کشور عربستان همواره از طرف طرفداران حقوق زنان و فمینیستها مورد انتقاد قرار گرفته است و عموم فعالان حقوقی این کشور را به دلیل رواج تعدد زوجات و نقض حقوق زنان مورد انتقاد قرار داده اند. البته اخیراً با اصلاحاتی که شاه جدید عربستان متأثر از فرهنگ غربی انجام داده برخی از حقوق اولیه زنان به ایشان داده شده منتها در زمینه حفظ حقوق زنان در خانواده و در مساله طلاق تغییرات مثبتی را شاهد نبوده ایم.متاسفانه آمار طلاق آن هم به دلایل عجیب و غریب بسیار بالا رفته و از نظر استحکام و ثبات نهاد خانواده دچار مشکل شده اند.
آمار طلاق در عربستان
بحث طلاق در عربستان بحث بسیار داغی شده است و طلاق در عربستان بسیار افزایش پیدا کرده است؛ به طوری که در هر یک ساعت ۵ نفر طلاق میگیرند. دادگستری عربستان اعلام کرده است که روزانه نزدیک به ۱۲۸ مورد طلاق ثبت می شود.
آمار طلاق در این کشور نسبت به کشورهای مسلمان دیگر بیش تر میباشد و به ازای هر ۱۰ نفر ۷ نفر طلاق میگیرند. شهرهایی که در عربستان هستند همچون ریاض و مکه به ترتیب در درجه اول و دوم از نظر طلاق و ازدواج قرار دارند.
بسیاری از مردم عربستان نگران هستند و عده ای از آنها در شبکه های اجتماعی بیان داشته اند که مردان و زنان باید در جامعه هوشیار زندگی کنند تا فرزندان آنها به این شکل قربانی نشوند.
عده ای از آنها گفتند که به دختران اجازه انتخاب دهید تا برای خودشان شان و شخصیت داشته باشند و به کمال رسیده باشند و بتوانند کسی را به عنوان همسر برای خود انتخاب کنند نه اینکه همانند کالایی باشند ارزیابی شوند و به فروش برسند.
علت های طلاق در عربستان
برخی از مردم عرب، علت اصلی طلاق را مشکلات مالی می دانند که به دلیل هزینه های سنگین ازدواج و فخر فروشی مشکلاتی بعد از ازدواج برای آنها پیش می آید.
عده ای دیگر علت دیگر طلاق را دخالت های خانواده های دو طرف می دانند. تعدادی ازدواج در سن پایین را عامل اصلی طلاق و جدایی می دانند.
به نظر می رسد مهم ترین دلیل طلاق در عربستان ناآگاهی افراد در جامعه است. یعنی هم زنان ناآگاه به حقوق خود و مهارتهای زندگی مشترک هستند و هم مردان در عربستان در زمینه زندگی مشترک آگاهی ندارند. متاسفانه با وجود سطح بالای رفاه مادی و زندگی ها تجملاتی، مردان عرب همچنان افکار قرون وسطایی درمورد خانواده و زن دارند و حتی مصالح خانواده و کودکان نیز برای ایشان اهمیت چندانی ندارند.
دلایل عجیبی که برای جدایی در عربستان ذکر شده اند عبارتند از:
بیداری تا صبح: عده‌ای از مردم علاقه به بیداری دارند اما عده اس دیگر نه. این موضوع چیز عجیبی نمی باشد زمانی موضوع عجیب جلوه می کند که یکی از علت های طلاق باشد. یکی از مردان عربستان به علت شب بیداری همسر خود و انجام دادن کارهای عقب افتاده اش او را طلاق داد.
بد شانسی: یکی دیگر از عوامل طلاق بدشانسی میباشد که بعضی از مردان عربستان به دلیل بد شانسی همسران خود آنها را طلاق می دهند به عنوان مثال مردی که دو روز از ازدواج آن می گذشت به دلیل اینکه همسرش به آن گفته بود که انسان بد شانسی است او را طلاق داد.
سخن های عاشقانه و اصطلاحات رمانتیک: در دنیای امروز تمامی مردها کلمه های عاشقانه و رمانتیک را دوست دارند اما به نظر مردم عربستان این چنین نمی باشند به طوری که اگر زنی به همسر خودش ابراز علاقه کند و کلمات عاشقانه استفاده کند؛ باعث طلاق خود شده است به طوری که یکی از مرد های عربستان وقتی در فرودگاه ریاض همسرش دست او را گرفت و از کلمات عاشقانه استفاده کرد، او را طلاق داد.
طلاق به دلیل داشتن یک تماس تلفنی: طلاق عجیبی که در عربستان اتفاق افتاده است این است که زنی به دلیل دیر جواب دادن به همسر خود به دلیل اینکه با تلفن با یکی دیگر از آشناها صحبت میکرد مطلقه شده است.
