در گذشته در زمین ها و اکثر مزرعه ها تقسیمات مختلفی وجود داشت و با کشاورزی و فعالیت در زمین به نسبت حقی که داشتند محصول را بین خود تقسیم می کردند.
چنانچه زمین و مالکیت آن به شخصی تعلق داشت؛ سهم رعیت از محصول متناسب با سهم و تلاش وی بود، در صورتی که خود مالک بر روی زمین کار می کرد سهم را به حاکم می پرداخت و اگر مالک و یا اینکه خان بود سهم مشخصی را بابت زمین، ابزار تولید و مابقی حمایت هایی که از رعیت می کرد دریافت می نمود.
بنابراین اگر رعیت سالیان زیادی و مدت زیادی در زمین متعلق به دیگری کار کند به قول عرفی حق آب و گل پیدا میکند که نوعی اولویت است برای کشت و زرع در سالیان بعد.زارع در این حالت حق تقدم دارد و یا به اصطلاح حق ریشه دارد برای این امر مترادف هایی مثل حق نسق یا حق زارعانه یا حق آب و گل یا در اصطلاح شمالی حق کارافه نیز وجود دارد.در ادامه به تعریف نسق و نکات مربوط به آن توسط وکیل آنلاین می‌پردازیم.
دسترسی سریع به عناوین:
نسق چیست
از لحاظ اصطلاحی عبارت است از حق شخصی جهت کشت بر روی زمینی که مالک آن شخص دیگری می باشد. مقدار زمین هایی که فردی جهت آبادانی آن اقدام نموده و تحت تصرف وی می باشد نسق زراعی اطلاق می شود.بر اساس قانون، شخص دارای نسق زمین، مالک قانونی آن می باشد و از لحاظ قانونی قابلیت انتقال را به اشخاص دیگر دارد.در واقع به عنوان سند و مدرک ملک استفاده می گردید.
صاحب نسق يعني چه
به شخص یا ارگانی اشاره دارد که مسئول تدوین و ایجاد نسق (قالب) خاصی است. معمولاً یک الگو یا قالب است که برای تنظیم و طراحی مدارک و اسناد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قالب‌ها معمولاً شامل تنظیمات فرمت‌بندی، قلم‌ها، اندازه‌ها، طرح‌های گرافیکی و ساختارهای مشخصی هستند که به عنوان یک الگو برای ایجاد سندها و اسناد جدید مورد استفاده قرار می‌گیرند.
صاحب آن مسئول ایجاد و به‌روزرسانی نسق است تا سندها و اسناد مختلف بر اساس این قالب‌ها تهیه شوند. این کار معمولاً در محیط‌های حرفه‌ای یا سازمان‌هایی انجام میشود که نیاز به استانداردسازی و یکنواختی در مدارک خود دارند.
صاحب أن می‌تواند یک فرد، یک واحد سازمانی، یک شرکت یا یک ارگان دولتی باشد و وظیفه ایجاد و مدیریت نسق‌های مختلف را داشته باشد تا اطمینان حاصل شود که مدارک تولید شده توسط سازمان یا افراد مختلف با یکنواختی و استانداردهای مشخصی تهیه شوند.
نسق معتبر چیست
به نوعی الگو یا قالب اسناد و مدارک است که توسط مراجع یا ارگان‌های مربوطه تأیید شده و به عنوان یک استاندارد رسمی و قانونی برای تنظیم و طراحی اسناد و مدارک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نسخه‌ها به عنوان معیارهایی برای ایجاد مدارک مورد قبول در یک حوزه خاص به شمار می‌روند و توسط مراجع مربوط به آن حوزه تصویب می‌شوند.
استفاده از نسق‌های معتبر در امور حقوقی و حقوقی می‌تواند بسیار مفید باشد و به شما کمک کند تا اسناد و مدارک حقوقی خود را به یک شکل استاندارد و قانونی ترتیب دهید. در این راستا، مشاوره با وکیل نیز می‌تواند اهمیت داشته باشد.
تبدیل نسق به سند
از آنجا که عمل کشاورزان منجر به آبادانی زمین می گشت این حق را داشتند که سند رسمی دریافت کنند. لازم به ذکر است نسق به کشاورز فقط امکان کشاورزی و زراعت بر روی زمین را می داد و نه حق مالکیت نسبت به ملک، مگر آنکه از طریق دادگاه مالکیت به اثبات می رسید.
