یکی از رایج ترین معامله که بین افراد یک جامعه انجام می شود، معاملات مربوط به نقل و انتقال خودرو است. بنابراین تمام افراد جامعه باید از نکات حقوقی مربوط به این معاملات آگاهی های لازم را داشته باشند تا از بروز خسارات احتمالی جلوگیری کنند.
یکی از مراحل مهم در فرایند نقل و انتقال خودرو، فک پلاک است. در ادامه این مطلب به بررسی فک پلاک خودرو و چگونگی آن می پردازیم.
فک پلاک خودرو یعنی چه؟
در زمان خرید یک خودروی صفر، نصب پلاک آن را پلیس انجام می دهد. پس از نصب، پلاک به نام صاحب جدید آن ثبت می شود. بعد از آن، در صورت بروز اتفاقی برای خودرو، ثبت آن به نام کسی که پلاک خودرو به نام او است انجام می شود.
فک پلاک خودرو به معنی جدا کردن پلاک خودرویی که فروخته شده و نصب پلاک جدید بر روی آن است. یکی از مهم ترین اقدامات در زمان فروش خودرو، فک پلاک آن است.
پلاک خودرو به نام صاحب جدید آن ثبت می شود و در مواقع سرقت یا ردیابی، از پلاک آن خودرو برای پیگیری آن توسط پلیس استفاده می شود.
در صورتی که در زمان خرید یک خودرو، فک پلاک انجام نشود، بروز هر نوع تخلف و جرمی که از جانب صاحب جدید آن انجام شود بر عهده صاحب قبلی آن است. بنابراین پس از فروش خودرو، تا زمانی که عملیات فک پلاک را انجام نداده اید، شما مسئول تمامی جرایم و تخلفاتی هستید که مالک جدید خودرو انجام می دهد.
مراحل خرید و فروش خودرو و تنظیم سند آن
طبق قوانین مربوط به این زمینه، برای خرید و فروش خودرو و تنظیم سند آن، مراحل زیر باید طی شوند:
- در قدم اول مثل هر معامله دیگری، باید میان فروشنده و خریدار، قرارداد یا مبایعه نامه ای بسته شود. بر اساس آن قرارداد طرفین آن باید مشخصات کامل خودرو و زمان دقیق تنظیم سند را ثبت کنند.
قراردادی که بین طرفین وضع می شود باید جامع و کامل باشد و همه منافع فروشنده و خریدار را در بر داشته باشد. همچنین تمامی مشخصات خودرو از جمله مدل، رنگ، وسایل آن، تک سوخت یا دوگانه سوز بودن و هر نوع مشخصات دیگری باید در قرارداد قید شود.
علاوه بر این، موضوعاتی مثل قیمت توافق شده بین طرفین، نحوه پرداخت از سوی خریدار، زمان دقیق تحویل خودرو به خریدار، نحوه تعویض پلاک خودرو و زمان حضور در دفترخانه باید در مبایعه نامه ذکر شوند.
- پس از تنظیم قرارداد بین طرفین، باید جهت تعویض پلاک خودرو اقدام شود. در این مرحله هر دو طرف باید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و پس از ارائه مدارک لازم، اقدامات برای نصب پلاک جدید انجام شود.
از مدارک لازم در این مرحله می توان به مدارک شناسایی فروشنده و خریدار، برگ سبز خودرو، بنچاق به نام فروشنده و برگ کمپانی، مدارک مربوط به احراز آدرس و محل سکونت خریدار و مدارک مربوط به معاینه فنی اشاره کرد.
برای فک پلاک به کجا باید مراجعه کنیم؟
برای فک پلاک خودرو، فروشنده و خریدار باید به مراکز نقل و انتقال خودرو که وابسته به ناجا هستند مراجعه کنند.
در صورتی که به هر دلیلی نتوانند به آنجا مراجعه کنند، می توانند برای انجام تعویض پلاک خودرو، هر دو طرف معامله با مراجعه به دفترخانه مراحل تنظیم وکالت را انجام دهند و اقداماتی را انجام دهند.
این اقدامات عبارتند از:
- وکالت فروش خودرو: که با امضای فروشنده در این وکالت دیگر نیاز به حضور در مراکز تعویض پلاک ندارد و تمام مراحل بر عهده خریدار است. یا فروشنده می تواند وکیل خود را به جای خود به این مراکز بفرستد تا به جای او مراحل لازم را طی کند.
