حقوق کودکان همیشه اهمیت بالایی دارد. اگر صاحب فرزند هستید بیشتر اهمیت این موضوع را احساس می کنید و توقع دارید که قانون برای فرزند شما ارزش بالایی قائل شود.
- قانون کشور ما هم برای کودکان و نوجوانان قوانین متفاوتی دارد. آیا تابحال فکر کرده اید که اگر فرزند شما مرتکب جرمی شود چگونه باید اقدام کنید؟
- یا اصلا چه دادگاهی حق رسیدگی به پرونده کودک یا نوجوان شما را دارد؟
همه ی این ها مطالبی هستند که برای شما به عنوان پدر یا مادر دانستنش واجب است.
چون این قبیل اتفاقات ممکن است برای هر خانواده ای بوجود بیاید و چه بهتر که شما به عنوان والدین، از حقوق قانونی فرزندتان هم آگاه باشید.
در این مطلب درباره ی دادگاه کودک و نوجوان، نحوه رسیدگی به جرایم آن ها اطلاعاتی در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
دسترسی سریع به عناوین:
دادگاه اطفال و نوجوانان
پیش از توضیح این مطلب لازم است شما را آگاه کنیم که ما وکلایی داریم که به طور تخصصی در حوزه ی اطفال و نوجوانان فعالیت دارند.
بنابراین در صورتی که مشکل قانونی برای فرزند شما پیش آمده این وکلا بهترین گزینه برای وکالت فرزند شما محسوب می شوند.
در حوزه ی قضائی شهرستان، یک یا چند شعبه از دادگاه اطفال و نوجوانان تشکیل شده است.
دادگاه اطفال و نوجوانان مرجعی است که صلاحیت رسیدگی به به جرایم دو گروه را دارد:
اطفال و اشخاص زیر ۱۸ سال. در واقع طبق قانون طفل به کودکی گفته می شود که هنوز به بلوغ شرعی نرسده است. بلوغ در دختران ۹ سال و در پسران ۱۵ سال است.
اگر فرزند شما زیر ۱۵ سال است و جرمی مرتکب شده باید بدانید که تمام تحقیقات به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان انجام می شود.
اما اگر فرزند شما ۱۵ تا ۱۸ سال است شرایط کمی متفاوت است که در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.
دادسرای اطفال و نوجوانان
ماده ۲۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری بیان می کند:
در معیت دادگاه اطفال و نوجوانان و در محل آن، شعبه ای از دادسرای عمومی و انقلاب با عنوان دادسرای ویژه نوجوانان به سرپرستی یکی از معاونان دادستان و با حضور یک یا چند بازپرس، تشکیل می شود. تحقیقات مقدماتی جرائم افراد پانزده تا هجده سال به جز جرائم موضوع مواد (۳۰۶) و (۳۴۰) این قانون که به طور مستقیم از سوی دادگاه صورت می گیرد، در این دادسرا به عمل می آید.
تبصره ۱- تحقیقات مقدماتی تمامی جرائم افراد زیر پانزده سال به طور مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان به عمل می آید و دادگاه مذکور کلیه وظایفی را که طبق قانون بر عهده ضابطان دادگستری و دادسرا است انجام می دهد.
تبصره ۲- در جرائم مشهود، هرگاه مرتکب، طفل یا نوجوان باشد، ضابطان دادگستری مکلفند نسبت به حفظ آلات، ادوات، آثار، علائم و دلایل جرم اقدام نمایند، لکن اجازه تحقیقات مقدماتی از طفل یا نوجوان را ندارند و در صورت دستگیری وی، موظفند متهم را حسب مورد، فوری به دادسرا یا دادگاه اطفال و نوجوانان تحویل دهند. انقضاء وقت اداری و نیز ایام تعطیل مانع از رجوع به دادسرا یا دادگاه اطفال و نوجوانان نیست.
دادسرای نوجوانان محل تحقیقات مقدماتی راجع به جرایم گروه سنی ۱۵ تا ۱۸ سال است.
