با فوت هر شخصی اموالی که از او به جا می ماند که به ورثه وی شامل همسر و فرزند و پدر و مادر می رسند و اگر اینان نباشند نوبت ارث بردن برادر و خواهر می رسد.
وراث شخص متوفی می توانند در هر زمانی پس از فوت شخص، اموال او را پس از پرداخت بدهی هایش بین خود تقسیم کنند. که تقسیم توافقی نامیده می شود اما می توان با تقدیم دادخواست هم این تقسیم را از دادگاه درخواست کرد.
در ادامه از مراحل و نحوه تقسیم ارث توسط دادگاه سخن خواهیم گفت.
دسترسی سریع به عناوین:
مرحله اول تقسیم ارث (گرفتن گواهی انحصار وراثت)
دادگاه باید بداند که چه کسانی وراث متوفی هستند و در واقع وراث و بازماندگان متوفی که از وی ارث می برند منحصر در چه کسانی هستند. به همین خاطر باید با تشریفاتی که درباره گرفتن گواهی انحصار وراثت وجود دارد این گواهی را از شورای حل اختلاف دریافت کرد.
مدارک لازم برای گرفتن گواهی انحصار وراثت
هر یک از وراث فرقی نمی کند چه کسی می تواند با در دست داشتن مدارک مثل گواهی فوت و شناسنامه متوفی، شناسنامه تمام وراث و استشهادیه محضری مبنی بر منحصر بودن وراث به همین تعداد، درخواست گواهی انحصار وراثت را از شورای حل اختلاف تقاضا کند.
آگهی کردن توسط شورا
برای این که دادگاه مطمئن شود وراث تنها همین اشخاص هستند؛ آن را آگهی می کند تا اگر از متوفی زن یا فرزندی دیگر نیز وجود دارد و بقیه خبر ندارند اعلام حضور کنند که حق آنان پایمال نشود.
اگر ظرف یک ماه از آگهی، کسی اعتراضی نکند؛ شورا گواهی را صادر می کند در غیر این اگر صورت فردی که مدعی است جزو وراث قرار دارد به آن اعتراض کند؛ به اعتراضش رسیدگی می شود.
برای مطالعه بیشتر و اطلاع از جزئیات گرفتن گواهی انحصار وراثت می توانید در همین سامانه عبارت آن را جستجو کنید در بحثی دیگر نحوه و جزییات گرفتن گواهی مزبور را توضیح داده ایم.
همچنین می توانید با مشاوران موسسه و وکلای با تجربه در این امر مشورت کنید تا از راهکارها و نحوه اقدام آگاه شوید.
مرحله دوم تقسیم ارث (تقدیم دادخواست به دادگاه)
هر یک از اشخاصی که نام آنها در گواهی انحصار وراثت وجود دارد می تواند از دادگاه، تقسیم ترکه را بخواهد. برای این کار لازم است که با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و ارائه مدارک شناسایی دادخواست تقسیم ترکه را تقدیم دادگاه کند.
بعد از تعیین وقت شدن برای آن دادگاه از تمام ورثه برای جلسه دادگاه، دعوت می کند.
جریان جلسه دادگاه در تقسیم ارث
اگر در جلسه رسیدگی، وراث خودشان به اتفاق نظر رسیده باشند که چگونه تقسیم کنند دادگاه توافق آنان را صورت جلسه می کند و همه آنان امضا می کنند. اما اگر اتفاق نظر و توافق نداشته باشند دادگاه طبق قانون تقسیم می کند.
حال اگر اموال متوفی به طور مساوی قابل تقسیم باشد آن را تقسیم می کند مثلا حساب بانکی هر قدر باشد طبق قانون پسر دوبرابر دختر تقسیم می شود. و اگر اموال متوفی به صورتی با ارزش متفاوت باشند؛ قاضی با تعدیل و تغییر سهم آن را تقسیم می کند.
برای مثال اگر زمین کشاورزی ۵۰۰ متری است و همه قسمت های آ ارزش یکسان دارد با قرعه تقسیم می کند اما اگر مثلا قسمت پایین زمین ارزش بیشتری دارد و بالاتر ارزش کمتری دارد به فردی که زمین بالاتر با ارزش کمتر را می برد سهم بیشتری می دهد که عدالت برقرار شود.
اما اگر چنین امری هم ممکن نبود کسی که سهم با ارزش تر را برده مبلغی پول به وراث دیگر می دهد تا این تفاوت جبران شود.
هزینه تقسیم ارث توسط دادگاه
در خصوص هزینه تقسیم ارث توسط دادگاه، باید گفت تنها هزینه دادرسی و هزینه دادخواست و… را همان ابتدا دادگاه اخذ می کند و به این صورت نیست که دادگاه از اموال متوفی و اموال به ارث رسیده چیزی برای خود بردارد.
دعوای تقسیم ارث و ترکه مالی یا غیر مالی
لذا چون دادگاه همان ابتدا هزینه دادرسی را می گیرد؛ بعد از آن، هزینه دیگری گرفته نمی شود و با توجه به این که دعوای تقسیم ترکه و دادخواست آن یک دعوای غیر مالی است پس هزینه دادرسی زیادی نخواهد داشت و ممکن است بین ۴۰ هزار تومان تا ۱۸۰ هزار تومان هزینه آن از دادخواست دهنده گرفته شود.
مشاوره حقوقی راجع به تقسیم ترکه
تقسیم ترکه تا زمانی که مراحل مقدماتی آن انجام نشده قابل بررسی و رسیدگی نیست؛ لذا لازم است شما ابتدا گواهی انحصار وراثت را اخذ کرده و سپس در صورت عدم توافق در این باره اقدام کنید.
