در شرع و قانون مردی که همسر دارد با وجود شرایطی می تواند اقدام به ازدواج مجدد کند. در قانون مدنی ماده ای وجود ندارد که به صراحت حکم به چند همسری مردان بدهد بلکه از ماده هایی به صورت تلویحی می توان استناد به مجاز بودن ازدواج مجدد کرد.
اجازه ای که قانون به ازدواج مجدد مردان داده بعضا باعث رفتارهای خارج از اخلاق و ادب از جانب مردان می شود که باعث بروز اختلاف بین مرد و همسر اولش می شود چرا که به قول عموم مردم دشمنی بالاتر از “هوو” برای زن نیست.
قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۴۶
در این قانون مرد می توانست چند همسر بدون مشکل پیچیده قانونی بگیرد برای این کار مرد باید اجازه دادگاه را می گرفت و برای این اجازه دادگاه به دنبال اجازه همسر اول نبود بلکه با اثبات تمکن مالی مرد و اینکه توانایی برقراری عدالت را بین همسران خود دارد دادگاه مجوز ازدواج را صادر می کرد.
قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۵۳
این قانون با گذاشتن شرط اجازه همسر اول در ازدواج مجدد باعث مانعی برای مردان شد و مردان به ناچار باید برای ازدواج مجدد رضایت همسر اول و دادگاه را کسب کنند.
در حال حاضر برای ازدواج مجدد قانون ۱۳۴۶ نسخ و قانون ۱۳۵۳ اعمال می شود.
ماده ۱۶ قانون حمایت از خانواده ۱۳۵۳
مرد نمی تواند با داشتن زن همسر دوم اختیار کند مگر در موارد زیر:
- رضایت همسر اول.
- عدم قدرت همسر اول در ایفای وظایف زناشویی.
- عدم تمکین زن از شوهر.
- ابتلای زن به جنون یا امراض صعب العلاج موضوع بند های ۵ و ۶ ماده ۸.
- محکومیت زن وفق بند ۸ ماده ۸.
- ابتلای زن به هرگونه اعتیاد مضر.
- ترک زندگی خانوادگی از طرف زن.
- عقیم بودن زن.
- غایب مفقودالاثر شدن زن.
رضایت همسر در ازدواج مجدد همسر طبق قانون سال ۱۳۵۳
طبق ماده ۵۶ قانون حمایت از خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ و بند ۱ ماده ۱۶ قانون حمایت از خانواده ۱۳۵۳ مرد نمی تواند بدون اجازه همسر اول اقدام به ازدواج مجدد کند.
مرد باید اجازه زن و مجوز دادگاه را برای ازدواج مجدد بگیرد و در صورت رضایت مرد مدارکی دال بر تمکن مالی به دادگاه ارائه و در صورت تایید دادگاه اجازه صادر می شود.
عدم تمکین زن از شوهر
در صورت سو رفتار و ترک وظایف زناشویی به صورتی که با وجود تذکرات مرد زن حاضر به تمکین چه از لحاظ جنسی چه از لحاظ کارهای منزل و…نباشد مرد می تواند دادخواست ازدواج مجدد به طرفیت همسر اول را تقدیم دادگاه کند
ابتلای زن به جنون و امراض صعب العلاج
در صورت سرایت زن به بیماری هایی مثل ایدز سرطان هایی که امیدی به بهبودی ندارند، مرگ مغزی شدن، در کما بودن زن مرد می تواند با اجازه دادگاه اقدام به ازدواج مجدد کند.
محکومیت زن به حبس
اگر زن با حکم قطعی به حبس ۵ سال یا بیشتر و یا پرداخت جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به ۵ سال بازداشت شود و حکم در حال اجرا باشد نیز مرد می تواند با تقدیم دادخواست اقدام به ازدواج مجدد کند.
بیشتر بخوانید: تقسیط جزای نقدی آیا امکان پذیر می‌باشد؟
عقیم بودن زن
در صورتی که زن بچه دار نشود و مشکل بچه دار نشدن علی رغم درمان ناموفق با زن باشد نیز یکی از مواردی است که مرد می تواند اقدام به ازدواج مجدد کند.
چه مواردی نیاز به اجازه همسر اول نیست
در موارد ۹ گانه گفته شده در ماده ۱۶ از بند دوم تا بند نهم مرد برای ازدواج مجدد نیاز به رضایت زن ندارد چرا که به طور مثال در صورت ترک زندگی زن یا اعتیاد به مواد مخدر یا جنون زن موردی برای کسب اجازه و رضایت همسر اول باقی نمی ماند و مجوز دادگاه کافی است و این ازدواج قانونی است.