- وکالت کاری: که با تنظیم آن میان فروشنده و خریدار، خریدار به عنوان وکیل می تواند به تنهایی به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و اقدامات لازم را برای فک پلاک انجام دهد.
در صورتی که خریدار از این کار سر باز زد، فروشنده باید با مراجعه به دادگاه حقوقی محل اقامت طرف مقابل یا محل تنظیم قرارداد، دادخواست تقاضای الزام به فک پلاک را علیه او تنظیم کند.
نکته قابل توجه در این مورد این است که تقاضای فک پلاک تنها از جانب کسی که پلاک خودرو به صورت قانونی به نام او است امکان پذیر است.
اگر مراجع قضایی حکم توقیف خودرو را صادر کنند، این حکم در سیستم راهور ثبت شده و در صورت مشاهده خودرو توقیف می شود و برای تعویض پلاک به مراکز مربوطه معرفی می شود.
مدارک لازم برای طرح دعوای فک پلاک خودرو
صاحب قبلی خودرو برای طرح دعوای فک پلاک خودرو باید مدارک زیر را ضمیمه دادخواست خود کند:
- کپی برابر با اصل سند مالکیت خودرو.
- کپی برابر با اصل مبایعه نامه فروش خودرو.
- کپی برابر با اصل کارت ملی صاحب پلاک.
- کپی برابر با اصل اظهارنامه.
نتیجه گیری
هر زمانی که تصمیم گرفتید خودروی خود را به فروش برسانید، این نکته را در ذهن داشته باشید که یکی از مراحل اصلی در این مورد، فک پلاک خودرو است. چرا که اگر این کار را به موقع انجام ندهید، ممکن است عواقب جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. هر نوع تخلف یا جرمی که از جانب صاحب جدید خودرو انجام گیرد شما مسئول آن هستید.
حتی اگر خریدار حاضر به مراجعه به مراکز تعویض پلاک نشد، حتما از راه قانونی این موضوع را پیگیری کنید.
سوالات متداول
تمامی مراکز تعویض پلاک در سطح کشور، از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۷ تا ۱۴:۳۰ و پنج شنبه ها از ساعت ۷ تا ۱۲ فعالیت می کنند. همچنین در ماه رمضان این مراکز از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۴ و پنج شنبه ها از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۲ خدمات لازم را به شما ارائه می کنند.
زمان خاصی برای انجام فک پلاک خودرو تعیین نشده است، اما هرچه سریع تر انجام شود بهتر است. زیرا در صورت بروز تخلفی از جانب صاحب جدید، عواقب آن دامنگیر صاحب قبلی آن می شود.
سلام من ی پراید۸۹سال۹۵به یکی ازاشناهامون باهمه مدارک بدون قولنامه فروختم والان باهمه ی مدارک به سه نفردیگه فروخته شده ومن به اخرین خریدارتماس گرفتم ولی برلی تعویض ملاک نیومدمیخاستم بدون بعداین مدت ودرصورتی که هیچ قولنامه ومدارکی دردست ندارم ولی پلاک وسندوهمه مدارک بنام من است میتونم درخواست توقیف پلاک کنم.خواهشا راهنمای کنید
باسلام وخسته نباشید حدودا پانزده سال قبل خودرو فروختم فک پلاک انجام ندادم آیاخریداربدون وکالت میتواند اقدام به فک پلاک کنه؟باکدملی استعلام گرفتم درسال ۹۵فک پلاک صورت گرفته است
سلام ،وقتی فروشنده وکالت تعویض پلاک مثلاً یک ماهه به خریدار داده باشد قولنامه هم شده باشد،اگر خریدار در این مهلت زمانی مرتکب جرمی بشه بازم فروشنده مجرم شناخته می شود؟با تشکر
سلام: می توانید از طریق وکالتنامه به شخص و با استناد بدان هر جرمی از تاریخ وکالت اعطایی صورت گرفته باشد از جرم واقع شده هیچ اثاری به شما بار نخواهد شد.برای راهنمایی بیشتر از طریق مشاوره با وکلای انلاین اقدام نمایید.