البته لازم است بدانید در خصوص جرایم منافی عفت مانند روابط نامشروع و جرایم جنسی که نوجوانان مرتکب می شوند، دادگاه اطفال و نوجوانان مستقیما تحقیقات انجام می دهد و دیگر وارد مرحله ی دادسرا نمی شود.
همچنین جرایم تعزیری درجه هفت و هشت که نوجوانان مرتکب می شوند، مستقیم به دادگاه اطفال رسیدگی می کند.
نکته: جرایم تعزیری درجه هفت جرایمی هستند که مجازات آن ها بس از نود و یک روز تا شش ماه، جزای نقدی بیش از ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، و جرایم تعزیری درجه هشت، حبس تا سه ماه، جزای نقدی تا ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰)ریال است.
نحوه ی حضور اطفال و نوجوانان در دادگاه
در جریان تحقیقات مقدماتی که در دادگاه یا دادسرا انجام می شود، آن مرجع قضایی طفل یا نوجوان را به شما به عنوان والدین می سپارد.
همچنین هر زمان که دادگاه لازم بداند، شما موظف هستید فرزند خود را در دادگاه حاضر کنید.
افرادی هم که ۱۵ تا ۱۸ سال هستند خودشان ملزم به حضور در دادگاه هستند.
لازم به ذکر است مرجع قضایی هر زمان که تشخیص دهد می تواند از نوجوانان بالای ۱۵ سال وثیقه یا کفیل بخواهد اما در خصوص کودکان زیر ۱۵ سال وثیقه یا کفیلی درخواست نمی شود.
فرایند رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان
رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان مانند جرایم دیگر یک ترتیبی دارد.
این ترتیب بدین صورت است:
الف) وقت رسیدگی: دادگاه زمانی را برای رسیدگی تعیین می کند و والدین، سرپرست قانونی یا وکیل طرفین ابلاغ می کند. همچنین در جرایمی که مجازات آن ها سبک است از جماه جرایم تعزیری درجه ی ۶ و ۷ و۸ و همچنین جرایمی که مجازات حبس ندارند؛ اگر شما به عنوان والدین یا وکیل فرزندتان حاضر باشند، بدون تعیین وقت، رسیدگی به پرونده انجام می شود و دادگاه تصمیم گیری می کند.
ب) حضور اطفال در دادگاه: هر وقت به مصلحت کودک باشد؛ تمام یا قسمتی از رسیدگی در غیاب او انجام می شود اما در هر صورت هنگامی که دادگاه می خواهد رای صادر کند، طفل هم باید در دادگاه حاضر شود.
نکته: رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان غیر علنی است.
نتیجه گیری
برای رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان دادگاه و دادسرای جداگانه ای ایجاد شده است که افراد متخصص بتوانند به این جرایم رسیدگی کنند زیرا شرایط اطفال و نوجوانان بسیار مهم و حساس است.
در این دادگاه به جرایم اشخاص زیر ۱۸ سال رسیدگی می شود. همچنین تحقیقات مقدماتی درباره ی جرایم اطفال زیر ۱۵ سال در دادگاه انجام می شود.
اصولا منظور از طفل در قانون، فرد نابالغ است و در مورد نوجوانان فرد بالغ زیر ۱۸ سال محسوب می شود.
لازم است بدانید که شما برای فرزند بالای ۱۵ سالتان در صورت درخواست دادگاه وثیقه نگذارید یا کفیل معرفی نکنید، او را به طور موقت در کانون اصلاح و تربیت معرفی می کنند.
با توجه به حساسیت بالا و شرایط مختلفی که در قانون برای کودکان و نوجوانان وجود دارد، توصیه می کنیم اگر مشکلات این چنینی دارید حتما از یک وکیل راهنمایی بخواهید.
سوالات متداول
در این صورت بعد از پایان تحقیقات وقتی مدارک کافی علیه متهم پیدا نکرد، قرار منع تعقیب صادر می کند.
به طور کلی جرایم مشهود دارای شرایطی است که از جمله آن این است مه جرم به طور آشکار و در مقابل چشم همه انجام دهد.
در واقع ملاک رسیدگی در دادگاه اطفال، سن او موقع ارتکاب جرم است.