یکی از ادله اثبات در امور کیفری سوگند یا قسم است که به درخواست اصحاب دعوی، مطابق قرار دادگاه و نزد قاضی به عمل می‌آید. در قرار دادگاه، موضوع سوگند و شخصی که باید سوگند یاد کند، تعیین می‌شود. طبق قانون مجازات اسلامی، سوگند عبارت از گواه قراردادن خداوند بر درستی گفتار اداءکننده سوگند است و برای ادا کردن و شرایط و تشربقات ادا موادی مقرر شده که بیان خواهیم نمود.
شرایط ادا کننده سوگند کیفری کدامند؟
سوگند به درخواست اصحاب دعوی، مطابق قرار دادگاه و نزد قاضی به عمل می‌آید. در قرار دادگاه، موضوع سوگند و شخصی که باید سوگند یاد کند، تعیین می‌شود.
سوگند خورنده باید شرایط ذیل را داشته باشد:
- بلوغ
- عقل
- قصد
- اختیار
سوگند در امور کیفری چه شرایطی دارد؟
سوگند باید شرایط ذیل را داشته باشد:
- اولاً: مطابق با ادعا باشد؛
- ثانیاً: صریح در مقصود و بدون هرگونه ابهام باشد؛
- ثالثاً: از روی قطع و یقین ادا شود.
شیوه ادای سوگند ممکن است به دو صورت باشد: با لفظ و در صورت معذور بودن، با نوشتن یا اشاره‌ای که بیان کننده مقصود باشد.
آیا در ادای سوگند فرقی میان مسلمان و غیرمسلمان است؟
بین مسلمان و غیرمسلمان از حیث ادای سوگند به نام خداوند متعال تفاوتی نیست و نام خداوند در سوگند به سایر زبان‌ها می‌تواند ادا شود.
بیشتر بخوانید: شهادت شهود در امور مدنی و حقوقی
سوگند درچه مواردی دلیل به شمار می آید؟
موارد مقرر قانونی که سوگند در آنها دلیل به شمار می‌رود عبارتست از: قصاص- دیه- ارش- ضرر و زیان ناشی از جرم.
حدود و تعزیرات، با سوگند نفی یا اثبات نمی‌شوند. البته ادله اثبات دیه، علاوه بر قسامه، همان ادله اثبات دیون و ضمان مالی است. در صورت تعذر از اقامۀ بینه (شهادت) برای مدعی خصوصی:
- در دعاوی مالی مانند دیه جنایات، دعاوی‌ای که مقصود از آن مال است مانند جنایت خطایی و شبه عمدی موجب دیه وی می‌تواند با: یک شاهد مرد و سوگند یا دو شاهد زن و سوگند؛ ادعای خود را از جنبۀ مالی اثبات کند.
- در دعاوی غیر مالی؛ در مواردی که مطابق قانون فصل خصومت یا اثبات دعوی با سوگند محقق می‌شود، هر یک از اصحاب دعوی می‌تواند از حق سوگند خود استفاده کند. در حق‌ا‌لناس سوگند متهم منوط به مطالبه صاحب حق است و دادگاه بدون مطالبه صاحب حق نمی‌تواند متهم را سوگند دهد.
آیا تقاضای سوگند قابل توکیل است؟
تقاضای سوگند مطابق ماده ۳۳۱ آ.د.ک. مصوب۹۲ قابل توکیل است و وکیل در دعوی می‌تواند در صورتی که در وکالت‌نامه تصریح شده باشد (مفهوم مخالف: چنانچه تصریح نشده باشد، وکیل اختیار وکالت در تقاضای سوگند ندارد)، طرف را سوگند دهد؛ اما اتیان و یاد کردن سوگند قابل توکیل نیست و وکیل نمی‌تواند به‌جای موکل سوگند یاد کند (ماده ۳۳۱ آ.د.ک. و ماده ۳۲۰ ق.م.ا.) به همین ترتیب، در قسامه نیز اقامه قسامه یا مطالبه آن از متهم می‌تواند توسط وکیل یا ولی صاحب حق قصاص یا متهم، حسب مورد، انجام شود؛ اما اتیان سوگند قابل توکیل نیست.
قسامه چیست؟
طبق ماده ۳۱۳ قانون مجازات اسلامی، قسامه عبارت از سوگندهایی است که در صورت فقدان ادله دیگر غیر از سوگند منکر و وجود لوث، شاکی برای اثبات جنایت عمدی یا غیرعمدی یا خصوصیات آن و متهم برای دفع اتهام از خود اقامه می‌کند.
- قَسامه یکی از راه‌های اثبات وقوع جنایت (قتل و صدمات بدنی) در فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران است. قسامه زمانی انجام می‌شود که قاضی مورد قتل یا جراحت وارده را از موارد لوث تشخیص دهد. لوث به معنی وجود قرائن و دلایلی است که برای اثبات وقوع جرم کافی نباشد ولی ظن به راست بودن آن وجود داشته باشد. مثلا شهادت یک شاهد یا شهادت کودک مورد اعتماد یا حضور متهم در محل قتل همراه با آثار جرم. قسامه زمانی اجرا می شود که هیچ دلیل اثبات جنایت در بین نباشد به جز سوگند منکر و وجود لوث.
- قسامه وقتی قابل اعمال است که قتل از موارد «لوث» باشد؛ یعنی بینه‌ای برای اثبات قتل و نیز اقرار قاتل وجود نداشته باشد.اگر قاتل با بینه یا اقرار به اثبات برسد، حسب مورد به قصاص یا دیه محکوم خواهد‌شد.
