ازدواج سفید در ایران و قوانین مربوط به آن

ازدواج پدیده ایست که از دیرباز و از زمان پیدایش انسان بوده و تا امروز نیز ادامه داشته است بماند که در این دوره از یک طرف دیگر تمایلی برای ازدواج وجود ندارد و سن ازدواج در حال افزایش است و از طرفی دیگر انواع و اقسام ازدواج ها به وجود آمده مثل ازدواج موقت، ازدواج صوری، ازدواج یومیه و … و از طرفی میزان طلاق هم چه به صورت رسمی، چه به صورت عاطفی روبه افزایش است.

نوعی از زندگی زناشویی و برقراری رابطه جنسی، بدون ثبت رسمی وجود دارد که برخی آن را ازدواج سفید نامیده اند. این پدیده گرچه در دنیا پدیده جدیدی نیست اما در ایران به عنوان یک شوک فرهنگی مطرح شده است چون این پدیده هنوز شناخته شده ی عموم نیست و از طرفی هم مغایر با شرع و اسلام در کشور ما ایران است.

ازدواج سفید در واقع زندگی مشترک غیررسمی یک زوج است و داشتن رابطه ی بدون تعهد، بدون ثبت رسمی و در واقع عدم علقه ی زوجیت به معنای دیگر، داشتن رابطه ی آزاد و تنها با توافق دو طرف که آثار و تبعات آنرا در ادامه بررسی خواهیم کرد.

تفاوت ازدواج سفید در ایران و اروپا

در چند دهه اخیر، الگوی روابط جنسی در جهان تغییرات فراوانی داشته و اکنون نیز جامعه ایران، با تحولات چشم گیری در حوزه ارزش ها و باورهای جوانان روبه روست. تحقیقات نشان می دهد که رابطه ی جنسی قبل از ازدواج در ایران رو به افزایش است و یکی از گونه های جدید روابط پیش از ازدواج است؛ که در کلان شهرهایی چون تهران رو به افزایش است.

• هم خانگی: زندگی مشترک دو شریک جنسی بدون ازدواج با یکدیگر است. این ارتباط غیرقانونی دور از شان یک مسلمان و ایرانی با فرهنگ و آداب و رسوم دیرینه دارد.
• هم باشی: نوعی زندگی زناشویی و برقراری رابطه جنسی بدون ثبت رسمی پیوند ازدواج است که برخی آنرا ازدواج سفید نامیده اند. در این نوع ازدواج که در نهادهای دولتی مربوطه یا سازمانهای دینی، ثبت نمی شود؛ زن و مرد باهم زندگی می کنند و کارهای مربوط به خانواده بر دوش هر دوست؛ هر چند از نظر قانونی زن و شوهر رسمی محسوب نمی شوند. در غرب به این ازدواج، ازدواج قانونی و بدون روابط جنسی اطلاق می شود بنابراین ازدواج سفید، نوعی هم خانگی است.

به طور کلی در فرهنگ غرب ازدواج سفید مفهومی متفاوت از ازدواج سفید در ایران دارد. در جهان غرب ازدواجی است که ناکامل محسوب می شود؛ به این معنا که فاقد رابطه ی جنسی است و به هردلیلی دو طرف هم خانه می شوند بدون رابطه ی جنسی و اصطلاح ازدواج سفید هم از همینجا نشات میگیرد به معنی ملافه های سفید.

اما در ایران به شکل متفاوتی بروز پیدا کرده است. هم خانه شدن دو طرف بدون ثبت رسمی ازدواج برای برآورده شدن نیازهای عاطفی و جنسی یکدیگر.
بنابراین ازدوج سفید دو معنا میتواند دادشته باشد، معنای اول عبارت است از: هم خانگی که ازدواج قانونی بدون ارتباط جنسی است و معنای دیگر عبارتست از هم باشی، که بیانگر ارتباط جنسی میان دو غیر هم جنس بدون ازدواج رسمی است این نوع از زندگی که به زندگی زناشویی بدون ازدواج معروف است یک شیوه ی جایگزین در غرب است که در بیشتر کشورهای اروپایی و آمریکایی رواج دارد.

در این نوع رابطه دختر و پسر بدون هیچ توافق رسمی و مشخصی رابطه را شروع می کنند. آمارها حاکی از آن است که روابط هم خانگی، امروزه در سراسر اروپا و آمریکا به خصوص در میان نسل های جوان به طور چشم گیری در حال پذیرش و افزایش است.

