تمکین در دوران عقد چگونه است

تمکین ایجاد رابطه زوجیت احکامی زیادی اعم از مالی و غیرمالی را برای طرفین به وجود می آورد.

احکام مالی از جمله مهریه، نفقه و… که به وفور درباره آن ها مطالب وجود دارد اما احکام غیرمالی که کمتر به آن توجه می شود و بعضا آن را با احکام مالی در مواردی اشتباه گرفته می شود لازم است تا درباره ی آن به طور مختصر و مفید صحبت شود.

تمکین چیست؟

کلمه ی تمکین در لغت به معنای الزام می باشد و در اصطلاح به این معنی است که پس از زوجیت خانم مکلف به تبعیت از مرد می باشد.

حال این تبعیت شامل چه مواردی می شود؟

به مواردی از قبیل حُسن معاشرت (به معنای خوش رویی و خوش اخلاقی) با همسر سکونت در منزلی که شوهر تعیین کرده است برقراری رابطه جنسی و…

آیا تمکین فقط مختص به خانم است؟

اگرچه عموما واژه تمکین برای انجام تکالیف خانم در قبال مرد به کار برده می شود ولی بدین معنی نیست که مرد در قبال همسر خود تکالیفی ندارد و ملزم به حُسن معاشرت که به آن اشاره شد نمی باشد.

در این صورت اگر مرد در رابطه با همسر خود ُحسن معاشرت نداشته باشد به طور مثال برخورد فیزیکی با همسر خود داشته باشد یا با الفاظی ناشایست ورکیک سخن گوید می تواند از موارد عسر و حرج (از جمله مواردی است که اگر از نظر قاضی محرز شود حکم طلاق صادر می شود) محسوب شده و خانم طبق آن مبادرت به طلاق می نماید.

آثار تمکین

حال سوالی که مطرح می شود این است که اگر خانم به وظایفی که در مقابل شوهر دارد که به آن اشاره شد عمل نماید صرف نظر از بُعد اخلاقی و پسندیده موضوع چه حق دیگری برای خانم به وجود می آید؟

در پاسخ باید گفت که قانون فراهم کردن هزینه هایی که برای دوام زوجیت لازم است از قبیل غذا لباس دارو و درمان و… را برعهده مرد قرار داده و مرد را مکلف به پرداخت آن نموده است که اصطلاحا به آن نفقه می گویند.

حال اگر خانم به وظایف خود عمل ننماید نفقه ای که قانون بر عهده مرد قرار داده است ساقط می شود.

مواردی که عدم تمکین مستحق دریافت نفقه است؟

امروزه شاهد این موضوع هستیم که خانم پس از جر و بحث با همسر خود اقدام به ترک منزل مشترک نموده در نگاه اول مطابق با آنچه که گفته شد عدم تمکین محقق شده است و خانم مستحق دریافت نفقه نمی باشد.

اما چنانچه خانم اثبات نماید که رفتار مرد موجب ترک منزل یا به طور کلی تر عدم تمکین شده یا دارای عذر موجه بوده (مثلا سکونت در منزل مشترک موجب به خطر افتادن جان خانم باشد) باشد این عمل موجب اسقاط نفقه نمی شود.

تمکین در دوران عقد

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که تکلیف دختر باکره ای که هنوز با همسرش زندگی مشترکش را آغاز نکرده است و زیر یک سقف زندگی نکرده اند از لحاظ مهریه و نفقه چه میشود؟

از لحاظ نفقه تکلیف روشن است. در قانون مدنی آمده است که نفقه همسر دائم با شوهر است اما از تصمیمات دادگاه این موضوع فهمیده می شود که نفقه همسری که در دوران عقد می باشد طبق همان رویه سابق با پدر می باشد و شوهر وظیفه ای به پرداخت نفقه ندارد.البته که در این بین نظرات مخالف وجود  دارد وعده ای نیز عقیده دارند حقوق همسر در عقد نیز هیچ تفاوتی با زمان زندگی مشترک ندارد.

با توجه به اینکه شوهر در دوران عقد وظیفه پرداخت نفقه ندارد زن نیز وظیفه تمکین به معنای خاص یا همان رابطه زناشویی را ندارد و در صورت عدم تمکین ناشزه محسوب نمی شود. زیرا طبق نظر قاضی دادگاه ابتدا شوهر باید لازمه تمکین همسر را که شامل خوراک، پوشاک و مسکن مناسب می باشد را فراهم نماید و سپس زن را به زندگی دعوت کند و تقاضای تمکین نماید. و با توجه به فراهم نشدن شرایط زندگی در دوران عقد عدم تمکین در این دوران کاملا امری قانونی برای زن محسوب می شود

رابطه ی عدم تمکین و مهریه

در قانون صرفا بیان شده است که اگر خانم، بدون عذر موجه تمکین ننماید نفقه وی فقط ساقط می شود و تاثیری بر مهریه نخواهد داشت.

اما قانون در یک رویکرد حمایتی از خانم ها بیان داشته است که خانم می تواند تا وقتی که مهریه ی خود را دریافت نکرده است از تمکین خودداری نماید به شرط این که مهریه ی وی عندالمطالبه باشد و این حق موجب اسقاط نفقه هم نخواهد بود.