جعل کردن عناوین و موارد مختلفی دارد مانند جعل سند؛ یکی دیگر از موارد شایع آن جعل عنوان است. جعل عنوان در مواردی رخ می دهد که شخص وانمود می کند سمتی را داراست.
برای مثال این که فرد خود را پزشک معرفی کند یا اینکه معاون وزیر معرفی کند یا اینکه در فضای مجازی دیده اید که فرد خود را قاضی معرفی می کند که این موارد مصداق جرم جعل عنوان است در ادامه به بررسی آن و مجازات این جرم در قانون می پردازیم.
جعل عنوان چیست؟ مثال جعل عنوان
یکی از عنوان های جعل، جعل عنوان یا غصب هویت است یعنی کسی خود را به جای دیگری جا بزند. فرض کنید که شخصی طلاها و یا اموال دیگری از دیگری دارد و خود را مالک جا میزند تا با فروش آن به منفعتی برسد.
یا اینکه شخصی همچنان که در اخبار، گاها دیده می شود خود را به جای فلان بازیگر معرفی میکند و با تقلید صدای او از دیگران اخذ پول میکند.
برای مثال دیگر شخصی لباس نیروی انتظامی تن می کند و در پارک و باقی جاها از دیگران اخاذی میکند.
و یا این که ماشین ها را متوقف میکند و به این وسیله با سوءاستفاده از لباس مزبور وسایل دیگران را توقیف میکند.
جرم جعل عنوان چه ویژگی هایی دارد؟
برای آنکه بگوییم یک عملی مثل غصب هویت جرم است باید قانون برای آن مجازات تعیین کرده باشد که در این باره قانون تعیین مجازات کرده است و باید گفت این عمل دارای رکن قانونی ست و قانون آن را خلاف و جرم در نظر گرفته است.
مورد دیگر این که باید بدانیم چه رفتار هایی باید انجام بشود تا بگوییم جرم جعل عنوان واقع شده است در اینجا با توجه به مثال های بالا مشخص شد که چه رفتار هایی مخصوص این جرم است مثال تن کردن لباس ماموران نظامی و انتظامی، خود را به جای کسی دیگر معرفی کردن، خود را به جای فرد داروی سمت معرفی کردن و…
موارد گفته شده باید با عمد و قصد فرد انجام بشود در غیر این صورت جرم نخواهد بود. برای مثال صرف تن کردن لباس نظامی بدون عمد و سوء نیت جرم نخواهد بود.
در موارد مختلفی به جعل عنوان پرداخته شده است:
مجازات جعل عنوان دولتی
ماده ۵۵۵ قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات در این مورد مقرر کرده است که:
هر کس بدون سمت رسمی یا اذن از طرف دولت خود را در مشاغل دولتی اعم از کشوری یا لشگری و انتظامی که از نظر قانون مربوط به او نبوده است دخالت دهد یا معرفی نماید به حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد و چنانچه برای دخالت یا معرفی خود در مشاغل مزبور،سندی جعل کرده باشد، مجازات جعل را نیز خواهد داشت.
- استفاده از لباس های نظامی یا انتظامی
هر کس بدون مجوز و بصورت علنی لباس های رسمی مأموران نظامی یا انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا نشانها، مدال ها یا سایر امتیازات دولتی را بدون تغییر یا با تغییر جزئی که موجب اشتباه شود مورد استفاده قرار دهد در صورتی که عمل او به موجب قانون دیگری مستلزم مجازات شدیدتری نباشد به حبس از سه ماه تا یک سال و یا جزای نقدی از ۲۵.۰۰۰.۰۰۰ تا ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال تا شش میلیون ریال محکوم خواهد شد. و در صورتیکه از این عمل خود سوء استفاده کرده باشد به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
تبصره – استفاده از البسه و اشیاء مذکور در این ماده در اجرای هنرهای نمایشی مشمول مقررات این ماده نخواهد بود.
- استفاده از لباس نمایندگان کشور های خارجی
در ماده ۵۵۷ به این امر اشاره کرده و در صورت تحقق مجازات آن را مثل ماده ۵۵۶ در نظر گرفته است:
هر کس علنی و بصورت غیر مجاز لباسهای رسمی یا متحدالشکل مأموران کشورهای بیگانه یا نشان ها یا مدالها یا سایر امتیازات دولتهای خارجی در ایران را مورد استفاده قرار دهد به شرط معامله متقابل و یا در صورتی که موجب اختلال در نظم عمومی گردد مشمول مقررات ماده فوق است.
- جعل عنوان افراد عادی
برای مثال فردی خود را به جای مالک جا میزند و مال وی را می فروشد اینجا میتواند مصداق انتقال مال غیر باشد. برای مطالعه بیشتر انتقال مال غیر در همین سایت جستجو کنید.
