همانطور که می دانید جدایی از همسر سختی های مختلفی در بر دارد. اما اصلی ترین معضل زوجین برای طلاق از یکدیگر حضانت فرزند است. گاه این معضل باعث می شود که شما به ادامه ی یک زندگی پر از مشکل تن دهید.
اما در واقع باید بدانید که در بسیاری از اوقات، طلاق برای فرزندان شما آسایش روانی بیشتری به همراه دارد تا اینکه در یک زندگی پر تلاطم و با پدر و مادری عصبی زندگی خود را ادامه دهند.
شما به عنوان فردی که قصد جدایی از همسرش را دارد باید بدانید که دریافت حضانت فرزند هرچند که ساده نیست اما با اطلاعات کافی و به کمک وکلای حرفه ای، امکان پذیر است. از همین رو، در این بخش در خصوص دریافت حضانت فرزند مطالبی برای مخاطبین محترم ارائه خواهد شد.
دسترسی سریع به عناوین:
شرایط حضانت فرزند
زمانیکه زوجین از یکدیگر جدا می شوند؛ حضانت فرزند بین آن ها تقسیم می شود. بدین صورت که مثلا اگر فرزند شما در هنگام جدایی تنها ۱ سال دارد پس از طلاق، تا سن هفت سالگی حضانت کودک بر عهده ی مادر است و پس از ۷ سالگی این حضانت بر عهده ی پدر قرار می گیرد.
اما این در صورتی است که زن و شوهر برای دریافت حضانت کامل با یکدیگر به مشکل بر نخورده باشند. در صورتی که زن و شوهر برای دریافت حضانت به دلایل مختلف که بعدا به آن اشاره خواهیم کرد، دچار مشکل شوند؛ در این صورت دادگاه با بررسی شرایط پدر و مادر، تصمیم گیری خواهد کرد.
فرض کنید یک پدر دچار مشکلات روانی حاد است که ممکن است به فرزند خود آسیب برساند و از همین رو، جان کودک در خطر باشد. دادگاه با بررسی وضعیت پدر و دریافت نظر از پزشکی قانونی، در صورت اثبات مشکل روانی مرد، حضانت را پس از ۷سالگی فرزند نیز به مادر خواهد سپرد.
سن حضانت
حضانت فرزندان شما تا یک سنی طبق قانون اجباری است و وی نمی تواند انتخاب کند که با پدرش زندگی کند یا مادر. اما این قدرت انتخاب به طور کامل از فرزند شما سلب نمی شود بلکه بعد از یک سن خاص او می تواند برای اینکه به کدام یک از والدین خود زندگی کند، تصمیم گیری نماید.
حضانت اجباری طبق قانون تا سن بلوغ فرزند شما ادامه خواهد داشت که طبق قانون سن بلوغ در دختر ۹ سالگی و در پسر ۱۵ سالگی است. بنابراین برای فرزندان قدرت انتخاب وجود دارد تا تصمیم بگیرند با کدام یک از والدین خود زندگی کنند.
حال اگر دختر یا پسر تصمیم بگیرد پس از سن بلوغ با مادر خود زندگی کند، پدر کماکان موظف است که هزینه های فرزندش را بپردازد و نمی تواند به بهانه ی انتقال حضانت از پرداخت نفقه ی فرزندش سر باز زند.
سلب حضانت فرزند
این درست است که طبق قانون حضانت فرزند تا ۷ سالگی با مادر و از ۷ سالگی به بعد با پدر است. اما مواردی وجود دارد که می تواند اجرای این قانون را متفاوت کرده و از پدر یا مادر، حق حضانت را به طور کلی بگیرد.
از همین رو، قانون برای این موارد تدبیری اندیشیده و بیان می کند، هر گاه بر اثر عدم مواظبت از فرزند یا فساد اخلاقی، سلامت جسمی یا روحی، تربیت فرزند در معرض خطر قرار گیرد دادگاه می تواند از پدر یا مادر خاطی حضانت را بگیرد و در این خصوص تصمیم گیری نماید.
فرض کنید پدری دچار اعتیاد شدید به الکل است اما تمکن مالی کامل دارد. هرچند که این پدر می تواند از لحاظ فرزند خود را تامین کند، اما اعتیاد او، امنیت جانی و روانی فرزندانش را در خطر قرار می دهد، بنابراین دادگاه پس از بررسی از او سلب حضانت خواهد کرد.
