یکی از اختلافات شایع کنونی در جامعه که متاسفانه بخش عمده ی آن به جهت عدم آگاهی و اطلاع از قوانین کشور و تشریفات حاکم بر آن صورت می گیرد، بحث قرارداد های میان کارگر و کارفرما می باشد.
اصولا بنابر اطلاعات و اخبار واصله، یا میان کارگر و کارفرما اصلا قراردادی وجود ندارد یا اگر طرفین اقدام به انعقاد قرارداد نموده اند، به مفاد آن آگاهی نداشته که منجر به تضعیع حقوق یک طرف یا طرفین قرارداد کار خواهد شد.
قراردادهای کار میان کارگر و کارفرما مطابق با قانون کار، از انواع مختلفی برخوردار می باشند که در این نوشتار قصد داریم به قرارداد کار معین بپردازیم.
قرارداد کار چیست و انواع قرارداد کار در قانون
مطابق با اصل آزادی قراردادها موضوع تصریح شده در ماده ۱۰ قانون مدنی، افراد، این اختیار و آزادی عمل را خواهند داشت که هر نوع قراردادی را که مایل باشند منعقد نمایند مشروط بر اینکه مخالف شرع و قوانین حاکم نباشد.
اما در اغلب موارد، قانون مطابق با موضوع و هدف طرفین از انعقاد قرارداد، نام خاص و ویژه ای را برای قرارداد مقرر نموده است. برای مثال قرارداد خرید و فروش به مبایعه نامه مشهور می باشد.
حال مطابق با ماده ۷ قانون کار:
قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی کاری را برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می دهد.
درواقع قرارداد های کار، حکایت از ایجاد رابطه ی قانونی میان کارگر و کارفرما مطابق با شرایط و ضوابط تعیین شده و مورد توافق طرفین می باشد.
حال پس از آشنایی با قرارداد کار، باید بیان داشت که مطابق با قانون کار، مطابق با موضوع کار، شرایط کارگر و کارفرما، قرارداد کار از انواعی مختلفی برخوردار می باشد.
در این باره باید بیان داشت که قراردادهای کار شامل:
- قرارداد کاردائم.
- قرارداد کار موقت.
- قرارداد کار ساعتی.
- قرارداد پیمانکاری.
- قرارداد کار معین.
می باشد که در ادامه به قرارداد کار معین خواهیم پرداخت.
منظور از قرارداد کار معین چیست؟
مطابق با قانون کار، در صورتی که کارفرما برای انجام عمل خاص و مشخصی که مدت زمان آن نیز اصولا قابل تعیین نمی باشد و فقط صرفا انجام کار ملاک و مقصود کارفرما می باشد اقدام به انعقاد قرارداد کار معین با کارگر می نماید.
در واقع در قرارداد کار معین، کارگر متعهد می شود تا با دستمزد مشخص و با امکاناتی که توسط کارفرما در اختیار وی قرار می گیرد کار مدنظر کارفرما را مطابق با شرایط در نظر گرفته شده در قرارداد به انجام برساند.
اصولا قرارداد کار معین در امور عمرانی، راه و ساختمان سازی میان طرفین منعقد خواهد شد.
شرایط حاکم بر قرارداد های کار معین
از آنجایی که این قرارداد در قانون کار تصریح شده است کاملا قانونی و از اعتبار و حمایت قانون گذار برخوردار می باشد.
در خصوص شرایط این قرارداد باید بیان داشت که، این قرارداد همانند شرایط عمومی قرارداد های کار با فوت، از کارافتادگی و… کارگر، و همچنین اتمام کار به پایان می رسد.
اما مساله ای که در خصوص این قرارداد با سایر قرارداد های متمایز می باشد بحث فسخ قرارداد می باشد.
ماده ۲۵ قانون کار در این باره مقرر نموده است که:
هر گاه قرارداد کار برای مدت موقت و یا برای انجام کار معین، منعقد شده باشد هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ آن را ندارند.
بنابراین برای پایان دادن به این قرارداد، توافق طرفین امری الزامی می باشد.