چه مواردی نیاز به کسب رضایت همسر اول و مجوز دادگاه دارد
اگر زن از مرد تمکین کند ترک زندگی نکرده باشد و بقیه موارد بند های ۹ گانه ماده ۱۶ شامل حال زن نباشد و همچنین قابلیت بچه دار شدن داشته باشد ازدواج مجدد نیاز به کسب رضایت همسر اول دارد.
اگر مرد بدون اجازه همسر اولش ازدواج مجدد کند
اگر مرد بدون اجازه همسر اولش ازدواج مجدد کند همسر اولش با اثبات ازدواج او علاوه بر حبس ماده ۵ برای مرد می تواند تقاضای طلاق کند البته تقاضای طلاق در صورتی است که عدم اجازه به دلیل عدم تمکین و قدرت زن برای ایفای وظایف زناشویی نباشد.
نتیجه گیری
روابط زناشویی باید درست و در چهارچوب مشخصی برای زوجین تعریف شود چرا که قوانین مختلفی به سود مرد و قوانینی به سود زن در قانون تعریف شده. اگر مردی به ناچار مجبور به ازدواج مجدد شد بهتر است با توجه به قوانین و تمام عواقب آن اقدام به چنین کاری کند.
سوالات متداول
خیر موارد ماده ۱۶ در ازدواج دائم جاری است چرا که ازدواج دائم نیاز به ثبت در دفاتر ازدواج دارد که این ثبت باید با مجوز دادگاه انجام شود ولی ازدواج موقت این تشریفات را ندارد که این مورد باعث فرار مردان از کسب اجازه همسر اول شده.
بله در صورت فوت همسر دوم مرد مجددا نیاز به کسب رضایت همسر اول خود را دارد و اجازه اول نمی تواند اقدام به ازدواج سوم کند و کسب رضایت و مجوز دادگاه دوباره لحاظ می شود.
همسر ۲٫۲ ۹۹ ترک کرده غیر موجه عدم تمکین نمودم جوابتجد نظر۲۴تهران است خواهر وشوهرش مانع باز کشت است چکار بایدکرد
سلام عروس من ۲ سال از حق حبس استفاده کرده مهریه به صورت اقساط ونفقه می گیره
الان پسرم باید چه کار کنه لطفا پاسخ بدید ممنونم
سلام وقت بخیر همسر بنده مدت ۲ ساله که من و دوفرزند دختر ۱۵ و ۹ ساله ام رو بدون دلیل موجه ترک کرده و حکم الزام به تمکین رو نپذیرفته و گواهی نشوزش هم صادر شده دادخواست ازدواج مجدد دادم متاسفانه دادکاه بدوی و تجدید نظر ملایت مالی رو مد نظر کرفته و مخالفت کرده تکلیف بنده که از تاریخ خروج این زن عملا بیکار شده و از فرزندانم با مشکلات فراوان نگهداری میکنم و وضع مالی خوبی هم ندارم چیه ؟ ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
با سلام و عرض ادب
در صورت دادن حق حبس به زوجه
در چه صورت زوج میتواند درخواست ازدواج مجدد نماید
سلام: ازدواج مجدد در صورت عدم تمکین زن و با اجازه دادگاه صورت میگیرد.
سلام خسته نباشید
اگر زوجه باکره باشد و در دعوای الزام به تمکین از حق حبس خود در دوران عقد استفاده کند که دعوای الزام به تمکین زوج رد بشود .
و در همین حال هم نفقه رو دریافت میکند و هم مهریه رو به صورت اقساط دارد دریافت میکند.
آیا زوج میتواند درخواست ازدواج مجدد به دادگاه بدهد.
سلام: در صورتی که تمکین نکند می توانید از دادگاه درخواست ازدواج مجدد نماید.
با سلام ،همسر بنده چند سالی هست به بهانه های مختلف قصد دارد مرا بدون مهریه طلاق دهد،قفل منزل را چندین بار عوض کرده ومن نتواستم به خانه ام برم ،عدم تمکین برام صادرشد،با وجود مراجعه مکرر بنده ایشون به من کلید نمی‌دهند، الان هم قصد ازدواج دارند،بدون طلاق بنده….کمکم کنید،زندگی ام تباه شد
سلام:میتوانید از طریق دادگاه اقدام به مطالبه حق حقوق خودتان نمایید.