علت گرفتن حضانت
در برخی از موارد همانطور که ذکر شد، دادگاه تشخیص می دهد که والدین صلاحیت حضانت فرزند خود را ندارند. به این ترتیب از جمله مهمترین مواردی که نشان دهنده انحطاط اخلاقی هر یک از والدین و سلب حضانت می باشد، طبق ماده ی ۱۱۷۳ قانون مدنی به صورت زیر است:
- اعتیاد زیان آور به الکل، مواد مخدر و قمار.
- فساد اخلاقی و فحشاء.
- ابتلا به بیماریهای روانی با تشخیص پزشکی قانونی.
- سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشاء، تکدی گری و قاچاق.
- تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.
این درست است که پدر یا مادر می توانند فرزند خود را تنبیه کنند؛ اما در صورتی که این تنبیه موجب آسیب به کودک شود دیگر یک تنبیه متعارف محسوب نمی شود. به همین دلیل قانون نیز تنبیه های شدید را از موارد سلب حضانت دانسته است. اینکه شدت تنبیه زیاد است یا کم یا چه مواردی عدم مواظبت از فرزند محسوب می شود، بر عهده ی قاضی است.
ملاقات فرزند بعد از طلاق
هرچند که حضانت اصلی تا سن تعیین شده با یکی از والدین است، اما طرف دیگر اجازه ی ملاقات با فرزند خود را دارد. مثلا زمانی که حضانت تا ۷ سالگی بر عهده مادر قرار می گیرد، پدر می تواند در روز و ساعت معین به ملاقات فرزند خود برود.
البته تعیین زمان ملاقات امری توافقی بین والدین است. همچنین اگر طرف مقابل که حضانت با نمی باشد برای ملاقات با فرزند خود حاضر نشود و در زمانی به غیر از آنچه توافق شده به ملاقات فرزندش برود، این مورد از موارد عدم شرایط گرفتن حضانت است.
نکته: در صورتی که والدین با یکدیگر برای ملاقات با فرزند به توافق نرسند، دادگاه با توجه به شرایط موجود زمان ملاقات را تعیین خواهد کرد.
حضانت فرزند بعد فوت والدین
باور غلطی در بین مردم وجود دارد که اگر مردی فوت کند؛ حضانت فرزندش با خانواده ی او خواهد بود نه مادر طفل. این یک تصور اشتباه است؛ زیرا بر اساس قانون، هر یک از والدین که فوت کند؛ حضانت فرزند با والد زنده خواهد بود.
بنابراین اگر پدری فوت کند حضانت فرزند او با مادر طفل خواهد بود. این اشتباه رایج گاهی زنان را پس از فوت همسرشان نگران می کند که آیا حضانت طفل از آن ها سلب می شود یا خیر. در این مورد هم شرایط دریافت حضانت کماکان صادق است.
بنابراین اگر زنی پی از فوت همسرش استحقاق نگهداری از فرزندش را نداشته باشد، حضانت از گرفته می شود. از طرف دیگر، اگر والدین هر دو فوت کنند، در این صورت است که مسئولیت نگهداری از طفل بر عهده ی جد پدری خواهد بود.
مراحل وکالت حضانت
زمانی که والدینی قصد دارند برای حضانت فرزند خود اقدام کنند، ابتدا باید برای گرفتن حق نگهداری فرزند در دادگاه وکیل حضانت خود را انتخاب کنند. سپس باید به دفتر وکیل مراجعه کرده و در این خصوص وکالت نامه ای تنظیم کنند. این برگه تنظیم شده در اصل تنها برای گفتن حق فرزند و نگهداری او می باشد. همچنین باید توجه داشت که شرایطی که می خواهند طبق آن حضانت از شخص مقابل گرفته شود به وکیل توضیح داده شوند. به این صورت وکیل راحت تر می تواند مراحل دادگاه را به سرانجام برساند. نوع دیگری از وکالت برای حضانت فرزند وجود دارد که در آن والدین برای طلاق توافق کرده و سپس یکی از زوجین برای گرفتن حضانت فرزند به دیگری وکالت بلاعزل می دهد. به این صورت زن و شوهر بدون هیچ مشکلی با یکدیگر به توافقات لازم می رسند.
توافقات در بین زن و شوهر در مسئله حضانت وجود دارد؟
سوال رایج برخی از زوجین این است که آیا آن ها می توانند توافقاتی که برای حضانت داشته اند را تغییر دهند. بهتر است بدانید بله. چنین چیزی ممکن است. در واقع این حضانت براساس توافقات زوجین انجام می گیرد. بنابراین هر یک از آن ها بعد از مدتی به این توافقات اعتراضی داشته باشد، این امکان برای وی وجود دارد که برای تغییر این توافقات اقدام کند. پس در رابطه با این مسئله نگرانی وجود نخواهد داشت.