- لوث؛ اماره‌ای قانونی است که موجب ظن قاضی به صدق مدعی می‌شود؛ مثلاً وجود چاقو در دست شخص در صحنه جرم کنار مقتول یا شهادت یک شاهد یا حضور شخصی همراه با آثار جرم در محل قتل یا وجود مقتول در محل تردد یا اقامت اشخاص و یا شهادت طفل ممیز مورد اعتماد و یا امثال آنها، حاکم به ارتکاب قتل از جانب متهم ظن پیدا کند، مورد از موارد لوث محسوب می‌شود.لذا لوث برای قتل، اماره غیر قطعی است.
- اگر شاکی اقامه قسامه نکند و از مطالبه قسامه از متهم نیز خودداری ورزد، متهم در جنایات عمدی، با تأمین مناسب و در جنایات غیرعمدی، بدون تأمین آزاد می‌شود لکن حق اقامه قسامه یا مطالبه آن برای شاکی باقی می‌ماند.
- در مواردی که تأمین گرفته می‌شود، حداکثر سه ماه به شاکی فرصت داده می‌شود تا اقامه قسامه نماید یا از متهم مطالبه قسامه کند و پس از پایان مهلت از تأمین اخذ شده رفع اثر می‌شود.
دعوایی در دو مرحله کیفری و حقوقی رسیدگی شده و به نفع اینجانب رای صادر شده،حال طرف دعوای من با استفاده از دو نفر شاهد و ادای سوگند دروغ در محکمه کیفری میخواهد سندی را که صحت آن از سوی کارشناسان خط تایید شده و طی چهارسال در دادگاه حقوقی بنفع حکم صادرشده، با شهادتین دروغ ابطال کند ،لطفا بفرمائید در مقابل شهامت دروغ چگونه بایستی دفاع کنم.
در پرونده ای درگیری که در محل سکونت بنده و در حیاط خانه اتفاق افتاد .دماغ یکی از افرادطرف مقابل شکسته شده و کار به شکایت متقابل کشیده .ورود به عنف و فحاشی و تحدید و ضرب وجرح از طرف بنده و شکستن دماغ از طرف مقابل علیه بنده .
دو نفر شاهد زن البته کذب که ب دادگاه اثباط شده ..
دو شاهد مرد دارم که طرفین بنده آنها را تحدید کرده و حاضر نشدند .
چه دفاعی میتوانم داشته باشم .ممنون
سلام اگر دلیلی برای گفته خود نداشته باشید محکوم میشوید
با عرض سلام و خسته نباشید. همسر بنده به دلیل ورود غیرقانونی به حیاط خانه و حریم خصوصی ما به علت جمع آوری دیش ماهواره با یک مأمور نیروی انتظامی درگیر شده و این مأمور با زور و ضرب و جرح در حالی که قصد دستبند زدن به همسرم را داشت با کشیدن انگشت شست وی به عقب، انگشتش را شکست. متاسفانه همسایه هایی که حضور داشتند به دلیل درگیر نشدن با سیستم قضایی حاضر به شهادت نشدند اما دو نفر شهادت دادند که در جلسه دادگاه یکی از آنها به علت بیماری برای شهادت حاضر نشد و صرفا در نیروی انتظامی شهادت داد و نامه آن به دادگاه فرستاده شد. طبق تشخیص پزشک قانونی انگشت شست همسرم تنها ۶۰ درصد بهبود پیدا می کند. در جلسات مکرر دادگاه، مامور موردنظر منکر شکستن دست همسرم شده و در جلسه آتی دادگاه، ابلاغیه قسامه برای همسرم آمده. این یعنی چی؟ یعنی قاضی بعد از این همه اعتراف و شواهد پزشکی قانونی و شاهد هنوز مطمئن نیست که مامور موردنظر مرتکب جرم شده یا هدف آنها تنها تبرئه مامور خاطی است؟ تشکر می کنم راهنمایی بفرمایید
سلام شاید شاهدشما خانم بوده وبه دلیل تعدادکم شاهد توسل به قسامه شدن
با سلام و عرض ادب و احترام خدمت استاد عالیقدر. عدم اطلاع از قانون منع مداخله کارکنان دولت در معاملات و تبعات آن را چگونه می توان کاهش داد. اثبات بی گناهی منظورم هست. بنده بدلیل عدم آگاهی از قانون فوق به سازمان بازرسی کل کشور احضار شده ام که چرا قانون فوق را رعایت نکرده ام. بنده کارمند رسمی دولت بوده و در مزایده بانک دولتی برنده شده‌ام. می گویند اولا تخلف اداری انجام شده و نیز عمل بنده وصف جزایی دارد. خواهشمندم راهنمایی بفرمایید. ارادتمند یم
سلام :جهل به قانون مورد قبول نیست.
باسلام، صاحبخانه چون از قبل کلید منزل را داشته به همراه چند نفر دیگر بدون اجازه وارد خانه مستاجر شدند، خانم در خانه تنها بوده و بسیار ترسیده شکایت ورود به عنف کردند ولی قاضی گفته ادله اثباتی ندارید آیا میتوان از دادگاه درخواست ادای سوگند کرد ؟چون وقتی کسی در خانه تنهاست چگونه اثبات کند که بدون اجازه وارد منزل او شدند؟
سلام: چون جرم واقع شده غیر مالی است و باید بر اساس دو شاهد مرد این شکایت صورت گرفته و با این دو مورد شاهد قابل اثبات است برای راهنمایی بیشتر از طریق وکلای انلاین وکیل تاپ مشاوره نمایید.