اگر شما هم در خانواده در حال حاضر درگیر بحث های مربوط به ارث هستید، بهتر است که برخی نکات حقوقی را درباره ی مسائل ارث بدانید. زیرا آگاهی از این مطالب به شما کمک می کند تا راحت تر این راه را طی کنید.
در همه ی خانواده ممکن است روزی بحث ارث پیش بیاید. زمانی که یکی از اعضای خانواده فوت می کند؛ اموالی از خود به جای می گذارد که این دارایی ها برای بازماندگان اوست. اما نحوه ی تقسیم این اموال از اهمیت بالایی برخوردار است.
ما برای آسان تر شدن این فرایند، در این بخش قصد داریم تا شما را با تقسیم ارث و شرایط ورثه بیشتر آشنا کنیم.
تقسیم ماترک
همانطور که گفته شد زمانی که کسی از دنیا می رود اموال و دارایی از خود بجای می گذارد. در واقع این دارایی شامل خانه، زمین، وجه نقد، ماشین، طلا و … است؛ که بین ورثه تقسیم می شود.
اما گاهی فردی پیش از فوت بدهی هایی دارد، که این بدهی ها هم پس از فوت، جز دارایی او محسوب می شود و طلبکاران می توانند بدهی خود را از اموال متوفی بردارند. لازم به ذکر است که پیش از اینکه اموال بین ورثه متوفی تقسیم شود؛ یاید بدهی های او از اموالش به طلبکاران پرداخت شود.
پس طلبکاران همیشه برای دریافت بدهی خود در اولویت هستند. سپس بعد از پرداخت بدهی متوفی اگر چیزی از اموال متوفی باقی بماند، بین ورثه ی او تقسیم خواهد شد.
مراحل تقسیم ترکه
برای تقسیم اموال متوفی مراحلی وجود دارد که در این بخش به این آن می پردازیم:
- تصفیه ترکه: یکی از مراحل تقسیم اموال متوفی، تصفیه ترکه (دارایی متوفی) است. قبل از اینکه تقسیم اموال بین ورثه انجام شود، باید تمام بدهی های طلبکاران متوفی پرداخته شود و این موضوع در اولویت است.
برای رسیدگی به این بدهی ها شخصی تحت عنوان مدیر تصفیه انتخاب می شود که وظیفه اش این است که بدهی های متوفی را بررسی کند و سپس این دیون را از اموال خود متوفی به طلبکاران پرداخت کند.
همچنین اگر متوفی وصیت نامه داشته باشد، باید وصیت او اجرا شود و اموالی که وصیت کرده است تقسیم شود. ورثه یا وصی (کسی که متوفی او را مامور اجرای وصیت کرده) می توانند تصفیه اموال را از دادگاه تقاضا کنند و سپس تمام این مراحل تحت نظارت دادگاه و توسط مدیر تصفیه انجام می شود.
در واقع مدیر تصفیه کسی است که مامور می شود تا موارد مربوط به بدهی های متوفی را سر و سامان بدهد. - تحریر ترکه: مرحله بعدی برای تقسیم ترکه، تحریر ترکه است. در این مرحله کلیه اموال و دارایی متوفی جمع آوری و مشخص می شود. به طور مثال تکلیف اموالی که ممکن است فاسد و یا از بین بروند معلوم می شود (مثل چند تن میوه)، در واقع این کار برای جلوگیری از هدر رفتن و تلف شدن اموال متوفی انجام می شود و بسیار ضرورت دارد.
پس از انجام این کار اگر مال مشاعی بین اموال متوفی باشد یا هنوز حق یا دینی از متوفی نسبت به شخص دیگری وجود داشته باشد، که درباره ی آن تعیین تکلیف نشده است با دادخواست ورثه یا طلبکار مهر و موم ترکه انجام می شود.
مهر و موم ترکه به دلیل در امنیت قرار گرفتن اموال تا زمان زمان تعیین و تکلیف وضعیت مالی و تقسیم دارایی است.
اجرای تقسیم اموال متوفی طبق ماده ۳۱۳
ماده ۳۱۳ قانون امور حسبی بیان می کند:
«در صورتی که تمام ورثه و اشخاصی که در ترکه شرکت دارند حاضر و رشید باشند به هر نحوی که بخواهند می توانند ترکه را مابین خود تقسیم نمایند لیکن اگر مابین آنها محجور یا غائب باشد تقسیم ترکه توسط نمایندگان آنها در دادگاه به عمل می آید.»