گاهی فرد خود را به جای فروشنده و یا شخصی دیگر در دفترخانه جا می زند و یا امضای سند مبلغ را دریافت می کند. در اینجا فرد جاعل محسوب می شود.
اگر سند مزبور سند رسمی باشد حبس ۶ ماه تا ۳ سال و یا جزای نقدی مجازات فرد خواهد بود. و اگر سند عادی باشد حبس ۶ ماه تا ۲ سال و یا جزای نقدی مجازات فرد در نظر گرفته شده است.
- جعل عنوان و کلاهبرداری
همچنان که شاید دیده باشید برخی افراد خود را از نزدیکان افراد دارای منصب معرفی کرده و از این طریق کلاهبرداری می کنند در اینجا به اصطلاح تعدد معنوی اتفاق افتاده است و فرد به مجازات سنگین تر و اشد محکوم می شود.
- جعل عنوان وکیل
در ماده ۵۵ قانون وکالت به این امر پرداخته شده که مطابق آن:
وکلای معلق و اشخاص ممنوع الوکاله و بطور کلی هر شخصی که دارای پروانه وکالت نباشد از هر گونه تظاهر و مداخله در عمل وکالت ممنوع است اعم از اینکه عناوین تدلیس از قبیل مشاور حقوقی و غیره اختیار کند یا اینکه به وسیله شرکت و سایر عقود یا عضویت در مؤسسات خود را اصیل در دعوی قلمداد نماید.
متخلف از یک الی شش ماه حبس تادیبی محکوم خواهد شد.
- جعل عنوان دکتر، مهندس و …
برایم مثال ممکن است فرد خود را پزشک یا دکتر با مهندس و… معرفی کند و لز این طریق سوءاستفاده کند چه بسا در امر ازدواج این امر بیشتر رخ می دهد.
در قانون مجازات استفاده غیر مجاز از عناوین علمی آمده است که:
استفاده از عناوین علمی دکتر، مهندس و مانند اینها که شرایط اخذ آن مطابق قوانین و مقررات مربوط تعیین می گردد توسط هر فرد برای خود مستلزم داشتن مدرک معتبر از مراکز علمی و دانشگاهی داخلی و یا خارجی مورد تأیید رسمی وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و شورای عالی انقلاب فرهنگی می باشد.
مرتکبین استفاده غیرمجاز از عناوین علمی مذکور به مجازات ماده (۵۵۶) فصل هشتم کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی محکوم خواهند شد.
تبصره – استفاده غیرمجاز از عناوین فوق شامل استفاده در مکاتبات اداری یا در تبلیغ عمومی از طریق وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه، مجله، تارنما (سایت) یا نطق در مجامع و یا انتشار اوراق چاپی یا خطی خواهد بود.
مجازات ماده ۵۵۶ – ۳ ماه تا یک سال و یا جزای نقدی خواهد بود.
چگونه جعل عنوان را ثابت کنیم؟
با ادله ای که در قانون آمده مثل شهادت چند شاهد و اقرار خود فرد و همچنین در غیر این موارد فیلم دوربین های مدار بسته می توان این امر را اثبات کرد. این فیلم ها می توانند به علم قاضی کمک کنند.
مشاوره حقوقی در جعل عنوان
جعل عنوان یا خود را به جای کسی معرفی کردن دارای عناوین مختلف در قوانین مختلف است که برای هر کدام جداگانه وضع مجازات شده است برای اطلاع از جزئیات مسئله ای که برای شما پیش آمده است و اینکه مشمول جرم مزبور خواهد شد یا خیر و موارد دیگر مثل نحوه تعقیب و نحوه تعیین مجازات می توانید با مشاوران حقوقی و وکلای موسسه مشورت کنید و از راهکار های لازم مطلع بشوید.
برای این کار هم می توان از طریق سامانه به صورت آنلاین اخذ مشاوره کرد و هم به صورت تلفنی اقدام کرد.
نتیجه گیری
جعل عنوان باید با سوء نیت همراه باشد در غیر این صورت جرم نخواهد بود. جعل عنوان موارد متفاوتی دارد که در بالا سعی شد به غالب آن ها اشاره شود و مجازات هر یک از آن ها نیز بررسی بشود.
در قانون مجازات اسلامی چند مورد نام برده شده و در قوانین دیگر هم به صورت موردی تعیین مجازات شده است مثل جعل عنوان پزشک، وکیل و… که در بالا به آنها اشاره شد.
