اعسار مهریه یعنی چه و نمونه دادخواست اعسار

  اعسار  از پرداخت مهریه وقتی است که شخص توانایی پرداخت نداشته باشد همواره تصور اشتباهی که در جامعه وجود دارد که فکر می کنند تمامی آثار قانونی که توسط ازدواج به وجود می آید از پایان مراسم عروسی آغاز می شود.

در این خصوص باید گفت طبق قانون از لحظه انعقاد نکاح و امضای طرفین در خصوص مندرجات عقد نامه تمامی آثار حقوقی و شرعی که برای نکاح قابل تصور است برای طرفین ایجاد می شود یکی از مهم ترین و البته  چالش برانگیز ترین حقی که درصد قابل توجهی از دعاوی دادگاه خانواده را به خود اختصاص داده مهریه است که به آن می پردازیم

مهریه چیست

مهریه مالی است که اصولا با توجه به ویژگی ها ،خصوصیات ،وضعیت و صفات  خانم و خانواده ی وی ، طبق توافق طرفین انجام می شود و اگر به صورت عندالمطالبه باشد هر زمان که خانم تقاضا کند مرد مکلف به پرداخت آن است حال اگر مهریه عندالمطالبه بود و مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد چگونه باید عمل کرد؟ مرد از چه طریقی می تواند عدم توانایی خود در پرداخت مهریه را ثابت کند؟

در این خصوص باید بامفهوم اعسار آشنا شد.

اعسار چیست

اعسار در لغت به معنای رنج و سختی است و در اصطلاح بدین معنی است که شخص توانایی پرداخت وجه اعم از محکومیت در دعوا، هزینه دادرسی و یا مهریه را ندارد .

اگر شخص مدعی اعسار باشد و این امر به نظر دادگاه موجه و مورد قبول واقع شود برای آن شخص دارای آثاری است. به طور مثال در خصوص اعسار از هزینه دادرسی، هزینه دادرسی فعلا از او دریافت نمی شود یا مقداری از آن کاسته می شود یا اگر موضوع پرداخت مبلغی به نفع شخصی باشد برای پرداخت آن مهلت مناسبی داده خواهد شد یا اقساطی برای پرداخت آن در نظر گرفته می شود.

شرایط اثبات اعسار

مطابق با قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، مدعی اعسار می بایست دادخواستی با عنوان اعسار از هزینه دادرسی یا مهریه و یا … همراه با فهرست اموال از جمله تعداد و مقدار وجوه نقدی و حساب های بانکی که دارد و مشخصات دقیق این حساب ها و هر مال یا وجه ای که نزد اشخاص دیگر دارد و فهرست هرگونه نقل و انتقال که ظرف یک سال گذشته انجام داده است را به همراه دادخواست اعسار تقدیم دادگاه نماید.

همچنین در مواردی با شهادت ۲نفر که آگاه به وضعیت مالی متقاضی می باشند نیز می توان دادخواست اعسار نمایید.

اگر مشخص شود که مدعی اعسار برای فرار از دین دارایی فهرست دارایی خود را تمام و کمال ارائه نکرده باشد و یا اموالی را مخفی کرده باشد یا برخلاف واقعیت مدعی اعسار شده باشد دادگاه ضمن رد اعسار وی و مزایایی که شخص از آن  بهره مند شده بود ممکن است او را به حبس ۳تا۶ماه محکوم کند.

اعسار مهریه

حال که با اعسار و آثار آن آشنا شدیم لازم است تا اعسار از پرداخت مهریه را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم چراکه اعسار مهریه با سایر موارد گفته شده تفاوت هایی دارد.

طبق قانون اجرای محکومیت های مالی اگر مردی توانایی پرداخت مهریه همسر خود را نداشته باشد و مدعی اعسار شود و اعسار وی با شرایطی که ذکر کردیم ثابت شود قانون به میزان ۱۱۰ سکه تمام، مرد را مکلف به پرداخت آن می کند. و با توجه به اعسار وی، یا فرصت کافی برای پرداخت مهریه تعیین می کند یا اقساطی برای پرداخت مهریه معیین می کند.

امادرسال گذشته با توجه به افزایش نرخ سکه و شمار زیاد زندانیان مهریه در زندان بخش نامه ای از سوی ریاست قوه قضاییه تصویب شد که قضات رسیدگی کننده به دعاوی مهریه می بایست تا حد امکان از زندانی کردن مرد خودداری نموده و با توجه به شرایط مالی مرد فرصتی برای پرداخت و یا پرداخت آن را به صورت اقساط قرار  بدهند و در این زمینه سخت گیری ننمایند.