جهت اینکه به سند تبدیل بشود مراحلی وجود دارد که باید آن مراحل طی بشوند.
چنانچه مدارک کامل باشند به سهولت می توان سند برای ملک نسق دار دریافت کرد.
جهت دریافت سند نکاتی را باید لحاظ نمود، اینکه تنها برای املاکی امکان تهیه سند وجود دارد که به صاحب و یا یکی از اولاد وی امکان دسترسی باشد.
زمین های کشاورزی سابقه داشته و پلاک برای آنها تهیه بشود.
فرق سند با نسق چیست
سند و نسق دو مفهوم مختلف در زمینه مدارک و اسناد هستند:
۱. سند
سند به عنوان یک مدرک یا فایل کتبی، تصویری یا الکترونیکی تعریف میشود که اطلاعاتی را به صورت مکتوب، گرافیکی، یا الکترونیکی ذخیره میکند. سند معمولاً به منظور ثبت و ارائه اطلاعات یا مدرک‌های حقوقی، مالی، تاریخی و غیره استفاده میشود. انواع سند شامل سند رسمی، سند شخصی، سند تجاری، سند تحصیلی و…
۲. نسق
به معنای یک الگو یا قالب است که برای تنظیم و طراحی سندها یا اسناد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع، نسق یک چارچوب یا قالب است که به افراد یا سازمان‌ها کمک میکند تا سندها و اسناد خود را به یک شکل مشخص و منظم تهیه کنند. نسق معمولاً شامل تنظیمات فرمت‌بندی، قلم‌ها، اندازه‌ها، و طرح‌های گرافیکی است.
به عبارت دیگر، سند نتیجه‌ی استفاده از یک نسق است. به عنوان مثال، ممکن است برای نوشتن نامه‌های رسمی ایجاد شود. سپس هر نامه‌ای که بر اساس این نسق نوشته شود، به عنوان یک سند در نظر گرفته میشود.
تفاوت ملک نسقی و سند دار
متعاقب اصلاح اراضی املاک نسق، مالک زمین، کشاورزانی محسوب می شدند که دارای نوشته یا سند از زمین های خود بودند، دهقان بر اساس “سرنسقی” بابت حق کشت زمین به کدخدا مبلغی را می پرداخت.
در واقع املاک سند دار با طی نمودن مراحل قانونی و نمونه برداری از سطح خاک قبل از شروع گودبرداری گواهی پایان کار و جواز دریافت کرده اند.
هرچند در خصوص ساختمان های سند دار نیز تخلف ممکن است صورت بگیرد اما این مورد در خصوص ملک نسق دار بیشتر است.
عناصر تشکیل دهنده حق زارعانه
عناصر تشکیل دهنده حق زارعانه عبارتند از:
زمین مزروعی: مراد از زمین، زمین زیرکشت است که جهت امورات کشاورزی مورد استفاده قرار گرفته است.
عمل زارع: یکی از مهمترین ارکان تشکیل دهنده حق زارعانه است.
مالک: منظور مالکینی می باشند که بوسیله قراردادهای زراعی و یا در نتیجه اذن زمین مزروعی خود را به تصرف زارعین می دهند.
استمرار عمل زارع: عمل باید مستمر بوده و موقت نباشد
امکان اسقاط حق زارعانه
پس از ایجاد حق زارعانه امکان اسقاط آن وجود دارد. اما از آنجا که در زمان انعقاد “اسقاط ما لم یجب” می باشد امکانپذیر نیست و اسقاط آن را باید زوال معدوم دانست.
مرجع رسیدگی کننده حق زارعانه
از آنجا که این حق مالی بوده و به عمل انسان مرتبط است جزء دعاوی منقول (مال منقول مالی است که می توان آن را از محلی به محل دیگر منتقل نمود بدون آنکه به آن مال و یا محل استقرار بر اثر جابه جایی آسیبی وارد آید) به شمار می آید و دادگاه محل اقامت خوانده جهت رسیدگی صالح می باشد.
لازم به ذکر است که طرفین می توانند به دادگاهی رجوع نمایند که قرارداد در حوزه آن منعقد شده است.