سوالات متداول
جعل عنوان یا غصب هویت به این معنا که شخصی خود را به جای دیگری معرفی کند و یا اینکه خود را دارای سمت معرفی کند.
غصب عنوان موارد متعددی دارد که در بالا به برخی از موارد غالب آن اشاره کردیم. همچنین مجازات آن غالبا حبس و گاهی حبس و یا جزای نقدی در نظر گرفته شده است.
این موارد در قانون قانون مجازات استفاده غیر مجاز از عناوین علمی پیش بینی شده است همچنین مجازات کسی که خود را وکیل معرفی کرده نیز در قانون وکالت آمده است که در بالا به آن اشاره شده است.
سلام شب بخیر. من مدت ۲ سال در زندان بودم و الان مشخص شده که تو این مدت کسی با کد ملی من کارت ملی من که گم کرده بودم از بازار خرید کرده و خودش رو به جای من جا زده. طرف رو پیدا کردم الان چه کاری باید انجام بدم
سلام: می توانید با توجه به سو استفاده از مدارک هویتی از این فردی سو استفاده کرده شکایت نمایید.
سلام خسته نباشید میگویم تعزیرات جزای نقدی محکومیت الحاقی ردمال چیست
سلام: رد مال یعنی مالی که بصورت مجرمانه از کسی گرفته شده است به مالکش تحویل داده می شود.
سلام.بتازگی متوجه شده ام که در شرکتی که قبلا فعالیت داشته ام قراردادهایی بنام بنده و امضایی که متعلق به بنده نیست منعقد شده که دو مورد آنها برای دارایی رد شده . خواستم بپرسم که ۱ – مجازاتی که قانون برای این جعل امضا و نام درنظر گرفته چی هست ؟ ۲ – با وجود نسخه های قرارداد که در دارایی و سازمان و شرکتهای مربوطه هستند احتیاج به مستندات و ادله دیگری هم هست یا خیر ؟ ممنونم
سلام: مجازات جعل برای طرف حکم حبس می باشد و باید برای جعلی بودن و درخواست ثبت شکایت ادعای خودتان نسبت به جعلی بودن را اثبات نمایید.
سلام شخصی با تهیه کپی دستکاری شده آگهی آخرین تغییرات شرکتم، شخصیت حقیقی خودش را بعنوان مدیرعامل شرکت معرفی کرده و مبادرت به تغییر آدرس ثنا شرکتم نموده ولی هیچ گونه مالی را تحصیل نکرده. آیا اقدام ایشون جرم است یا چون قصد بردن مال نداشته سونیت محرز نمیشه و جرم جعل عنوان محقق نمیشه
سلام: بله می توانید بابت سو استفاده از اطلاعات از این فرد شکایت نمایید
سلام من در جریان یک اختلاف از یکسری مصادیق سو جریانات مالی و اداری یک شرکت و موضوع تعارض منافع گزارشی تهیه گردم و از طریق سامانه سوت زنی و گزارشگران فساد به نهاد های عمومی اعلام تخلف کردم البته در متن نامه مشخصات فردی را نوشتم که منشاء اخبار و اطلاعات مذکور بوده است و فرد حالا شکایت کرده است باید چیکار کنم و حکمش چیست ؟
سلام من در یک شرکت با مدرک لیسانس استخدام شدم ولی با فوق دیپلم من را جذب کردن در صورتی که مدرک من فوق دیپلم نیست لیسانسه ایا این کار شرکت جعل هست؟
سلام:خیر جعل نیست و مجازاتی ندارد و شما باید درخواست اصلاح بدید
سلام . مشتری به من سفارش ایینه داده و شابلون طراحی .. من هم ایینه ها رو بریدم و دادم به تایپ و تکثیری که روی ایینه ها طبق شابلون چاپ کنن روی ایینه .. اما وقتی که رفتم سفارشم رو بگیرم صندوقدار تایپ و تکثیری بهم گفت که من فلانی هستم ( یعنی من ) یساعت پیش امدند گرفتند و رفتند . الان تکلیف من چیه . چجوری میتونم شکایت کنم به جرم اینکه با هویت من خودش رو معرفی کرده و سفارش رو تحویل گرفته و برده ؟
سلام: میتوانید بابت جعل عنوان و استفاده از هویتتان از این فرد شکایت نمایید
آیا راهی هست که کسی که ۳۰ روز در زندان اوین به سر می‌برد و جرمی ندارد را با فیش حقوقی ۳۰۰میلیونی آزاد کرد؟ بازپرس اگر فیش را قبول نکند به چه کسی در مجتمع میشه گفت که رسیدگی کند و فیش حقوقی را قبول کند
سلام: باید بی گناهی ایشان ثابت شود تا بتوان تبرئه اش نمود.