با وضع چنین بخشنامه ای به نظر می رسد ادعای اعسار از پرداخت مهریه و طرح دادخواست به دادگاه از جانب مرد موجب می شود که به راحتی حکم اعسار مرد توسط دادگاه صادر شود و کمتر حکم به زندان صادر می شود.

نکته مهم و قابل توجه که اکثرا به آن توجه نمی کنند در صورتی که مرد توانایی  مالی داشته باشد و به هر نحوی این امر برای دادگاه ولو توسط خانم ثابت شود مرد مکلف به پرداخت تمام  مهریه می باشد حتی اگر مهریه تعیین شده خانم، بیش تر از ۱۱۰سکه تمام باشد.

نمونه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه

طبق قانون آیین دادرسی مدنی دادخواست باید به زبان فارسی در روی برگ‌های چاپی مخصوص نوشته شده و حاوی نکات زیر باشد:

1. نام، نام خانوادگی، نام پدر، سن، اقامتگاه و حتی‌الامکان شغل خواهان.
   تبصره – در صورتی که دادخواست توسط وکیل تقدیم شود مشخصات وکیل نیز باید درج گردد.
2. نام، نام خانوادگی، اقامتگاه و شغل خوانده.
3. تعیین خواسته و بهای آن مگر آنکه تعیین بها ممکن نبوده و یا خواسته، مالی نباشد.
4. تعهدات و جهاتی که به موجب آن خواهان خود را مستحق مطالبه می داند به طوری که مقصود واضح و روشن باشد.
5. آنچه که خواهان از دادگاه درخواست دارد.
6. ذکر ادله و وسایلی که خواهان برای اثبات ادعای خود دارد، از اسناد و نوشتجات و اطلاع مطلعین و غیره، ادله مثبته به ترتیب و واضح نوشته می شود و اگر دلیل، گواهی گواه باشد، خواهان باید اسامی و مشخصات و محل اقامت آنان را به طور صحیح معین کند.
7. امضای دادخواست دهنده و در صورت عجز از امضاء، اثر انگشت او.

تبصره ۱- اقامتگاه باید با تمام خصوصیات از قبیل شهر و روستا و دهستان و خیابان به نحوی نوشته شود که ابلاغ به سهولت ممکن باشد.
تبصره ۲- چنانچه خواهان یا خوانده شخص حقوقی باشد، در دادخواست نام و اقامتگاه شخص حقوقی نوشته خواهد شد

نمونه دادخواست اعسار مهریه

ریاست محترم مجتمع قضایی

ضمن عرض سلام احتراما به استحضار می رساند

بنده طبق دادنامه به شماره …. مورخ………. صادره از شعبه………. دادگاه عمومی شهرستان به پرداخت مبلغ………. ریال در  خانم………(اسم همسر). محکوم شده اما نظر به مشکلات متعدد/ عدم دسترسی با توجه به مستندات تقدیمی صدور حکم به اعسار از پرداخت مبلغ محکوم‌به/ تقسیط مبلغ محکوم‌به با استناد به ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی ۱۳۹۴را درخواست دارم

• در قسمت خواسته دادخواست تقاضا تقسیط مهریه نوشته می گردد.
• در قسمت دلایل هم، فیش حقوقی و شهادت شهود و دادنامه ضمیمه خواهد شد

برای مطالعه بیشتر ودرک جامع تر و جزیی تر این موضوع می توانید به کتاب دعوی اعسار در رویه دادگاه ها  به قلم مهدی زینالی  از انتشارات چراغ دانش رجوع نمایید.

فرار از پرداخت مهریه

تا زمانی که بدهی مرد به زن به موجب حکم قطعی ثابت نشده باشد و مرد بخواهد قبل از اقدام زن د نسبت به نقل و انتقال اموال خود اقدام نماید تمامی دارایی خودش را به دیگری منتقل نماید این عمل فرد به موجب قانون فرار از دین محسوب نمیشود که به موجب رای وحدت رویه بشماره ۷۷۴ قانون گذار صریحا اعلام کرده که بدهی شخص مدیون باید به موجب حکم قطعی ثابت شده باشد.