مضرات ازدواج سفید برای طرفین و جامعه

به نظر می رسد که ازدواج سفید برای شناخت دو طرف قبل از ازدواج مفید هم باشد و با رفتن زیر یک سقف طرفین آشنایی بیشتری از یکدیگر کسب کنند و شاید آمار طلاق را به مراتب، کمتر کند.

اما نود درصد این نوع روابط (ازدواج سفید) اصلا به ازدواج رسمی ختم نمی شود و خیلی زود عمر رابطه تمام می شود زیرا که دو طرف هیچ هدف مشترکی ندارند و در اکثر موارد تنها برای رفع نیاز جنسی است. طرفین در این نوع ازدواج از امنیت اجتماعی، امنیت روانی و عاطفی، امنیت مالی محروم هستند.

معمولا اشخاصی که تن به رابطه ای بدون تعهد می دهند، اشخاصی هستند که دچار ناهنجاری و تعارض و کمبود های عاطفی هستند. و مردانی که مسئولیت پذیر نیستند و می خواهند از قبول مسئولیت خانه و خانواده شانه خالی کنند رو به این سبک از رابطه رو می آورند.

بیشترین لطمه متوجه ی دخترانیست که تن به این نوع رابطه می دهند زیرا زمانی که از این روابط بیرون می آیند بدون هیچ حمایت مالی و قانونی به ناچار وارد رابطه ی دیگر می شوند تا خلاء را جبران کنند. زن معمولا در این رابطه اضطراب و آشفتگی تمام شدن رابطه را دارد زیرا با بیرون آمدن از آن احتمال طرد شدن از سمت خانواده و جامعه بیشتر از مرد است. دختری که از رابطه ای بی نام و نشان بیرون می آید به هیچ عنوان مورد حمایت نیست.

اگر آمار رسمی از این هم خانگی ها در دست بود کاملا مشخص بود که نود درصد این روابط و هم خانگی ها بعد از مدت کوتاهی به جدایی ختم می شود و اگر به ازدواج رسمی هم ختم شود هشتاد درصد احتمال طلاق در آنها بیشتر است.

بیشتر بخوانید: اثبات رابطه نامشروع با توجه به مجازات زنا محصنه و غیر محصنه

ازدواج سفید در کشور ما ایران پدیده ای نو ظهور است و فرهنگ ما آنرا به رسمیت نشناخت است. زیرا که قانون ما تنها ازدواجی را به رسمیت می شناسد و مورد حمایت قرار میدهد که در دفاتر ازدواج و طلاق ثبت رسمی شده باشد.

در غیر اینصورت تبعات زیان بار آن، به خصوص برای زن بر عهده ی خودشان است و مورد حمایت قانون قرار نمی گیرند. با گسترش ازدواج سفید، تعداد ازدواج های رسمی کاهش چشم گیری داشته چرا که هم خانگی به شکل رقیبی جدی در مقابل ازدواج قد علم کرده است. در بسیاری از کشورها ازدواج درحال تضعیف و هم خانگی در حال گسترش است.

ازدواج سفید در قانون مجازات و اینکه آیا ازدواج سفید درکشور ما جرم محسوب می شود؟

ازدواج سفید پدیده ای نوظهور در کشور ما ایران است به این دلیل تعریفی از آن در قانون وجود ندارد و جرم انگاری نشده است اما از نظر شرعی و با شرایطی که قانون تعیین کرده جرم زنا محسوب می شود. ( مواد ۲۲۵،۲۳۰،۶۳۷ قانون مجازات اسلامی)

به طور کلی جرم انگاری در این مورد آسان نیست چون جنبه خصوصی دارد مگر اینکه جنبه علنی پیدا کند.

چرا در ایران که یک کشور اسلامی است این پدیده رو به گسترش است ؟

کمرنگ شدن اعتقادات جوانان و میل به آزادی های اجتماعی و رهایی از قید و بندهای سنتی، مشکلات مالی جوانان، محک زدن رابطه و آشنایی بیشتر، عدم اعتقاد به ازدواج، سست شدن اعتقادات مذهبی، افزایش طلاق، الگو برداری از رسانه های بیگانه که قبح این رابطه را از بین برده است و میل به این پدیده را بیشتر کرده است.