نتیجه گیری
برای افرادی که بر مبنای قوانین اصلاحات ارضی قبل از انقلاب اسلامی به آنها زمین واگذار شده است حقی تحت عنوان حق نسق نسبت به اراضی و زمین های کشاورزی اعطا شده است.بعد از انقلاب و به موجب آیین نامه اجرایی قانون واگذاری زمین های دایر و بایر از این حق نام برده است و صاحب آنرا صاحب نسق می نامند.
به موجب کار کشاورزی و با توجه به آباد کردن زمین، برای کشاورز در زمین های کشاورزی و زراعی ایجاد شده است.به عقیده عده ای بین حق مالکیت مالک و حق زارع تعارض وجود ندارد و کشاورز همواره این امکان را دارد که در ملک فعالیت داشته باشد.اما به عقیده عده ای مالک این امکان را دارد که با پرداخت حق زارع وی را به تخلیه ملک ملزم نماید.به نظر با پرداخت حق زارع و تادیه حقوق وی این امر امکانپذیر است.
سوالات متداول
بر مبنای لایحه قانون واگذاری و احیا زمین ها، مصوب ۱۳۵۹، نسق عبارت است از آباد نمودن زمین. نسق زراعی یعنی زمین هایی که تحت کشت و تصرف کشاورز بوده و وی برای آبادانی آن در زمان قانون اصلاحات ارضی عمل کرده است.
در زمانی که قانون اصلاحات ارضی اجرا گردید؛ مقدار زمین های زارعین دقیقا آمار برداری گردید. بر اساس نسق کشاورزان، مساحت سندهایی که صادر شده در فرم های آماری مشخص می گردد.
جهت خرید زمین نسقی شخص باید برای دریافت استعلام به دفترخانه ای که نسق در آن ثبت گردیده و همچنین به اداره جهاد کشاورزی مراجعه نموده و بعد از حصول اطمینان از صحت نسق اقدام به خریداری ملک کند.
بر اساس لایحه اصلاحی قانون اصلاحات ارضی امکان اخراج زارع از زمین زراعی وجود ندارد و هیچ مالکی نمی تواند تحت هیچ شرایطی زارع را از اراضی ای که در آن کشت صورت گرفته اخراج نماید.
سلام ..اگر املاکی وجود داشته باشه که نه نسق داره ن سند مالکیت ..برای اثبات اینکه جز ورثه هستیم و چند تن از ورثه این زمین رو تصرف کردن چ دا خ استی باید مطرح کرد …اثبات مالکیت ؟ب طرفیت ورثه اصای که متصرف هستند؟؟اجرت المثل و خلع ید رو برای اینگونه زمین ها میشه توام با اثبات مالکیت داد؟؟از کجا باید بفهمم که این زمینها سند رسمی یا نسق دارن یا خیر؟؟
باسلام
بدوا بایستی نسب خود را اثبات نمایید. با شماره ۰۲۱۹۱۰۰۲۰۹۰ تماس بگیرید تا وکلای متخصص وکیل تاپ در زمینه ارث راهنماییتان نمایند. موفق باشید.
شخصی زمینهای خود را ۵۰سال پیش به صورت زبانی به برادرش واگذار میکند ، زمینها هم دارای سند نسقی میباشد و هنوز نسق به اسم خودش میباشد و به برادرش منتقل نشده است،از طرفی هم مالک و برادر فوت شده اند،حالا پس از ۵۰ سال ورثه آمده اند و میخواهند زمینها را پس بگیرند،مقداری از این زمینها هم فروخته شده آیا بعد از اینهمه سال می‌توانند؟ تکلیف زمینهای فروخته شده چه میشود ؟ لطفا راهنمایی کنید
سلام: از طریق سامانه وکیل تاپ با متخصص این امور مشاوره نمایید.
سلام و وقت بخیر.
آیا عنوان زارع صاحب نسق شامل مادران ، زنان و دخترانی هم که تا زمان ازدواج حتی بیشتر از مردان خانواده بر روی زمینهای زراعی و کوه و مرتع مشغول امور مربوط به زراعت و کشاورزی بودند، می شود یا خیر و در صورت مثبت بودن پاسخ چگونه می توانند این حق را ثابت کنند. با تشکر
سلام: اثبات حق نسق یا حق زارعانه از طریق استشهادیه محلی و یا تحقیقات محلی قابل اثبات می باشد و اینکه به چه کسی تعلق می گیرد شرطی برای جنسیت ان وجود ندارد و با اثبات و سابقه تصرف در زمین زراعت نموده باشید اثبات و قابل مطالبه می باشد.