برای اخذ گواهی انحصار وراثت می توانید تمام کارهای آن را به وکیل بسپارید تا در کوتاهترین زمان ممکن به نتیجه لازم برسد. همچنین می توانید برای این کار و تقسیم ترکه از وکلا و مشاوران موسسه مشورت گرفته و در صورت لزوم وکالت پرونده را به ایشان بسپارید.
راه ارتباطی با مشاوران و وکلای موسسه هم به صورت آنلاین از طریق سامانه وکیل تاپ و هم به صورت تلفنی با شماره تلفن های موجود در سامانه امکان پذیر است.
نتیجه گیری
دعوای تقسیم ترکه زمانی طرح می شود که وراث توافق و اتفاق نظری درباره تقسیم توافقی ندارند و آن را به دادگاه واگذار می کنند.
دادگاه هم از طریق قانون در صورتی که گواهی انحصار وراثت اخذ شده باشد به طرق پیش بینی شده به تقسیم اموال می پردازد. ناگفته نماند تقسیم، وقتی انجام می شود که بدهی های متوفی پرداخت شوند.
سوالات متداول
در این زمینه لازم است ابتدا از شورای حل اختلاف، گواهی عدم امکان سازش دریافت شود و سپس با دادخواست به دادگاه تقاضای تقسیم ارث کرد.
بله با توافق طرفین می توان به تقسیم ارث اقدام نمود و زمانی هم که دادگاه اقدام به تقسیم کند اگر توافقی در این زمینه موجود باشد همان توافق را صورت جلسه می کند.
تقسیم ترکه دعوایی غیرمالی است و هزینه دادرسی آن هم بر اساس دعاوی غیر مالی احتساب می شود.
هزینه این دادخواست بر اساس این که دعوایی غیر مالی است؛ ممکن است حسب مورد از ۴۰ هزار تومان تا ۱۸۰ هزار تومان باشد.
سهم دادگاه از شکایت وراث چقدر است یاچقدر بر میدارد
سلام اگر بعضی از وراث حاضر نشوند شناسنامه و مدارک خودشان و یا گواهی فوت متوفی را بدهند و برای اخذ گواهی انحصار وراثت با سایر وراث همکاری نکنند چه باید کرد؟
سلام: باید از طریق شورای حل اختلاف اقدام و الزامشان کنید
سلام پدرم درسال ۵۹براثرسانحه تصادف فوت کردن وباهمکاری وکمک بنیاد مسکن انقلاب اسلامی وفقط ۵۰هزارتومان کمک خون بها از طرف خانواده قاتل پدرم خانه ای توسط عمویم ساخته شد اما ۵نفریتیم شامل دو خواهر وسع برادر ومادرم دران سکونت داشتیم که مادرم شهرکرد ازماجداشد وبرادر بزرگم درسال ۶۹درحالی که من صغیربودم وفقط ۱۲سال داشتم بافیم نامه دادگاه وامضا گرفتن ازماخانه را فروخت که معامله کند و برای هرکداممان زمین جداگانه بخرد اکنون ۳۲سال گذشته چندین خونه وویلاساخته وفروخته وچندملیارد سرمایه بدست آورده وحاظرنمیشود حق و حقوقم را بدهد درضمن اوسرهنگ نیروی انتظامی است. میگوید برو شکایت کن. هیچی دستت نمیگیره لطفاً راهنمایی کنید به کجا مراجعه کنم تابه حقم برسم سپاسگذارم
ما ۷ ورثه و یک مادر داریم من ناتنی هستم با مادرم میمونیم ولی از یک پدر هستیم الان وراث لج کردن و نمیفروششن تا حق مارو بدن و منزل رو غصب کردن و حتی کلید هاشون رو عوض کردن من صفر تا صد باید چی کنم
سلام:می توانید به عنوان یک ورثه درخواست انحصار وراثت نمایید و از این طریق بتواند حق حقوق خودتان را مطالبه نمایید
سلام وقت بخیر
پدر ما فوت کرده و بنده و برادر و مادرم یه طرف وراثیم و پدر بزرگ و مادر بزرگ طرف دیگر و شکایت کردند، یک جلسه دادگاه هم رفتیم مدارک و.. دادیم کار های انحصار هم تا این مرحله انجام دادیم، سوال بنده اینه اگر توافق نکنند چقدر این پروسه طول میکشه؟ و جلسه بعدی دادگاه کی مارو احضار میکنند ( هنوز یک ماه از جلسه قبل نگذشته) و مراحل بعدی چند جلسه دادگاه باید بریم تا انحصار وراثت انجام بشه (البته یک ملک است که نصف برا پدر ما و نصف برا پدر بزرگه که حدودا اندازه همان سهم اونا میشه، و قاضی گفت همین رو بردارید و…حالا گفت جلسه بعدی میگه بهمون)
سلام پدره بنده سال ۸۳ فوت شدن همون زمان مادرم با برادرام. هر چیز منقول مثل پول و گاوها و پول مکه پدرمو رهن اجاره زمین ک مال پدرم بوده زدن تو جیب الانم فقد دو هکتار زمین با حیاطش مونده اونم دستشونه به ما نمیدن ما باید چکار کنیم والان نزدیک ۱۸ سال که دارن استفاده میکنن و بقیه ام که دخترن هیچی بی زحمت راهنمایی کنید ممنون
سلام: می توانید دادخواست تصرف عدوانی به طرفیت سایر ورثه بدهید البته ابتدا باید انحصار وراثت نمایید بعدش این دادخواست را بدهید می توانید بابت مدت زمانی که تصرف کردن نیز اجرت المثل بگیرید.