تلویزیون نگاه کردن به تنهایی: یکی از سرگرمیهای زنان خانه دار تلویزیون می باشد که بسیاری از زن ها خود را با این مقوله سرگرم می کنند؛ اما زنان عربستان با نگاه کردن به تلویزیون باعث می شوند که همسرانشان آنها را طلاق دهند علت طلاق این است که زن های در یک مکان خلوت با مردهای نامحرم هم نشینند.
جشن طلاق در عربستان
زمانی که دو نفر از یکدیگر جدا می شوند و طلاق میگیرند مسیرشان از هم جدا می گردد؛ اما در عربستان شخصی وقتی که همسر چهارم خود را طلاق داد به دلیل قدردانی از او برای جشن طلاق به همراه سه زن دیگر گرفت و به او پاداش ۵۵۰ دلاری پرداخت.
نرسیدن به بلوغ فکری علت اصلی طلاق
یکی از مددکاران در عربستان می گوید علت طلاق در بسیاری از موارد به دلایل اجتماعی و اقتصادی می باشد. همچنین اختلاف داشتن در آداب و رسوم با یکدیگر و مسائل و مشکلات اقتصادی همچنین هزینه‌های زیاد زندگی می باشد ولی دلیل اصلی آن نرسیدن به بلوغ زوجین و بی تفاوتی نسبت به امر مقدس ازدواج است.در واقع زنان و مردان در عربستان نسبت به نهاد خانواده ارزش چندانی قائل نیستند و در زمینه زندگی مشترک و خانواده مهارت چندانی ندارند و آموزشی نمی بینند.
قانون فرستادن پیامک طلاق برای زنان عربستان
تا چندی پیش زنان عربستان پس از طلاق دادن خود توسط شوهرانشان بی خبر بودند و نمی دانستند که شوهرانشان آنها را طلاق داده اند ولی قانون جدیدی در این خصوص به تصویب رسیده است که دادگاه ها را موظف کرده است که برای زنان عربستان پیامکی ارسال گردد تا آنها متوجه طلاق دادن توسط همسرانشان شوند. وضع شدن این قانون جدید به این دلیل است که از مشکلات و معضلات طلاق های پنهانی و غیابی کم شود.
این قانون وضع شد تا زنان از حقوق خود که همان نفقه و مهریه می باشد بهره گیرند و فرصتی به آنها داده شود.
حق طلاق زنان در عربستان
در عربستان قوانین جدید وضع شده است تا زنان روی آزادی اجتماعی را هم ببینند به عنوان مثال رانندگی زنان و قضاوت زنان در عربستان آزاد شد اما با این همه باز هم مردهای عربستان مخالف زنان می باشد.
یکی از اعضای هیئت علمای عربستان در فتوایی که صادر کرد اینگونه بیان داشت:
زنان در امر ازدواج باید از داشتن حق طلاق محروم نشوند و همانطور که مردان اجازه طلاق دارند زنها هم میتوانند حق طلاق را داشته باشند و هر زمان که خواستند طلاق بگیرند.
اما این موضوع در فضای مجازی در عربستان غوغایی به پا کرد و بسیاری از علما با آن مخالف بودند؛ زیرا آنها اینگونه بیان می کردند که اگر در امر ازدواج حق طلاق به زن داده شود این برخلاف قانون ازدواج است و باطل می باشد ولی این امکان دارد که میتواند حق طلاق خود را به همدیگر واگذار کنند بدون اینکه این حق از دیگری ساقط گردد.
اما جمیع علمای سعودی این نظر را دارند که حق طلاق فقط برای مرد میباشد و این مرد است که هر زمان بخواهد می تواند همسر خود را طلاق دهد و یا آن را به یک زن و یا همسر دیگری موکول کند.
پیشرفت جایگاه خانم ها درعربستان
در کشور عربستان زنان تقریباً اجازه انجام هیچ کاری را نداشتند آنها حتی نمی توانستند رانندگی کنند و همچنین به تنهایی سفر بروند و پاسپورت داشته باشند.
در چند سال اخیر پادشاه کشور عربستان سعودی به مسئله منع رانندگی زنان خاتمه داد و اجازه داد که زنان هم مانند مردان رانندگی کنند. این در صورتی است که سالها پیش رانندگی کردن زنان جرم محسوب می شد و منجر به این مسئله میشد که یا بازداشت شوند و یا زندانی.
همچنین این زنان عربستان توانستند که بدون نیاز به قیم مرد بتوانند گذرنامه بگیرند و به کشورهای دیگر سفر کنند. زنانی که ۲۱ سال سن دارند میتواند بدون اجازه قیمی به تنهایی سفر کنند.