سلام.
خیلی ممنون که سوال قبلی من رو جواب دادید چون این مشکل دقیقا مشکل مادر بنده است که ۲۳ سال تا زمان ازدواجش در سال ۵۴ همراه با مادر و خواهر و ۳ برادرش بر روی زمینهای زراعی مشغول کشت و زرع بوده ولی بعد از اجرایی شدن اصلاحات ارضی در سال ۴۷ به بعد ۳ برادر مادرم ۶ دانگ سند زمینها رو فقط به نام خودشون ثبت کردند(هر کدوم دو دانگ) و هیچ اسمی از مادر و خواهر ها شون بعنوان زارع صاحب نسق نبردند و این چیزیه که ما خودمون ۲ هفته ست که با پیگیری و استعلام از اداره جهاد کشاورزی فهمیدیم و واقعا برای ما شوکه کننده بود چون سال ۹۲ بعد از فوت برادر بزرگتر ، دو برادر دیگه ی مادرم همراه با ۹ فرزند برادر بزرگتر بدون اطلاع و رضایت مادرم و خواهر ش اون زمینها رو تقسیم کردند که البته این تقسیم هم سلیقه ای بوده نه کارشناسی و بعد سهم زمین اونها رو هم دوباره بدون رضایت و اجازه شون به برادرزاده ها دادند و سال ۹۵ این تقسیم و بذل و بخشش رو به اطلاع مادرم رسوندند واز اون سال هم مرتبا به مادرم و کل خونواده ما فشار آوردند که راضیش بکنند و ببرند دفترخانه تا بهشون امضاء بده و حالا سوالی که توی ذهن همه مون شکل گرفته و به شدت ما رو آزار میده اینه که اگر اونها خودشون تقریبا ۵۳ ساله که مالک سند و صاحب شش دانگ زمینها هستند چرا این ۶ سال مادر من رو اذیت میکنند و به اون فشار می آرند که ازش امضاء و اثر انگشت بگیرند، آیا اداره جهاد کشاورزی اشتباه میکنه؟ یا این وسط سند و مدرک دیگه یی به نام مادر من هست که خودش خبر نداره؟ ما باید چکار کنیم؟ ایا مادر من میتونه شکایت کنه و درخواست ابطال سندهای زراعی دوره اصلاحات ارضی رو بده که صرفا به نام برادرها صادر شده یا نه؟ ممنون میشم ما رو راهنمایی کنید . با تشکر
سلام میخوام یه زمین بخرم که سندش نسق هست
خواستم بدونم چطور میتونم مطمئن بشم که بعد کسی مدعی این زمین نیست
این زمین باغی هست آیا امکان ساخت یه خونه داخل باغ وجود داره
سلام:در زمین نسقی نسق منتقل می شود نه اصل مالکیت مثل مالکیت سرقفلی می باشد که عین منتقل نمیشه.
شخصی زمینهای خود را ۵۰سال پیش به صورت زبانی به برادرش واگذار میکند ، زمینها هم دارای سند نسقی میباشد و هنوز نسق به اسم خودش میباشد و به برادرش منتقل نشده است،از طرفی هم مالک و برادر فوت شده اند،حالا پس از ۵۰ سال ورثه آمده اند و میخواهند زمینها را پس بگیرند،مقداری از این زمینها هم فروخته شده آیا بعد از اینهمه سال می‌توانند؟ تکلیف زمینهای فروخته شده چه میشود ؟ لطفا راهنمایی کنید
سلام: اگر برای این مورد شاهدی وجود داشته باشد می توانید با استناد به شهود مستندا دفاع نمایید و اگر سند و مدرکی نیز داشته باشید باید براساس ان دفاع نمایید برای اینکار می توانید از وکلای سامانه وکیل تاپ مشاوره نمایید.
سلام خسته نباشید بنده میخوام ملکی رو‌بخرم در داخل شهر که نسق هستش.میخواستم بدونم امکانش هست بتونم براش سند بگیرم؟یه ساختمون ۴ طبقه هستش که طبقه آخرش بصورت دوبلکس هست و‌قصد خریدش رو دارم
سلام: اگر نسق باشد می توانید بر اساس اثبات اینکه نسق دارد برای اخذ سند اقدام نمایید برای راهنمایی بیشتر از طریق سامانه انلاین وکیل تاپ با وکلای انلاین مشاوره نمایید.