تفاوت قرارداد کار معین با قرارداد پیمانکاری
قرارداد کار معین به قراردادهای پیمانکاری بسیار شبیه می باشد به گونه ای که حتی در مواردی به اشتباه گرفته می شود. در واقع در قراردادهای پیمانکاری، کارفرما کار مدنظر خود را به پیمانکار واگذار نموده، تا پیمانکار با نیروی کار و ابزار آلاتی که در اختیار دارد کار مد نظر کارفرما را به انجام برساند.
مساله دیگر بحث مدت زمان انجام کار می باشد، همانطور که بیان شد در قراردادهای کار معین، هدف صرفا انجام کار توسط کارگر می باشد درحالی که در قراردادهای پیمانکاری، انجام کار مطابق با قرارداد و در مدت زمان مشخص شده امری ضروری محسوب می شود.
در خاتمه ی مبحث به جهت آشنایی هرچه بیشتر با موضوع به ذکر یک نمونه قرارداد در خصوص کار معین اشاره خواهیم داشت منتهی توصیه می شود در هنگام انعقاد هرگونه قرارداد از حضور یک وکیل دادگستری بهره برد یا با مشاوره با وی اقدام به انعقاد قرارداد نمایید.
نمونه قرارداد کار معین
- ۱- دستگاه اجرایی (کارفرما):
- ۲- شماره شناسه فرد:
- ۳- نام و نام خانوادگی طرف قرارداد:
- ۴- نام پدر:
- ۵- شماره ملی:
- ۶- شماره شناسنامه: محل صدور: شهرستان: استان:
- ۷- محل تولد:….
- ۸- تاریخ تولد: روز… ماه… سال…
- ۹- جنسیت: زن مرد
- ۱۰- مدرک تحصیلی:
- ۱۱- رشته تحصیلی:
- ۱۲- محل جغرافیایی خدمت: دهستان: بخش: شهرستان: استان:
- ۱۳- نوع قرارداد: ☐ جدید ☐ تمدید ☐ اصلاح
- ۱۴- مدت این قرارداد:
- ۱۵- وضعیت تأهل: ☐ مجرد ☐ متأهل
- ۱۶- تعداد فرزندان:
- ۱۷- وضعیت نظام وظیفه: ☐ پایان خدمت ☐ معاف ☐ سایر
- ۱۸- موضوع قرارداد: به موجب این قرارداد تعیین امور مشخص (وظایف و مسئولیتها) از سوی دستگاه (کارفرما) صورت می گیرد. (پیوست قرارداد)
- ۱۹- حق الزحمه انجام کار مشخص به شرح عوامل زیر تعیین می شود:
وجوه موضوع این قرارداد در صورت انجام کار موضوع قرارداد و گواهی واحد مربوطه با رعایت مقررات مالی و پس از کسر کسور قانونی و حق بیمه تأمین اجتماعی از محل اعتبارات قابل پرداخت است.
تبصره ۱ – عیدی و پاداش سال (عیدی) بر اساس مصوبه هیأت محترم وزیران قابل پرداخت است.
تبصره ۲ – در صورت ارجاع کار اضافی به طرف قرارداد مجموعاً تا سقف ۱۲۰ ساعت ماهانه با تأیید مدیر مربوطه و در نظر گرفتن مدت حضور به ازای هر ساعت معادل یک ساعت دستمزد ماهیانه »بند الف« قابل پرداخت است.
الف- حداقل دستمزد: ….. ریال
ب- کمک هزینه اقالم مصرفی خانوار: ……ریال
ج- کمک هزینه مسکن: ….ریال
د- کمک هزینه عائله مندی (حق اولاد برای هر فرزند): ……ریال
هـ – درصد مقطع تحصیلی مورد عمل: …..ریال
ز- جمع حقوق: ……ریال
۲۰ -جمع کل مبلغ در طول مدت قرارداد …….ریال
۲۱ – طرف قرارداد از نظر خدمات درمانی، بازنشستگی، حوادث ناشی از کار و غیر آن و سایر خدمات مشمول مقررات قانون تأمین اجتماعی خواهد بود و حق بیمه مقرر همه ماهه
برابر با قانون تأمین اجتماعی به صندوق ذیربط واریز خواهد شد.
