بر اساس ماده ۳ قانون کار در جمهوری اسلامی ایران، کارفرما را می توان اینگونه تعریف کرد که کارفرما یک شخص حقیقی و یا حقوقی می باشد که کارمند به خواسته او در مقابل پولی که به عنوان مزد دریافت می کند کار می کند.
در کل می توان اینگونه گفت که کلیه مدیران و مسئولان و یا تمامی افراد چه حقیقی و چه حقوقی که این امور را بر عهده دارند و یک سری افراد را برای رسیدن به اهداف خود استخدام می کنند و در مقابل کاری که آنها انجام می دهند، حقوق پرداخت می‌کنند اصطلاحا به آنها کارفرما گفته می شود.
همانطور که بیان کردیم کارفرما هم میتواند حقیقی باشد و هم میتواند حقوقی. حال این موضوع را مطرح میکنیم که کارفرمایان حقوقی چه کسانی هستند؟ آنها مجموعه ای هستند همانند شرکت‌هایی که ثبت شده‌اند، موسسات و یا تعاونی ها که باید دارای اساسنامه و یا صورتجلسه باشند.
وظایف یک کارفرما طبق قانون کار
بین کارفرما و کارمند یا کارگر یکسری روابط خاصی وجود دارد که قانون آنها را مشخص کرده است کارفرما در مقابل این افراد، دارای وظایفی می باشد.
قوانینی که قانون کار آنها را گذاشته و تصویب کرده است برای حمایت از کارگران و کارمندان می باشد:
انتخاب کردن نوع قرارداد با توجه به شرایط مربوط به عقد و قرارداد: که ممکن است قرارداد مدت موقت یا قرارداد کارهای غیر موقت یا قرارداد برای انجام اموری که معین و مشخص هستند، تعیین گردد.
انجام دادن تعهداتی که در قرارداد ذکر شده است: کارفرما وظیفه دارد تمامی تعهداتی را که در قرارداد ذکر کرده است عمل کند که یکسری از مفاد قرارداد میتواند بر اساس مزایای بیشتر و توافق بین طرفین یعنی کارگر و کارفرما باشد و بقیه هم که بر اساس قانون کار می باشد.
رعایت کردن تمامی تکالیف مندرج در فصل دوم قانون کار: از جمله پرداخت کردن مبلغی که به عنوان پایان کار و مزایای پایان کار معین و در مدتی موقت، پرداختن حق سنوات زمانی که کارگر را اخراج می کنند، همچنین برگرداندن کارگر بر سر کارش، پرداخت کردن حق او از زمانی که اخراج شده است تا زمانی که به کار برگردانده شده است، همچنین بازگرداندن کارگر به محل کار بعد از اینکه آن شرکت از حالت تعلیق درآمد.
رعایت کردن قوانین و مقرراتی که مربوط به شرایط کار می باشد: شرایط کار بر اساس یک سری از موارد با توجه به حمایت از کارگر گذاشته شده است: مانند شرایط و مقررات کار برای حداقل دستمزد، طبقه بندی کردن مشاغل، حداکثر ساعت قانونی کار، اضافه کاری و پرداخت آن و حمایت از آن، منع کارهای سخت و زیان آور، تعطیلات هفتگی، رعایت شرایط و ویژگی هایی که برای کار کردن بانوان وجود دارد، رعایت کردن شرایط در زمان بارداری برای بانوان و مرخصی آنها، ممنوع بودن کار برای افراد زیر ۱۵ سال
رعایت بهداشت و ایمنی در کار: محل کار و بهداشت ایمنی کارگران بسیار با اهمیت می باشد.
ارائه دادن امکانات رفاهی: قانون کار یک سری تکالیف از قبیل همکاری کردن با تعاونی های مسکن، احداث خانه‌های سازمانی، ایجاد محل مناسب برای ادای فریضه‌ی نماز، تامین غذای کارگران با شرایط مزبور، ورزش کارگران، تامین وسیله‌ی نقلیه در صورت دوری کارگاه و غیره که برای انجام ندادن بعضی از این کارها مجازات در نظر گرفته است.
بیمه کردن کارگر، وظیفه مهم کارفرما
بر اساس قانون کار تمامی کارفرمایان موظف هستند کارگران خودشان را بیمه نمایند. اگر کارفرما کارگر خود را بیمه نکند و از آن سر باز زند علاوه بر اینکه تمامی حقوقی که متعلق به کارگر می باشد را باید پرداخت کند.
احتمالا برای شما این سوال پیش آمده که اگر کارفرما حق بیمه تان را پرداخت نکرد باید چه کنیم؟ برای پاسخ به این سوال ما این مقاله را در اختیار شما قرار میدهیم. تا پاسخ سوال خود را در آن بیابید.
با توجه به شرایط و همچنین امکانات محکوم می شود که بین دو تا ده برابر حق بیمه را پرداخت کند.
حقوق کارآموز هم باید محاسبه گردد
کارفرمایان تعهداتی نیز در برابر کارآموز دارند. آنها باید مدت زمانی را که کارآموز برای کارفرما کار میکند را جزو سوابق کاری او محسوب نمایند. مقدار دستمزدی که کارآموز در آن مدتی که به عنوان کارآموزی کار میکند می گیرد؛ نباید از مزد ثابت یا مزد مبنا کمتر باشد.
آن مبلغ از مزایای غیر نقدی، کمک هزینه وقتی که به یک کارگر پرداخت می‌گردد به کارآموز هم نیز باید پرداخت شود.