یکی از راه های تقسیم اموال متوفی این است که وراث بین خود توافق کنند که هر کس چقدر می تواند از اموال متوفی سهم داشته باشد. در واقع اگر شما به عنوان وراث این روش را انتخاب کنید راه آسان تری در پیش خواهید داشت.
اما این راه در صورتی است که تمام وراث عاقل و بالغ باشند. اگر شما در خانواده مثلا خواهر یا برداری دارید که به سن بلوغ نرسیده است یا از لحاظ ذهنی ناتوانی دارد، نمی توانید بجای او تصمیم بگیرید و تقسیم اموال انجام دهید.
بنابراین تقسیم اموال به صورت توافقی در صورتی است که بین وراث کسی نابالغ و ناتوان ذهنی نباشد. مثلا فرض کنید پدر خانواده فوت کرده و یکی از وراث او مثلا پسرش از لحاظی ناتوان است و یکی از دخترانش به سن بلوغ نرسیده و هشت ساله است، در این صورت تقسیم اموال توسط نمایندگان آنها در دادگاه انجام می شود.
تقسیم اموال از طریق دادگاه
برای اجرای تقسیم اموال متوفی در دادگاه لازم است لازم است که یک کارشناس درستی تقسیم اموال را تایید کند و دادگاه باید قانع شود که توافقی که بین وراث برای تقسیم اموال انجام شده است ضرری به محجورین یا کسی که غایب است وارد نمی کند.
در هر موردی که اموال متوفی تقسیم می شود، ایجاد تعادل بین سهم وراث ضروری است. مثلا هر گاه قرار باشد زمینی بین دختر و دو پسر متوفی تقسیم شود، زمین باید به پنج سهم برابر تقسیم شود که هر پسر دو سهم و دختر یک سهم می برد.
نکته: در صورتی که دارایی متوفی یک خانه باشد و تنها یکی از وراث تقاضای تقسیم اموال کند، آیا دادگاه به این تقاضای او رسیدگی می کند؟ جواب مثبت است و دادگاه باید به تقاضای آن فرد رسیدگی کند و در صورتی که ملک قابل تقسیم باشد، این ملک تقسیم می شود و سهم هر یک از وراث به او پرداخت می شود.
اما اگر بنا به هر دلیلی این خانه قابل تقسیم نباشد، دادگاه دستور می دهد تا خانه را بفروشند و پس از فروش، سهم وراث به آن ها پرداخت می شود.
مشاوره با وکیل تاپ
اگر شما هم در خصوص مباحث مربوط به ارث و وصیت دچار مشکل شد و یا نیاز به شماره دارید لازم است که حتما با وکلای با تجربه و متخصص مشورت کنید.
موسسه وکیل تاپ با همکاری وکلای مجرب و متخصص به شما کمک می کند تا بتوانید بهترین راه قانونی را برای مشکلات حقوقی خود انتخاب کنید. مهمترین مزیت موسسه ی وکیل تاپ این است که برای هر حوزه ای وکلای متخصصی دارد که در آن زمینه بواسطه ی تجربه و مهارت بالا می توانند صحیح ترین مشاوره را به شما ارائه دهند.
شما می توانید برای دریافت مشاوره به صورت متنی، تلفنی و حضوری با وکلای ما صحبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت https://vakiltop.com/ مراجعه نماید و یا با شماره ی ۹۱۰۰۲۰۹۰-۰۲۱ تماس حاصل نمایید.
نتیجه گیری
تقسیم اموال پس از فوت هر شخصی بسیار چالش برانگیز است و می تواند وراث را با یکدیگر درگیر کند. در واقع تقسیم اموال به این صورت است که ابتدا باید از این اموال هزینه کفن و دفن وی پرداخت شود و سپس باید بدهی های متوفی از اموالش کسر شده و به بدهکاران پرداخت شود تا متوفی زیر دین نماند.
در آخر اگر چیزی از اموال متوفی باقی بماند بین ورثه تقسیم می شود. تقسیم اموال می تواند به صورت توافقی بین وراث انجام شود و تعیین می شود که هرکس چه سهمی دارد. اما شرایط خاصی وجود دارد که در متن به طور کامل به آن پرداخته شده است.
همچنین اکیدا به شما توصیه می شود در دعاوی مربوط به ارث به تنهایی و بدون مشورت وکیل وارد عمل نشوید زیرا این موضوع یک امر کاملا تخصصی است.
سوالات متداول
این درخواست غیر ترافعی و از امور حسبی است که باید به طرفیت تمام وراث اقامه شود.
مطالبه سهام از امور ترافعی است که باید مطابق دعاوی مالی عمل می شود. همچنین این دعوا به طرفیت کسی است که مال مورد مطالبه در تصرف اوست.