۲۲ – در صورتی که طرف قرارداد جهت انجام وظایف محوله به مأموریت اعزام گردد به ازای هر روز مأموریت با بیتوته معادل ۳ %و بدون بیتوته معادل %۵/۱حداقل دستمزد با رعایت مقررات مربوط قابل پرداخت است.
۲۳ – مدت مرخصی سالنه ۳۰ روز در سال می باشد. ۵/۲ روز در ماه و مرخصی استعالجی بر اساس ضوابط و مقررات تأمین اجتماعی عمل میگردد.
۲۴ -بابت سنوات پایان قرارداد یک ماه حقوق قابل پرداخت است.
۲۵ – تعهدات قرارداد:
- – طرف قرارداد متعهد است مطابق شرح وظایف مقررات و ضوابط نسبت به انجام موضوع قرارداد اقدام کند.
- – طرف قرارداد اقرار می کند مشمول قانون منع مداخله کارکنان دولت در معامالت دولتی مصوب سال ۱۳۳۷ نیست.
- – عقد قرارداد هیچ گونه تعهدی مبنی بر استخدام رسمی یا پیمانی از سوی دستگاه برای طرف قرارداد ایجاد نمی کند.
- – طرف قرارداد مسئول حفظ و نگهداری وسایل و اموال در اختیار است و در صورت ایجاد خسارت می تواند با تشخیص خود من جمله از محل قرارداد خسارات مربوطه را جبران کند.
۲۶ – مدیر واحد مربوطه به عنوان ناظر بر حسن اجرای قرارداد مشخص میشود.
۲۷ – این قرارداد در ۵ نسخه تنظیم شده که هر ۵ نسخه حکم واحد را دارد و پس از امضاء و مهر و ثبت معتبر خواهد بود.
۲۸ – تاریخ اجرای قرارداد:…… ۲۹ -تاریخ صدور و شماره قرارداد: تاریخ: ….شماره:….
۳۰- سایر شروط …..
- نام و نام خانوادگی و امضای طرف قرارداد: نام و نام خانوادگی و امضای نماینده دستگاه اجرایی
نتیجه گیری
در پایان و به عنوان نتیجه گیری کلی از آنچه که بیان شد:
قانون کار به جهت اعتبار بخشیدن به روابط کارگر و کارفرما، با توجه به شرایط طرفین، مقصود و کار مورد نظر اقدام به تعیین قراردادهای کار نموده است.
یکی از اقسام این این قراردادها، قرارداد کار معین می باشد که در آن کارگر، متعهد می شود کار مدنظر کارفرما را با دستمزد مشخص و البته امکاناتی که کارفرما در اختیار وی می گذارد به انجام برساند که با قراردادهای پیمانکاری نیز متفاوت می باشد.
سوالات متداول
مطابق با قانون کار؛ در قرارداد کار معین، کارگر متعهد می شود تا با دستمزد مشخص و با امکاناتی که توسط کارفرما در اختیار وی قرار می گیرد کار مدنظر کارفرما را مطابق با شرایط در نظر گرفته شده در قرارداد به انجام برساند.
در قراردادهای پیمانکاری، پیمانکار می بایست کار مدنظر کارفرما را مطابق با شرایط تعیین شده و در مدت زمان مشخصی به اتمام برساند و در انجام کار نیز از آزادی عمل برخوردار می باشد درحالی که در قرارداد کار معین صرفا انجام کار مطابق با شرایط در قرارداد ملاک است.
مطابق با قانون کار در صورت فوت، از کار افتادگی کارگر و به اتمام رساندن موضوع قرارداد و همچنین توافق هر دو طرف قرارداد، قرارداد کار معین به اتمام خواهد رسید.
