نکات حقوقی خرید و فروش خودرو – قوانین مهم مربوط به خرید و فروش خودرو

خرید خودرو به شکل های مختلفی انجام می شود. از طرفی با وجود جوامع جدید خرید و فروش خودرو موضوعی است که هر کسی با آن سر و کار دارد و اما برخی اصلا کارشان همین خرید و فروش خودرو است.

همه شمول بودن خرید و فروش خودرو باعث می شود که فرد با داشتن اطلاعاتی دست به این کار بزند.

اینکه چه مواردی را از جهت حقوقی باید رعایت کرد یا اگر عقد خرید ماشین بسته شده از چه راه هایی قابل فسخ است و مواردی از این قبیل را سعی داریم در اینجا اشاره ای هر چند مختصر داشته باشیم.

لازم به ذکر است که در اینجا از ابتدا نکات حقوقی قبل از خرید خودرو و سپس نکاتی را هم برای زمان پس از خرید خودرو اشاره خواهیم کرد.

بررسی مدارک خودرو

قبل از خرید خودرو بهتر است از درستی مدارک آن و صحت آن مطمئن شود. مدارکی را که فرد خریدار باید از صحت آن مطمئن شود مختصرا عبارت اند از:

1. کارت خودرو.
2. بیمه خودرو.
3. برگه معاینه فنی خودرو.
4. مدارک شناسایی فروشنده و تطبیق آن با مدارک خودرو.
5. اطمینان از نداشتن خلافی خودرو و استعلام آن.

بهتر است قبل از خرید خودرو مطمئن شوید که ماشین فرد از نظر قضایی توقیف نشده باشد یا اینکه سند آن به نام فردی دیگری نباشد. ممکن است خودرو را خود فروشنده وکالتی خریده باشد، خرید وکالتی خودرو ریسک های خاص خود را دارد پس از این جوانب مطمئن شوید.

یکی در از مواردی که باید به آن توجه کرد این است که قبل از خرید ماشین به وسیله کارشناس مطمئن بشوید که این خودرو دارای رنگ خوردگی یا تصادف قبلی نباشد زیرا این امر در قیمت آن تاثیر دارد. و در عرف بین ماشین تصادفی و غیر تصادفی تفاوت زیادی قائل هستند.

نحوه تنظیم و موارد لازم در مبایعه نامه خودرو

• ابتدا مشخصات خودرو را در مبایعه نامه یا اگر قول نامه است در قول نامه ثبت کنید. مانند اینکه مدل آن چیست، دارای چه رنگی است، دارای چه وسایلی است و موارد دیگر…
• حتما بر سر قیمت خودرو توافق کنید به گونه ای کم و زیاد نشود.
• مشخص کنید که نحوه پرداخت چگونه است. آیا به صورت چک است؟ اگر اینگونه است آیا مدت دار است یا چک روز باید باشد، اگر قرار باشد که ثمن و پول خودرو در چند قسط پرداخت بشود نحوه پرداخت اقساط را مشخص کنید که در چه تاریخ هایی و چه مبالغی پرداخت خواهد شد.
• مشخص کنید که از چه زمانی خودرو به شما تحویل داده می شود.
• در ضمن این توافق کتبی می توان زمان معینی را برای رفتن به دفترخانه و تنظیم سند رسمی مشخص کرد.
• می توان در ضمن این امر شرط وجه التزام برای تاخیر در تنظیم سند رسمی به عمل آورد با این توضیح که اگر فروشنده تاخیر کند در تنظیم سند رسمی به ازاء هر روز دیر کرد مثلا فلان مبلغ جریمه بپردازد و به این شکل وی را با این ضمان اجرای تحت فشار قرارداد تا از تنظیم سند رسمی کاهلی نکند.
• در دوره ای هستیم که قیمت خودرو روز به روز تغییر میکند ممکن است ماشین ۱۰۰ میلیونی امروز فردا افزایش قیمت چندین میلیونی پیدا کند. لذا توصیه می شود اگر خودرو را قول نامه کرده اید زودتر نسبت به انتقال رسمی آن یا حتی انتقال عادی آن اقدام کنید اگر به صورت سند رسمی باشد که بهتر است زیرا چه بسا فروشنده با افزایش قیمت فریب شیطان را بخورد و زیر همه چیز بزند آن وقت اثبات بسیاری موارد دشوار است.
• تنظیم سند رسمی برای خودرو بسیار مناسب تر است زیرا طبق بخش نامه ای از طرف رئیس قوه قضاییه مالکیت خودرو تنها با سند رسمی قابل اثبات است.

