باید بدانید که هزینه های تامین زندگی مشترک بر عهده مرد است ومرد موظف است که نیاز هایی که متعارف است و با وضعیت همسرش همخوانی دارد را تامین کند حتی اگر زن شاغل باشد هم الزامی به خرج کردن حقوقش در منزل ندارد زیرا خرج خانه با مرد است.
نفقه هزینه های زندگی زن است که مرد باید بپردازد البته شروطی هم دارد که در متن زیر شرایط گرفتن نفقه از شوهر و مراحل گرفتن نفقه و نحوه ی شکایت از شوهری که نفقه نمی دهد بیان شده است
به زن چه زمانی نفقه تعلق می گیرد؟
پرداخت نفقه یا مخارج زندگی زن و فرزند تکلیف مرد است و قانون مرد را به تامین مخارج زندگی همسر و فرزندان الزام کرده است اگر حتی همسر فرد خودش شاغل باشد و از نظر مالی نیازمند کسی نباشد باز هم باعث نمی شود مرد تکلیفش را انجام ندهد.
دوستان باید دقت کنند که بر خلاف مهریه که به محض عقد نکاح زن مستحق آن می شود؛ در نفقه، زن تا وقتی مستحق است که تمکین کرده باشد به عبارتی تا زمانی که زن مستحق نفقه است که از وظایف خود و انجام آن ها سرپیچی نکرده باشد.
برای مثال اگر زن خانه و زندگی را بی دلیل رها کرده و خانه پدری خود رفته مستحق نفقه نخواهد بود.
شرایط مطالبه نفقه زوجه
در نفقه لازم است که زن، وظایف همسری خود را انجام داده باشد و به عبارتی تمکین کرده باشد تا مستحق نفقه باشد اما برای فرزند می توان گفت شرایط خاصی وجود ندارد و پدر مکلف به پرداخت نفقه وی خواهد بود. اگر شما به عنوان زن در دادگاه شکایت کنید برای الزام مرد به دادن نفقه و مرد در دادگاه عدم تمکین شما را ثابت کند شما مستحق نفقه نخواهید شد.
- اما تمکین چه مفهومی دارد؟
تمکین به معنای ایفای وظایف همسری توسط زن می باشد در پله اول، مصداق بارز تمکین، برقرار رابطه جنسی زن با مرد به صورت معقول و معمول است لذا ابن نوع تمکین، تمکین خاص نامیده می شود.
اما مواردی مثل اطاعت کلی زن از مرد و سکونت در خانه هم دیگر مصداق های تمکین است. پس اگر مرد هریک از این موارد را ثابت کند که زن رعایت نمی کند زن به اصطلاح ناشزه نامیده می شود و به وی نفقه تعلق نمی گیرد.
قانون نفقه فرزند/هزینه دانشگاه فرزند
نفقه فرزند چه پسر چه دختر از زمان تولد با پدر خواهد بود برای پسر این امر تا ۱۸ سالگی خواهد بود و بعد از ۱۸ سالگی اگر وی بخواهد تحصیلات دانشگاهی را طی کند باز هم پدر باید به او نفقه بدهد.
در مورد دختر اما در هر حال تا هر سنی و تا زمان ازدواج بر عهده پدر خواهد بود چه تحصیلات دانشگاهی وی ادامه یابد یا خیر.
نفقه دختر بعد از فوت شوهر/نفقه زن بعد از فوت همسر
اگر همسر زن فوت شود مستمری که به زن و فرزند پرداخت می شود متعلق به آنان خواهد بود و دیگر پدر دختر وی تکلیفی به دادن نفقه ندارد.
پرداخت نفقه فرزند بعد از فوت پدر با کیست؟
اگر فردی فوت شود و پرداخت نفقه فرزندان او با پدر بزرگ پدری آنها خواهد بود. حتی اگر پدر زنده هم باشد اما توان مالی نداشته باشد می توان علیه پدر بزرگ اقامه دعوا کرد و ایشان را الزام به پرداخت نفقه کرد.
اگر پدر بزرگ پدری نتواند نفقه بدهد و یا فوت شده باشد؛ نفقه فرد بر عهده مادر وی خواهد بود.
حال در ابن زنجیره اگر هم مادر فوت شود یا اصلا توانایی پرداخت نفقه نداشته باشد این تکلیف با پدر بزرگ و مادر بزرگ مادری خواهد بود.
آیا پدر بزرگ مکلف به پرداخت نفقه است؟
بله در صورتی که پدر فرد فوت شود یا از نظر مالی فقیر باشد؛ پدربزرگ پدری باید نفقه را پرداخت کند دلیل آن هم این است چون از یک طرف اگر پدر فوت کند اینان ارث می برند از این جهت قانون گذار تکلیف کرده که نفقه و حضانت بر عهده ایشان باشد.