با سلام خسته نباشید من یه خانم آشپز در شرکت پیمانکاری هستم مدیر عاملمون یه قردارد جدید تحت عنوان《قرار داد مدت کار معین》 از تاریخ ۱۴۰۰/۰۷/۰۱ تا ۱۴۰۰/۱۲/۲۹ تنظیم کردند من خیلی میترسم امضاش کنم مبلغ سی میلیون سفته رو هم باید امضاکنم تو رو خدا راهنماییم کنید و اینکه در این قراردادها محاسبه عیدی آخر سال چطوریه؟؟ ☆چون در اول سال ۱۴۰۰ عیدی بمن ۲ میلیون دادند بعد از گذشت ۵ ماه از کارم☆ولی شنیدم در این نوع قرارداد عیدی و سنوات ثابته ؟؟
باسلام
مطابق با قانون کار؛ در قرارداد کار معین، کارگر متعهد می شود تا با دستمزد مشخص و با امکاناتی که توسط کارفرما در اختیار وی قرار می گیرد کار مدنظر کارفرما را مطابق با شرایط در نظر گرفته شده در قرارداد به انجام برساند.
سلا م من درفرودگاه با خود سازمان فرودگاه بصورت قرارداد معین و مشخص میباشم متاسفانه طی یکی ودوساله اخیر ریس مربوط باچالش هایی بنده را روبروکرده که تهدید به اخراج شده ام
بنده رشته تحصیلی ام الکترونیک بوده درحالی که وی مرا درواحدتاسیسات بکارگرفته وازمن که دچاردیسک کمر وگردن هستم کارهای سنگین محول میکند بااینکه داحد الکترونیک نیز نیاز به نیرو دارد اما اجازه خروج از واحد خودش را نمیدهدولی منتظراخراج بنده هست وتلاش خودرا دراین زمینه انجام میدهد لازم به ذکر است ما درپایان سال نمرات ارزشیابی داریم که همان بلای جانمان شده ایا من میتوانم به مرجعی شکایات خودم راازبابت بکارگیری در غیرتخصص خودم ببرم وحقم رابگیرم
سلام: بله می توانید از طریق حفاظت اطلاعات اقدام به رسیدگی نمایید.
با سلام
من در یک شرکت پتروشیمی کار میکنم که سال ۹۷ از طریق آزمون سراسری و با شرط شروع کار در شرکت تأمین نیرو و قرارداد مدت معین ما رو استخدام کرد. طبق آیین نامه خود شرکت ما بعد از یک سال قرارداد مستقیم با خود شرکت شدیم و الان به مدت ۲ سال هست که قرارداد مستقیماً با پتروشیمی و مدت معین هست. الان شرکت تصمیم گرفته که قرارداد رو به مدت موقت تغییر بده و همه رو موظف به امضا کرده. سؤال من این هست که اولاً آیا این اجازه رو داره با توجه به شرط استخدام مدت معین در شرایط استخدام و ثانیاً در صورت امضا چه آپشنهایی رو ممکنه از دست بدیم و آیا این مطلب صحیح است که هر شرکتی پس از ۵ سال قرارداد مدت معین کارگر موظف هست به مدت ۲۵ سال بعد هم با اون فرد ادامه همکاری بده.
ممنون از پاسخگویی
با سلام
بنده در سمت مدیر اجرایی در اتحادیه مشغول به کار هستم ، هیئت مدیره جدید با من قرارداد کار معین بستن به صورت یک ساله ولی به شرط تمدید سالانه تا پایان دوره ، آیا در پایان امسال می توانند پایان همکاری اعلام نمایند و طبق قرار قبلی، قرارداد جدید جهت سال بعد با بنده تنظیم ننمایند؟
سلام: اگر توافق به تمدید دوره بوده بله باید تمدید نماید در غیر این صورت می توانید الزام به انجام تعهد بدهید.
سلام,بنده ده سال به عنوان نیروی شرکتی در شهرداری کار میکردم و از طرق آزمون به کار مشخص تبدیل وضعیت شده ام با پست سازمانی کارشناس اداری ومالی،ولی اداره از دادن شغل سازمانی ام امتناع میکند ومرا مثل قبل در نگهبانی به کار می‌گیرد خواستم از شما سوال کنم که آیا اجازه این کار را دارند یا تخلف میکنند؟