خرید حواله خودرو چگونه است

خرید و فروش به صورت حواله به این صورت است که فرض کنید فردی ثبت نام خرید خودرو ار کارخانه ای را داشته است این فردی که ثبت نام کرده حواله خودرو خود را به کسی دیگر که ثبت نام نکرده می فروشند و خریدار در زمانی که از طرف شرکت تعیین شده برای تحویل خودرو آن را تحویل می گیرد.

پس از خرید خودرو متوجه رنگ شدگی خودرو شدن

اگر پس از خرید خودرو متوجه شویم که خودرو دارای رنگ خوردگی است که در عرف به این معناست که ماشین قبلا تصادفی با برخوردی داشته که باعث رنگ خوردگی شده است در اینجا لازم بود از قبل با کمک کارشناس این امر را تشخیص دهید اما در اینجا هم چون به این دلیل خودرو کاهش قیمت پیدا کرده و شما به قیمت واقعی خریده اید می توانید به استناد به خیار غبن یا استناد به خیار تدلیس (حیله و فریب) قرارداد بیع ماشین را فسخ کنید.

توجه داشته باشید این امر زمانی ممکن است که هنگام معامله شما به این قضیه آگاه نبوده اید و این را نمیدانستید اما در صورت علم و آگاهی شما حق فسخی نخواهید داشت.

بعد از خرید خودرو متوجه عیب آن شده ایم

اگر بعد از خرید خودرو متوجه عیب آن شوید بستگی دارد که خودرو را به چه صورت خریداری کرده اید اگر خودرو دسته دو است و پیش بینی اندکی عیب در آن می رود و اینجا اشکالی در آن راه ندارد اما گاهی همین خودرو دسته دو دید طرفین نسبت به آن این است که اشکالی در آن نباشد حال اگر بعد از عقد در آن متوجه اشکالی شدید می توان به استناد خیار عیب  فسخ معامله کرده یا اینکه تفاوت قیمت را از فروشنده بگیرید کارشناس دادگاه تفاوت قیمت را محاسبه خواهد کرد. گرفتن مابه التفاوت خودرو سالم و معیوب اصطلاحا ارش نامیده می شود.

چگونه در معامله خودرو خود را از عیب های آن برهانیم.

همانطور که گفتیم در اموال دسته دو وجود عیب هایی هر چند جزئی گاها طبیعی به نظر می رسد. حال اگر قصد داریم خودرویی را اگرچه سالم به نظر می آید در هنگام معامله کردن از بهانه های بعدی مشتری من باب عیب داشتن خودرو آزاد کنیم؛ در ضمن مبایعه نامه می توان این گونه شرط کرد که نسبت به عیب های ماشین هیچ مسئولیتی ندارم در اینجا حتی اگر بعدا عیبی در ماشین پدید آید، حق فسخ خریدار به وجود نمی آید.

لازم به ذکر است اگر فروشنده این شرط را قرار دهد ولی با این وجود نسبت به عیبی در خودرو آگاهی داشته اما آن را از خریدار پنهان کرده خریدار همچنان حق فسخ قرارداد را دارد.

نتیجه گیری

لازم است نکاتی را هم قبل از خرید خودرو هم پس از آن در نظر داشته باشید اگرچه دقت کردن در هنگام خرید خودرو از گرفتاری های بعد از آن می کاهد. در بالا تشریح کردیم که خودرو را به دقت بررسی کنید هم جسم فیزیکی آن را وهم مدارک آن را موارد لازم را باید استعلام کرد باید دقت کرد خودرو مال شخصی دیگر نباشد.

از خرید وکالتی آن باید پرهیز کرد. و موارد دیگر که به آن اشاره کردیم پس از عقد قرارداد هم اگر مشکلی پیش بیاید که از آن جهت به ما ضرر رسیده می توان معامله خودرو را فسخ کرد.

سوالات متداول