی برای او باشد.
سوالات متداول
بله دارد ولی ممکن است برای مسئولیت به بار بیاید همانطور که در نوشته گفتیم.
دادگاه صالح همان دادگاهی است که پرونده موکلی که وی قصد استعفای از آن را دارد در آن دادگاه در جریان می باشد.
ابلاغ های دادگاه بعد از استعفا دیگر به او نمی شود و موکل و یا وکیل جدید وی مرجع ابلاغات دادگاه می شوند.
سلام وکیل من کارهایی ک بعهده خودش بودرو درست انجام نمیده و فقط بهم استرس مضاعف میده.سوال من اینجاست ک درصورت استعفای ایشون و یا اینکه من خودم بخوام ک دیگه وکیلم نباشه هزینه یا حق الوکالشون ب چ شکل میشه؟ ایا من میتونم پولی ک بهش دادمو درمورد پرونده هایی ک انجام نداده پس بگیرم؟ یا دیگه قابل برگشت نیس
سلام
اگر وکیل در ایفای تعهدات خودش تعدی و تفریط کرده و شما این موضوع را به دادگاه اثبات کنید تمام مبالغ با خسارت قابل وصول هست.
اگر وکیل از انجام وکالت انصراف یا استعفا دهد و بعد از اطلاع به موکل، موکل همچنان پایبند به وکالت وی باشد وکیل باز هم می تواند ادامه وکالت دهد یا نه توضیح دهید.
سلام:بله اگرپایبند به وکالت باشد میتواند ولی درصورت اطلاع دادگاه دیگروکالت وکیل پذیرفته نیست.
با سلام آیا وکلا پس از استعفا ازوکالت یا معزول شدن وکیل توسط موکل دوباره همان وکیل می تواند با موکل که عزل کرده وکیل همان پرونده که توسط خودش استعفا داده یا موکل عزلش کرده ! در صورت رضایت وکیل وموکل وکیل همان پرونده باشه
سلام:بله مجددا می تواند
اگر وکیل شاکی استعفا دهد واین کار به متشاکی خسارت وارد کند چگونه باید پیگیری کرد؟؟
سلام: می توانید مطالبه خسارت از وکیل نمایید.
آیا وکیل میتواند با اینکه قرارداد معتبر با موکل دارد طلبه پول بیشتر و تهدید به استعفا کند؟
سلام: در این صورت می توانید از وکیل با بت پول بیشتر نسبت به قرارداد وکالت درخواست فسخ قرارداد نمایید.
سلام وکیل من بدون اینکه به من اطلاع دهد دو روز قبل از دادگاهی من استعفا داده وبه بنده اعلام ننموده واینکه من از طریق وکیلی دیگر که او را می شناخت مورد اطلاع قرار گرفتم الان میتونم طلب پولمو از ایشون بکنم یا چیکار کنم
سلام: می توانید براساس اینکه اگر مغبون شده اید اجرتی که داده اید اگر زیاده بر میزان تعرفه باشد از ایشان مطالبه نمایید.
باسلام.در طی روند دادگاه وکیل بنده تصادف شدیدی کردوبمن اطلاع داده توانایی ادامه دادگاه را ندارد ولی مکتوب به دادگاه اعلام نکردند.نصف حق الوکاله را پرداخت کرده بودم که مجبور به استخدام وکیل دیگری شدم طی یکسال که فقط دو مرحله دادگاه باقی مانده بود ایشان علارقم میل من به دادگاه های آخرامدند.کل حق الوکاله وکیل دوم پرداخت شدوالان وکیل اول ادعای نیم دیگرحق الوکاله را داردومرتبا تهدید به برگه کردن چک حق الوکاله وبه زندان انداختن اینجانب میکند.چه بایدبکنم؟؟
سلام: اگر توافق براین بوده نیمه دیگر بعد از صدور رای بوده در این صورت نمی تواند تقاضای نیمه دیگر حق الوکاله نماید ولی چیزی توافق نشده باید پرداخت نمایید برای راهنمایی و کمک بیشتر از وکلای انلاین سامانه وکیل تاپ مشاوره نمایید.
باسلام
بنده برای مشکل خانوادگی به وکیلی مراجعه کردم و قرارداد وکالت الکترونیک تنظیم کردند و بعد از گرفتن متن قرارداد متوجه شدم‌که اصلا هیچ چیزی درمورد دادگاه خانواده داخل وکالت ننوشته و خیلی جامعتر بود ولی حساسیت نشان ندادم و کلیه مدارک از جمله عقدنامه را تحویل دادم ولی بعد عز چند روز تماس گرفتن وگفتن که بیاید دفتر و وکالتنامه منو بیارید و مدارکو بگیرید و پول دریافتی هم کامل واریز کردن به حسابم و گفتن که استعفا میدهن،ولی هیچ مدرک و نوشته ای دال بر استعفا ایشان به من ندادن و من الان نمیدونم که آیا واقعا استعفا داده یا نه و اینکه میگفت من هیچ افقدامی روی پرونده شما نکردم من چطوری میتونم از صحت گفته ها مطمئن بشم لطفا کمکم کنید ممنونم البته من از طرف خواهرم وکالت داشتم و وکیل انتخاب کردم
سلام
من وکیلی گرفتم و قرارداد بستم و مبلغ حق الوکاله ایشان را دادم ولی بعد از حدود پانزده روز هر سوالی ما از ایشان میکردیم که چه اقدامی روی پرونده انجام داده به عناوین مختلف تفره میرفت و جواب درستی نمیداد در ضمن مشکل ما خانوادگی و برای مهریه و نفقه بود خلاصه بعد از چند روز کل پول دریافتیو به حساب ما واریز کرد و گفت قرارداد منو بیارید و مدارکتونو بگیرید
من استعفا میدم و هنوز دادخواست ندادم تنظیم کردم ولی تیک آخرو نزدم و ثنا هم باز نکردم و هر چی ما گفتیم یه چیزی به ما بده که شما استعفا دادی و دیگه وکیل ما نیستی گفت نیازی نیست و من در سامانه استعفای خودمو ثبت میکنم حالا من نمیدونم روال کار همینه یا نه و اینکه چطوری میتونم از صحت گفته ایشون مطمئن بشم چونذمیترسم با طرف مقابل ما تبانی کرده باشه و چون من از طرف خواهرم وکالت مدنی و محضری دارم اونقدر در سیستم قضایی ارزش نداره و خواهرم هم ایران نیست حالا موندم میون هوا وزمین لطفا راهنماییم کنید ممنونم
سلام: باید از طریق شعبه رسیدگی کننده نسبت به عزل وکیل اقدام نمایید و اینکه استعفای وکیل تا زمانی که بع اطلاع شعبه نرسیده باشد استعفا قابل قبول نیست برای راهنمایی بیشتر از طریق وکلای انلاین وکیل تاپ مشاوره نمایید.
سلام یکنفر بمن مال دزدی فروخته خود فروشنده هم از یکی خریده بعداز ۲سال صاحب مال اومد مالشو گرفت از دستم
منم وکیل گرفتم،، وکیلم حالا بعداز گذشت یکسال از وکالتم میگه میخوام استعفا بدم
قیمت مال تقریبا ۲۰۰تومنه،،، وکیلم تا حالا از من ۱۵تومن هم گرفته،، من چکار کنم؟
سلام: میتوانید از وکیل شکایت نماید