امور حسبی مواردی هستند که حاکم جامعه باید به آن رسیدگی کند. در فقه هم مواردی را که مصلحت عمومی ایجاب می کند که درباره آن تصمیم گرفته شود امور حسبی می نامند مثل تعیین قیم برای فرد بی سرپرست و…
پس امور حسبی اموری است که شارع و قانون گذار راضی نیست که بر زمین معطل بماند و باید ضرورتا کارهای لازم برای آن امر انجام شود.
در ادامه به جنبه های بیشتری از امور حسبی خواهیم پرداخت.
امور حسبی
همانطور که گفتیم برخی موارد هستند که قانون گذار دستور داده که به آن رسیدگی شود مثل امور مربوط به کودکان، تصرف در اموال مجانین و کودکان یا صغار صدور حکم محجوریت و یا تعیین قیم و…
امور غیر ترافعی به چه معناست؟
به عبارتی دیگر می توان گفت امور دادگاه ها طبق یک تقسیم بندی ۲ نوع هستند یا در آن اختلاف و دعوا وجود دارد که به آن امور ترافعی میگویند یا در آن اختلاف و دعوایی بین دو طرف وجود ندارد که به آن امور حسبی یا غیر ترافعی میگویند مثل موارد بالا که مثلا در تعیین قیم برای یک شخص کسی با کسی دعوا ندارد و فقط لازم است برای زایل نشدن حقوق فرد، تعیین تکلیف شود.
تعریف امور حسبی طبق قانون
در ماده یک قانون امور حسبی این مفهوم تعریف شده است: امور حسبی اموری است که دادگاه ها مکلفند نسبت به آن امور اقدام نموده و تصمیمی اتخاذ نمایند بدون اینکه رسیدگی به آنها متوقف بر وقوع اختلاف و منازعه بین اشخاص و اقامه دعوا از طرف آنها باشد
قانون امور حسبی چیست؟
قانونی که برای وضع مقررات در زمینه های گفته شده در بالا وضع حکم کرده است قانون امور حسبی است.
این قانون در سال ۱۳۱۹ در ۳۷۸ ماده به تصویب رسیده است و به مواردی از جمله قیمومت و انتخاب و تعیین قیم، امور راجع به امین، امور راجع به فرد غایب و همچنین به مواردی راجع به ترکه متوفی و … می پردازد.
چه مراجعی به امور حسبی رسیدگی می کنند؟
مراجع مختلفی از جمله دادسراها، شورای حل اختلاف، دادگاه خانواده و دادگاه عمومی به موارد و امور حسبی رسیدگی می کنند چه بسا برخی مجتمع های قضایی به طور تخصصی برای رسیدگی به امور حسبی در نظر گرفته شوند.
در دادگاه خانواده به چه امور حسبی پرداخته می شود؟
دادگاه های خانواده در موارد متعددی صلاحیت دارند اما آنچه را که می توان به عنوان امور حسبی نام برد عبارت اند از:
- امور راجع به غایب مفقود الاثر
- حجر و رفع حجر
- رشد
- قیمومت و امور ناظر به امین محجوران
- سرپرستی کودکان بی سرپرست و…
درخواست در امور حسبی
طبق ماده ۱۳ قانون امور حسبی: درخواست در امور حسبی ممکن است کتبی یا زبانی باشد. درخواست زبانی در صورت مجلس نوشته شده و به امضاء درخواست کننده میرسد.
در حالی که در امور دیگر یعنی دعوای حقوقی حتما باید دادخواست مکتوب در فرم چاپی مخصوص باشد.
اعتراض به رای در امور حسبی
در امور حسبی بر خلاف دعاوی حقوقی غالبا امکان اعتراض به رای و یا تصمیم وجود ندارد به جز مواردی خاص که خود قانون مشخص کرده است. در ماده ۴۷ همین قانون دعوی خیانت یا عدم لیاقت و سایر موجبات عزل وصی یا قیم یا ضم امین قابل فرجام و پژوهش است.
همچنین حکم حجر و بقا آن و رفع حجر و رد درخواست آن نیز قابل تجدید نظر است.
مشاوره حقوقی راجع به امور حسبی
امور حسبی گستره وسیعی دارد از بحث قیم و اموال متوفی گرفته تا بحث حجر و موارد مرتبط با آن که غالب این موارد را در همین سایت می توانید مطالعه کنید.
امور حسبی و موارد رجوع افراد به دادگاه بسیار فراوان است شما می توانید تمام سوالات خود را راجع به ارث و ترکه متوفی، انتخاب قیم و حجر و ممنوع المعامله بودن شخص و تمام موارد دیگر در زمینه امور حسبی را با مشاوران سامانه وکیل تاپ مطرح کنید و پاسخ خود را دریافت کنید.
برای مشاوره تلفنی با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید همچنین برای شما امکان مشاوره به صورت آنلاین و متنی و چت مانند فراهم است که می توانید از طریق سامانه اقدام کنید.
نتیجه گیری
در اموری که افراد با یکدیگر غالبا مرافعه و اختلافی ندارند اما برای حفظ نظم عمومی دولت به معنای عام یا قوه قضاییه باید نسبت به آن تصمیم گیری کند امور حسبی نامیده می شوند که در بالا به مثال هایی در این مورد پرداختیم.
نکته دیگر این که آنچه در این باره مقررات آن را بیان می کند قانون امور حسبی است که در موارد سکوت تابع قانون آیین دادرسی مدنی خواهد بود این قانون در سال ۱۳۱۹ به تصویب رسیده است و شامل ۳۷۸ ماده است.
سوالات متداول
قانونی که به اموری که جنبه اختلافی ندارند پرداخته است و احکام آن را مقرر ساخته مثل تصمیم درباره حجر و رفع حجر افراد و…
ممکن است مجتمع قضایی تخصصی در برخی شهرها عهده دار این امر باشند اما به طور کلی دادگاه خانواده، شورای حل اختلاف، دادگاه عمومی و دادسرا امور مربوطه را انجام می دهند.
این امور تابع قانون امور حسبی است اما در جاهایی که در این قانون سکوت وجود دارد و یا خود قانون تصریح کرده به قانون آیین دادرسی مدنی مراجعه می کنیم.
سلام ما یک زمین به متراژ۱۷۰۰۰مترمربع داریم که از پدر بزرگ پدرم به پسرش که پدربزرگ من باشد واز ایشان به پدرم رسید که بعداز ایشان به من میرسد.این زمین دارای یک برگ کاغذ است که توسط جدم تهیه شده ودران زمین به عنوان حسبی،ثلثی و برسد به فرزند ذکور فقط ذکر شده است.والان زمین کشاورزی است.ایا همین مدرک کافی است یا باید اقدام دیگری انجام شود؟ممنون از شما که راهنمایی میکنید.