آپارتمان نوساز نسقی در رشت زیاده آیا میتوان خرید و چه مدارکی باید داشته باشد
سلام ملکی میخوام بخرم در بومهن سال ساخت ۹۸ بودهه نسق و سند مادر دارهه آیا بعد از خرید به مشکل نمی خورم و آیا برای سند تک برگ میتونم اقدام کنم لطف کنید راهنماییم کنید
سلام مادر من نسق به صورت ارث بهش رسیده ولی ما جای زمین را بلد نیستیم آیا می‌توانیم زمین ها را برگر دانیم
سلام:ارثی که رسیده است را نمی توانید برگردانید می توانید با افراد اون منطقه نسبت به شناسایی زمین های خودتان اقدام نمایید و در غیر این صورت باید از طریق اداره ثبت شهری که زمین ها در ان منطقه واقع شده است استعلام بگیرید.
سلام از نسق چه استفاده های میشه هرچیزی هست میشه لطفا کنید بگين
سلام: نسق به فرد متصرف حق ریشه می دهد که می تواند از طریق دادگاه مطالبه نماید
سلام و خسته نباشین
بنده با ملکی با برادرم شریک هستیم
بعد از خرید ملک طبقه همکف آنرا به تجاری تبدیل کردیم و توسط ماده صد شهرداری مجوز گرفتیم و سند سرقفلی بنام هردو مان اخذ کردیم
بعد از فوت برادرم ورثه او با یک برگ تقلبی و کپی که در دفتر خانه کپی اصل شده و آنهم کپی شده از طرف بنده نامه ای نوشته ندکه هنگام خرید سرقفلی مغازه ثمن آنرا برادرم پرداخت کردهو بنده متعهد شده ام که در دوقسط پرداخت کنم .
چون پرداخت نکرده ام باید سرقفلی آنرا بنام برادرم یا ورثه اش قرار دهم(که همش جعلی میباشد)
بعد از ۳ بار دادگاه بدوی که رای به بنده دادند و شاهدان تعبیه شده در آن نامه ضدو نقیض صحبت کردند و دادگاه به نفع من رای داد
برای بار سوم اعتراض کردند کهدادگاه اشتباه کرده است
متاسفانه دادگاه تجدید نظرآرای سه گانه به نفع من را نقض و حق بنده را ضایع نموده و به نفع آنان رای داد
هر چه اعتراض کردم راه به جایی نرسیدم ماده۴۷۷ هم رای را بدون رسیدگی به مدارک قانونی من به آنها داد و بنده را از مغازه ۳۶ ساله ام بیرون کردند و رای به خلع ید و تنظیم سند به نفع ورثه برادرم دادند
الان کاری از دستم بر نمیاد چکار کنم؟
سلام وقت بخیر
اداره اوقاف سال ۶۳ سند زمین پدر بنده را باطل و به تولیت مدرسه عالی شهید مطهری در اورده و در استعلام دادگاه گفته است به نام پدرم قانون اجاره به حسن واگذاری مزارع و دهات موقوفه عام برای عین صاحب نسق به نام پدرم سند صادر گردیده است و تاکنون ما بی خبر بودیم از محل زمین و … چگونه باید استعلام بگیریم و از کجا شروع کنیم
سلام .. زمین دیم به مساحت ۳ هکتار دارم که هیچ سندی برای احراز از قدیم وجود ندارد ولی همه اهالی میدونن زمین برای ماست .. این اواخر ای با امضای ۸ نفر مبنی بر اینکه این زمین بیش از صد ساله که در اختیار ماست تدوین کردم .. استعلام منابع ملی رو هم گرفتم که میگه مستثنیات هست .. برای سند چکار کنم ..
سلام
حدود ۳سال هست که توجه شدیم پدربزرگ پدرم خان سلطانیه زنجان بود ودرزمان اصلاحات اراضی ۱۳سندثبت کرده ازقرارخان جوانمرگ میشود و۳دخترکوچک داشته سندهای خان توسط برادرزاده اش دزدیده میشود و مخفی می‌ماند الان ما از کجا باید پیگیر باشیم که زمینها کجاست
سلام: برای اینکار باید از طریق اداره ثبت اسناد اقدام نمایید ولی نیاز بر این است که از طریق یک وکیل شروع به کار نمایید.