دادن گواهی پایان کار توسط کارفرما
دادن گواهی انجام کار به کارگر: کارفرما وظیفه دارد که بعد از پایان قرارداد کار، به درخواست کارگر، یک گواهی انجام کار به همراه تاریخ زمان شروع و پایان کار و همچنین ذکر کردن مدت زمان کار و مشخص کردن نوع کار. اگرچه کارفرما وظیفه دارد این کار را انجام دهد اما برای انجام نشدن این کار هیچ ضمانت اجرایی اعم از مجازات و غیره در نظر گرفته نشده است.
مرخصی اجباری فرستادن کارگران توسط کارفرما
کارفرما در صورتی اجازه دارد که کارگران خود را به مرخصی اجباری بفرستد و یا کارگاه خود را تعطیل کند که تمامی مزایا و حقوق کارگران را در این ایام پرداخت کرده باشد. زیرا تعطیل کردن کارگاه و به مرخصی فرستادن اجباری کارگران بدون پرداخت کردن حق و حقوق آنها درست نمی باشد و با قانون منطبق نمی باشد.
در بعضی مواقع کارفرما کارگاه خود را تعطیل می کند و کارگران خود را به مرخصی اجباری می‌فرستد و آن روزهایی که آنان سر کار نیامده‌اند را از اصل مرخصی آنها کسر می کند.
در اینجا باید بیان کنیم که مطابق با ماده ۶۹ قانون کار مرخصی گرفتن در صورتی صحیح است که هم کارفرما و هم کارگر هر دو رضایت داشته باشند اگر کارفرما، کارگران را به اجبار به مرخصی بفرستد این عمل از مصادیق تعلیق می باشد و کارفرما نمی تواند آن روز را از اصل مرخصی های کارگر کسر کند.
آیا کارفرما میتواند هر زمان که خواست کارگر را اخراج کند
باید به این نکته توجه کرد که قراردادی که بین کارگر و کارفرما بسته شده است، تاریخ و مدت زمان مشخصی دارد و هر یک از طرفین نمی‌توانند به تنهایی آن را فسخ کنند. اگر کارگر از انجام کارهای خود سرباز زند کارفرما میتواند بعد از اینکه چند بار به صورت کتبی به آن تذکر داد با توجه به نظر مثبت شورای اسلامی کار تمام حق و حقوق کارگر را پرداخت نماید و همچنین حقوق معوقه و سنوات او را پرداخت نماید و سپس فسخ قرارداد را انجام دهد.
نتیجه گیری
طبق قانون کار، کارگر شخصی می باشد که در مقابل مبلغ معینی انجام کار مشخصی را تعهد می کند. کارفرما نیز هر شخص حقیقی و یا حقوقی ای می باشد که با کارگران برای انجام کاری با توجه به حقوق مشخصی قرارداد های موقت یا دائم و یا قرارداد کار موقت تعیین می نمایند.
بیمه کردن، انجام محیط امن، رعایت نکات بهداشتی و ایمنی محیط کر، رعایت شرایط انجام کار های طاقت فرسا و مشکل، رعایت حقوق کارگران مخصوصا خانمها در محیط کار، دادن مرخصی و… از جمله وظایف کارفرما می باشد.
سوالات رایج
تمامی حقوق و مزایا بر اساس تعداد روزهایی که کارگر کار کرده است به او تعلق می گیرد.
تمامی کارگران حتی آنهایی که زیر یک سال کار کردند به نسبت تعداد روز کاری شان تعلق می گیرد.
خیر این امر تخلف است و کارفرمایان باید حق بیمه کارگران خود را به بیمه پرداخت نمایند و پرداخت حق بیمه به کارگران آنها را از مسئولیت مبرا نخواهد کرد.
میبخشید یک سوال داشتم شخصی که میخواد در یک کارگاه کارفرما باشه باید چه شرایطی باید داشته باشه مثلا شخصی که جایی رو اجاره کرده میتونه خودشو تو لیست کارگاهی کارفرما رد کنه ایا میشه یک سرکارگر کارفرما توی لیست کارگاهی رد بشه!؟
سلام: تمامی این موارد بابت توافقات خود طرفین صورت می گیردو هر نوع توافقی نمایند می توانند براساس ان هر شخص را به عنوان کارفرما انتخاب نمایند.
سلام وقت بخیر
اگردرمحیط کاربرای کارگرحادثه ای اتفاق بیفتدکه دلیلش عدم آموزش کافی دررابطه بانحوه کاربادستگاه باشدآیا کارفرمامقصرمیباشدیانه؟واگرباوعده پرداخت غرامت کارگرراازشکایت منصرف وازاوتعهدمحضری بگیردوبه وعده اش عمل نکندآیاکارگرمیتواندمجدداشکایت کندیاخیر؟
باسپاس 🙏
سلام: اگر اعلام رضایت نمایید نمی توانید مجددا اقدام به شکایت نمایید مگر اینکه طرف مقابل به تعهد خودش عمل نکند.
سلام، در سازمانهایی که دارای شرکتهای زیر مجموعه می باشند و مدیری را با احکام شغلی و حقوقی مشخص صادره از سازمان و ستاد جهت کار در شرکتهای زیر مجموعه مشغول مینمایند و هر از گاهی با احکام جدید شرکت محل اشتغال مدیر را تغییر می دهند، کار فرما کیست؟ شرکت محل اشتغال که از آن حقوق دریافت کرده اند، یا سازمانی که احکام حقوق و مزایا را صادر کرده.