تهدید به معنای ترساندن است. در لغتنامه دهخدا ذیل واژه تهدید ترساندن، بیم دادن و بیم عقوبت دادن آمده است و آن را مترادف ارعاب، انذار و تخویف و ترعیب قرار داده است.در معنای خاص جرمی است که در ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی توسط مقنن جرم انگاری شده است و آن، تهدید دیگری است.
جرم تهدید تقریبا در تمامی کشورهای جهان جرم انگاری شده است و آن به این دلیل است که امنیت روانی جامعه تضمین شود.
شرایط تهدید در قانون مجازات اسلامی
تهدید مدنظر مقنن در ایران دارای شرایطی است که به صورت اختصار به قرار زیر است:
- تهدید باید صریح و واضح باشد. در کنایه و لفافه سخن گفتن تهدید نمی باشد. مثلا بگوید کاری میکنم که تا عمر داری فراموش نکنی یا بگوید کاری میکنم که مرغان هوا به حالت گریه کنند.
- تهدیدکننده باید توانایی انجام عمل تهدید آمیز خود را داشته باشد. اگر فردی توانایی عملی کردن تهدید را نداشته باشد و تهدیدشونده هم از این امر آگاه باشد؛ جرم تهدید محقق نشده است زیرا عنصر روانی که همان برهم خوردن آرامش است محقق نشده است. مثلا فردی معلول که زمین گیر است و توانایی حرکت ندارد فردی ورزشکار را تهدید به ایراد ضرب و جرح کند.
- تهدید باید نامشروع باشد. تهدید به امری مشروع تحت عنوان جرم تهدید قرار نمیگیرد. مثلا تهدید به برگشت زدن چک تهدید نمی باشد زیرا عملی قانونی و حق و اختیار طلبکار است که قانون به وی داده است. تهدید به افشای سر جرم محسوب می شود.
- تهدید باید جدی و سنگین باشد. مثلا تهدید به لگدمال کردن و کثیف کردن لباس تهدیدی جدی محسوب نمی شود حال آن که تهدید به آتش زدن خانه افراد یا افشای اسرار تهدیدی بسیار جدی و سنگین است و جرم محقق است.
ویژگی های جرم تهدید در قانون مجازات اسلامی
جرم تهدید جرمی مطلق است و این را می توان از عبارت “اعم از اینکه به این واسطه تقاضای وجه یا مال یا تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد” بنابراین صرف تهدید دیگری جرم را محقق میکند(در صورت دارا بودن شرایط تهدید).
تهدید جرمی است که ممکن است توسط هر وسیله ایی انجام شود و وسیله در آن موضوعیت ندارد همان طور که در صدر ماده ۶۶۹ قانون مجازات بخش تعزیرات به صراحت کلمه “به هر نحو ” آمده است و این خود بیانگر این موضوع است.
تهدید در فضای مجازی
امروزه این سوال مطرح می شود که آیا در عصر حاضر که عصر ارتباطات است تهدید به وسیله وسایل ارتباطی و شبکه های اجتماعی که جزء لاینفک زندگی عصر ماست جرم محسوب می شود یا خیر؟ پاسخ این سوال همان است که پیشتر ذکر شد و آن اینکه وسیله در تحقق جرم تهدید موضوعیت ندارد و میتواند توسط هر وسیله ی ارتباطی اعم از متن و عکس و ایما و اشاره و لفظ و… محقق شود.تهدید با وسایل ارتباطی هم با توجه به شرایط تهدید قابل تحقق است.
تهدید دختران در فضای مجازی
یکی از نمونه های فراوان تهدید از طریق فضای مجازی تهدید دختران است که بیشتر تهدید شرفی یا افشای سری از اسرار شخصی آنهاست. ممکن است هدف از تهدید لذت جویی ناروا و مجبور کردن دختر به تن دادن به یک رابطه نامشروع باشد. گاه ممکن است که این ارتباط تا برقراری رابطه جنسی پیش رود و به عبارتی زنا محقق شود.
اما زنای با توسل به زور و ارعاب هرچند به نظر یک عمل با اختیار طرفین است اما مقنن آن را در حکم تجاوز دانسته و مجازات تجاوز به عنف را برای فرد متجاوز در نظر گرفته است. مقنن در قانون مجازات اسلامی آورده است که هرگاه کسی به زنی که راضی به همبستر شدن با او نباشد در حکم زنای به عنف است. در زنا از طریق اغفال و فریب دادن دختر نابالغ یا از طریق ربایش یا تهدید و یا ترساندن زن اگرچه موجب تسلیم شدن زن شود حکم زنای به عنف جاری است.
آنچه در بالا آمد زمانی است که زن به واسطه فشار تهدید تن به خواسته تهدید کننده بدهد که مجازات تهدید کننده علاوه بر مجازات جرم تهدید به مجازات عمل نامشروعی که انجام می دهد نیز خواهد رسید.
در هر حال چه عملی شدن یا نشدن تهدید مجازات جرم تهدید مفروض است زیرا تهدید جرمی مطلق است و نیازی به تحقق نتیجه ندارد.