مراحل مطالبه نفقه فرزند و زوجه
اگر میزان نفقه مورد مطالبه تا ۲۰ میلیون تومان باشد؛ باید در شورای حل اختلاف طرح دعوا شود. ابتدا توصیه می شود قبل از تقدیم دادخواست از وکلاء و مشاوران حقوقی مشورت اخذ بگیرید تا راه کارهای لازم را در خصوص نوشتن دادخواست و نحوه مطالبه به شما ارائه دهند.
دادخواست باید از طریق دفاتر خدمات قضایی به دادگاه فرستاده شود این دادخواست هزینه هایی مثل هزینه دادرسی خواهد داشت که باید پرداخت بشود.
پس از تعیین وقت و اعلام آن به شما از طریق سامانه و پیامک جلسه رسیدگی شروع می شود که طرفین باید دفاعیات خود را ارائه دهند در صورتی که دادگاه شرایط را محرز بداند مرد یا پدر را به پرداخت نفقه محکوم می کند.
شکایت کیفری نفقه
در این موضوع به علت اهمیتی که دارد قانون گذار حساسیت به خرج داده و رعایت نکردن این تکلیف را توسط پدر یا شوهر جرم قلمداد کرده است لذا اگر با وجود توانایی مالی، فرد نفقه زن و فرزند خود را ندهد از طریق شکایت کیفری به حبس محکوم خواهد شد.
برای جزئیات بیشتر می توانید از طریق تماس تلفنی با موسسه و یا به صورت آنلاین با وکلاء و مشاوران حقوقی خانواده در تماس باشید.
ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده – هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود.
تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و در صورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات موقوف می‌شود.
تبصره ـ امتناع از پرداخت نفقه زوجه‌ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین است و نیز نفقه فرزندان ناشی از تلقیح مصنوعی یا کودکان تحت سرپرستی مشمول مقررات این ماده است.
وکیل برای مطالبه نفقه
برای گرفتن نفقه باید تمکین کنید و به زن ناشزه نفقه تعلق نمی گیرد اما اگر تحمل مرد به علت های مورد پذیرش قانون مانند اعتیاد یا دست بزن داشتن او ممکن نباشد؛ زن بدون تمکین هم مستحق نفقه است.
البته اثبات این موضوعات نیاز به مشورت با وکلای خانواده دارد
مطالبه نفقه از طریق دادگاه خانواده و یا شورای حل اختلاف انجام می شود اگر شهر شما دادگاه خانواده ندارد باید در دادگاه عمومی یا شورا طرح دعوا شود.
برای تقدیم دادخواست و نحوه طرح دعوا می توانید از تجربه وکلا و مشاوران حقوقی در این زمینه استفاده کنید موسسه وکیل تاپ با داشتن وکلای با تجربه در حیطه خانواده می تواند کمک کار شما در این امر باشد.
شماره تماس سامانه ۲۴ ساعته وکیل تاپ: ۰۲۱۹۱۰۰۲۰۹۰
نتیجه گیری
نفقه و پرداخت آن، نسبت به اشخاص واجب النفقه مثل زن و فرزند تکلیف مرد است لذا اگر از پرداخت آن خودداری کند؛ هم می توان علیه او شکایت حقوقی و هم شکایت کیفری مطرح کرد.
در شکایت کیفری مرد ممکن است به حبس محکوم شود و برای محکومیت وی داشتن توانایی مالی و امتناع شرط است.
نفقه فرزندان تا ۱۸ سالگی و بعد از آن در صورت دانشگاه رفتن با پدر خواهد بود.
در بالا به جزئیاتی از این امر اشاره کردیم برای آگاهی بیشتر می توان با مشاوران و وکلای خانواده از طریق موسسه وکیل تاپ در ارتباط باشید.
سوالات متداول
هزینه های دانشگاه فرد بر عهده پدر خواهد بود و اگر از آن امتناع کند؛ فرزند می تواند از دادگاه الزام پدر له پرداخت هزینه های دانشگاه را بخواهد.
تا زمانی که دختر ازدواج کند؛ پدر موظف به دادن نفقه است و حتی اگر دختر خواستگاران زیادی را هم رد کند باز هم پدر تا زمان ازدواج باید نفقه را بدهد بعد از ازدواج و طلاق و یا فوت همسر اگر مستمری نداشت پدر دوباره تکلیف به نفقه خواهد داشت.
نفقه فرزند بعد از طلاق هم با پدر خواهد بود حال اگر حضانت با مادر باشد ید باز هم پرداخت نفقه با پدر خواهد بود. لذا مادر می تواند از طرف فرزند خود اقامه دعوا کند و نفقه ایشان را مطالبه کند.
فرزندی که از رابطه نامشروع هم به دنیا آمده باز هم با پدر خواهد بود. تمام تکالیفی که پدر در مقابل فرزندان خود دارد در مقابل فرزندان نامشروع خود نیز خواهد داشت مثل دادن نفقه و داشتن نام فامیلی و… تنها ارث بین ایشان وجود ندارد.
فرزند خوانده تنها از پدرخوانده خود ارث نمی برد اما از جهات دیگر مثل پرداخت نفقه پدر مکلف به آن خواهد بود.