همچنین لازم به ذکر است که برخی از والدین بر خلاف والدینی که سعی دارند تا حضانت فرزند خود را دریافت کنند، آن ها به هر دلیلی نمی خواهند از فرزند خود نگهداری کنند و حضانت او را به عهده بگیرند. ولی بهتر است بدانید که در این شرایط امکان رد حضانت وجود ندارد. چرا که در قانون و در تکلیف حق حضانت فرزند در صورت در حیات بودن والدین به عهده آن ها می باشد. بنابراین آن ها نمی توانند این حق را رد کنند. این امکان در صورتی وجود دارد که دادگاه تشخیص دهد هیچ یک از والدین صلاحیت حضانت فرزند را ندارند. به این صورت حضانت به شخص دیگری واگذار خواهد شد.
دریافت حضانت و مشاوره ی حقوقی
تمام مطالبی که مطرح شد تنها بخشی از شرایط حضانت فرزند در طلاق است. در واقع دریافت حضانت فرزند در دادگاه گاه با پیچیدگی های بسیاری همراه است که والدین به تنهایی از پس این راه بر نمی آیند، زیرا بحث دریافت حضانت جز موارد سخت در طلاق است.
از همین رو، به شما توصیه می شود در صورتیکه مایل به دریافت حضانت فرزند خود هستید، برای دریافت کمک از مشورت یک وکیل استفاده نمایید. زیرا در این صورت شما می تواند به درستی و با سهولت بیشتری راه دریافت حضانت فرزند خود را طی کنید.
در واقع شما برای به عده گرفتن مسئولیت خود در حین طلاق، نیازمند کسی هستید که به قوانین حقوق خانواده تسلط کافی داشته باشد، بنابراین استفاده از مشاوران حقوقی و وکلا حرفه ای خانواده وکیل تاپ به شما کمک بسیاری خواهد کرد.
نتیجه گیری
زمانیکه زن و شوهر از یکدیگر جدا می شوند به صورت قانونی حضانت طفل تا ۷ سالگی با مادر و از ۷ سالگی به بعد با پدر است. در واقع حضانت تا زمانی به صورت اجباری و تحمیلی است که فرزندان به سن بلوغ نرسیده باشند.
بنابراین دختران در ۹ سالگی و پسران در ۱۵ سالگی می توانند خودشان برای اینکه با کدام یک از والدین زندگی کنند تصمیم گیری نمایند. علاوه براین برخی از عوامل مانند اعتیاد یا فساد اخلاقی والدین ممکن است حضانت طفل را از او سلب کند.
سلب حضانت به طرق مختلفی امکان پذیر است و عوامل متعددی دارد که همه مردم از آن آگاه نیستند. بنابراین مناسب است که برای دریافت حضانت فرزند خود در فرایند طلاق، از مشورت های یک وکیل متخصص خانواده استفاده نمایید تا با دقت و سرعت بیشتری در یحث حضانت فرزند خود پرونده ی شما پیش رود و تمامی مراحل قانونی به کمک وکیل بدون اتلاف وقت طی شود.
برای دریافت مشاوره با وکلای متخصص سامانه وکیل تاپ با شماره ۰۲۱۹۱۰۰۲۰۹۰ تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
هرچند پدر، ولی قهری محسوب می شود، اما نمی تواند بدون رضایت مادر، کودک را از کشور خارج کند؛ مگر دادگاه تشخیص دهد این کار به صلاح کودک است و این اجازه را صادر نماید و سپس تامین مناسبی برای یازگرداندن کودک اخذ نماید.
بله، در صورتی که شوهر این مورد را بپذیرد؛ زن می تواند حضانت فرزند را به شوهرش بدهد اما اگر مرد نپذیرد، چون حضانت هم حق است و هم تکلیف، زن نمی تواند حضانت طفل خود را رد کند.
بر اساس ماده ۱۱۷۰ قانون مدنی:«اگر مادر در مدتی که حضانت طفل با او است مبتلا به جنون شود یا با دیگری شوهر کند حق حضانت با پدر خواهد بود.» اما در ادامه با لحاظ ماده ۴۵ قانون حمایت از خانواده برای تعدیل این حکم بیان می کند که رعایت مصلحت کودک با دادگاه است. بنابراین اگر دادگاه تشخیص دهد که مصلحت طفل اقتضا می کند فرزند به مادرش سپرده شود؛ می توان حضانت طفل را به مادر سپرد.