روند عملی رسیدگی به جرم تهدید در فضای مجازی
در صورت وقوع جرم تهدید، بزه دیده یا به عبارت دیگر فردی که مورد تهدید واقع شده باید به دادسرای محل وقوع جرم ( اکثر مواقع دادسرای محل سکونت خود) مراجعه کند و شکوائیه و مدارک و اسناد خود را به دادسرا تحویل دهد. در تهران دادسرای ناحیه ۳۱ عهده دار رسیدگی به اینگونه مسائل است.
صرف عکس از پیامهای تهدید آمیز یا صوت ضبط شده نمی تواند دلیل متقن باشد اما اگر پلیس فتا آنها را تایید کند دارای ارزش و اعتبار می باشد و قابل استناد خواهد بود. وظیفه پلیس فتا( پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ایران) یا همان پلیس سایبری که واحدی تخصصی از نیروی انتظامی است تامین نظم و امنیت و آسایش عمومی و فردی در فضای مجازی است.
رسیدگی به جرایمی که در فضای مجازی صورت می گیرد کار بسیار دشواری است زیرا انتصاب جرم به متهم کار ساده ایی نیست.در صورتی که جرم صورت گرفت بزه دیده می تواند با مراجعه به سامانه ثنا شکایت خود را ثبت کند و یک پرینت از شکایت تهیه کند و آن را به دادسرای صالح تحویل دهد. عدم ثبت شکایت در سامانه ثنا مانع رسیدگی به بزه ارتکابی نیست. در تهران دادسرای ناحیه ۳۱ و در شهرستانها دادسرای محل وقوع بزه.دادیار دادسرا اطلاعات کافی در مورد جرایم رایانه ایی دارد و این نظر نباید نگران روند رسیدگی یا مسایل تخصصی بود.
با توجه به افزایش روزافزون این قبیل جرائم به جهت آشنایی افراد با روند عملی این موضوع یک نمونه شکواییه متناسب با موضوع ارائه می گردد هرچند توصیه می شود پیش از اقدام به انجام هرعملی، حتما موضوع را با یک وکیل دادگستری مطرح و از وی مشاوره بگیرید.
دادستان محترم عمومی و انقلاب شهرستان
با سلام
احتراماً به استحضار عالی میرساند :
مشتکی عنه آقا/خانم …. در تاریخ ….. با در اختیار گرفتن تلفن همراه اینجانب اقدام به انتقال تصاویر خصوصی بنده به تلفن همراه خویش نموده و منتج از این عمل، با تهدید بنده به پرداخت مبلغ …. اعلام کرد در صورت عدم پرداخت تصاویر من را در فضای مجازی منتشر می کند. اما بنده هیچ گونه توجهی به تهدیدات مشتکی عنه ننموده و متعاقباً مشارالیه در تاریخ …. از طریق اینستاگرام اقدام به انتشار تصاویر خصوصی بنده کرد. لذا بنابر وجود پیامهای تهدیدآمیز و نیز به استناد مواد ۱۶ و ۱۷ قانون جرایم رایانه و نیز ماده ی ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی تقاضای رسیدگی قضایی و تعقیب و مجازات مشتکی عنه را از آن مقام عالی را دارم.
دوست پسرم تهدید کرده چتامونا به شوهرم نشون میده پس میتونم ازش شکایت کنم؟
با اسمس میتونم تهدید شرفی ناموسی را ثابت کنم؟ میگن اسمس دلیل محسوب نمیشه که
خانمم با یه اقایی چت جنسی داشته زدمش باید دیه بدم؟ دندون و دست و پاشو شکستم
بله باید دیه را بپردازید و اگر خانم رابطه نامشروع داشته مجازاتش شلاقه و باید دادگاه حکم بدهد نه اینکه خودتان کتک بزنید. البته کار ایشان اساساً قابل انتقاد است منتها شما حق کتک کاری نداشتید.
ممنون جناب وکیل از توضیحات مفیدتون
سلام اگه کسی تهدید به انتشار عکس میکنه و شات از پیاماش دارم میتونم شکایت کنم؟
سلام بله که می تونید صد در صد شکایت کنید
سلام من با دختری دو سال دوستم و صیغه هم شدیم که پدرش خبر ندارن ولی این اواخر به مشکل خوردیم که گذاشته از خونشون فرار کرده آیا خانوادش میتونن از من شکایت کنن؟
خیر
من با یه نفر حرفم شده منو تحدید کرد تویه اینستاگرام و منو تو خیابون دیدو یه سیلی محکم زد تو گوشمو لبم پاره شد میتونم شکایت کنم دستم به جایی میرسه یا نه بی فایدست
سلام بله میتوانید شکایت کنید
سلام گوشی من هم شده و سپس مرا افرادی ناشناس ربودن وازم عکسهای لخت گرفتن وازگوشیم به فردی دیگر در همان حالت لخت تماس تصویری گرفتن وحالا منو تهدید میکنه آیا می توانم شکایت کنم من خودم هیچ کاری نکردم آیا منم متهم میشم
سلام بله طرح شکایت کنید
سلام. یه پسر از عکسای من شات گرفته و الان تهدیدمیکنه که این عکسارو به خانوادم نشون میده.من تمام پیامایی ک تهدید کرده و تقاضای پول کرده همچین فحاشی کرده رو دارم
چطوری میتونم ازشون شکایت منم ولی خانوادم متوجه نشه؟
سلام به دفتر خدمات قضایی مراجعه نمایید و شکایت تهدید و توهین مطرح کنید
اگر شکایت توهین و تهدید رو مطرح کنم یعنی از طریق دفتر قضایی شکایت کنم خانوادم متوجه نمیشن؟
سلام در سامانه ثنا ثبت نام نمایید تا ابلاغ به صورت الکترونیکی انجام شود
سلام مردی ۳۰ ساله من رو تهدید به تجاوز کرده و همچنین هک کردن و استفاده از عکسهام در فضای مجازی بنا به فاسد جلوه دادن بنده. من ایشون رو بلاک کردم و باز هم با پیج دیگه اومدن و تهدید به تجاوز کردن. من با اسکرین رکوردی که از صدای ایشون ظبط کردم از روی صفحه‌ی دایرکتم میتونم شکایت کنم؟
سلام:میتوانیدبابت تهدیدواتشارعکس خصوصی درفضای مجازی اقدام به شکایت واعاده اعتبار وحیثیت نمایید.
سلام خسته نباشید، میخاستم بدونم شخصی ک تهدید ب تجاوز میکنه، جرمش چیه، اینم بگم ک من صداشو ظبط کردم
سلام: می توانید براساس ماده ۶۶۹ می توانید شکایت نمایید.
سلام چن سال با اقایی دوستم ایشون ازم پول قرض کردن همه پرینتام هست ولی الان منو بلاک کردن و پولمو نمیدن تهدیدم کردن ابروتو میبرم به خانوادت میگم فحاشیم بهم میکنن همه پیاماش هست
سلام:می توانید نسبت به وصول طلب خودتان اقدام نمایید.
سلام من چن وقت پیش با ی اقایی دوست شدم وبنابر دلایلی ایشونو بلاک کردم ومنو تهدید ب پخش کردن عکس کردن ک وعکس العملی نشان ندادن تا ب امروز ک اومدن وادرس منزلمونو. پیدا کرده ومنو تهدید ب ربودن و مرگ وتجاوز جنسی گروهی کرده واین تهدیداشو انجام داده ارامش برام نذاشته چطور میتونم ازش شکایت کنم ک خانوادم متوجه نشن؟
سلام: شما حتما باید توسط مشاوره با وکیل متخصص این حوزه در این خصوص و نحوه و نوع شکایت اقدام نمایید و برای مشاوره از طریق شماره گیری ۰۲۱۹۱۰۰۲۰۹۰ جهت مشاوره تلفنی عمل نمایید.
سلام من با یه اقایی ده سال رابطه زوری داشتم یعنی اگه رابطه نمیداشتم تتدیدم میکردن که عکساتو به خانوادت نشون میدیم میشه ازش شکایت کر حرمش چیه؟
سلام: بله می توانید شکایت نماییدبه جرم تهدید به عنف و ازار جنسی و مجازاتش حبس و شلاق می باشد.
سلام من با ی پسری دوست بودم ک از روی ویدئو کال از من اسکرین گرفته بعدش ک باهاش تموم کردم اومد منو تهدید کرد برا پخش کردن عکس و ب خانوادم گفتن از این ماجرا ۳سال میگذره ولی بیخیال نشده سنم ۱۸ هستش میترسم برم شکایت کنم ب خانوادم خبر بدن میشه راهنماییم کنین؟!
سلام: شما باید از طریق پلیس فتا از این شخص شکایت نمایید یا اینکه توسط یک وکیل بتوانید این اقدام را پیش ببرید باتوجه به اینکه سن شما۱۸سال است و شکایت شما غیر مالی بوده هیچ مشکلی نیست و هر اقدامی صورت بگیرد به خود شما ابلاغ خواهد شد و اگر وکیل بگیرید دیگر هیچ مشکلی از این باب وجود نخواهد داشت چون تمامی اطلاع رسانی ها از طریق سامانه ثنا ابلاغ می شود و کسی برای ابلاغ دیگر به منزل کسی مراجعه نمی کند با خیال راحت می توانید شکایت نمایید می توانید از وکلای انلاین سامانه وکیل تاپ استفاده نمایید.
سلام من با پسری دوست بودم رابطه ما بهم خورد اما ایشون هنوز عکس های من رو داره و من ترس از این دارم که عکس های منو منتشر کنه یا به خانوادم نشون بده آیا میتونم ازش شکایت کنم طوری که خانوادم متوجه نشن تا همه عکس های من رو پاک کنه
ممنون میشم راهنمایی کنید.
سلام: می توانی اقدام به شکایت کرده و تعهد بگیرید تا نتواند اقدام به پخش عکس نماید