حضانت به معنای سرپرستی و نگهداری کودکان است. اگرچه حضانت متعلق به تمام مدت زندگی کودکان تا قبل از بلوغ و حتی در زمان زندگی مشترک طرفین است اما بحث حضانت بیشتر در مواقعی مطرح می شود که جدایی در میان باشد.
نکته ای که باید در نظر داشت این است که حضانت با ولایت فرق دارد، حضانت ناظر به نگهداری جسمانی و امری غیر مالی است اما ولایت ناظر به امور مالی است و همیشه با پدر یا جد پدر است در حالی که حضانت ممکن است با پدر باشد یا با مادر باشد.
حضانت کودک دختر و پسر بر عهده کیست؟
آنچه ظاهر قضیه نشان می دهد این است که حضانت طفل تا سن ۷ سالگی با مادر و از آن پس با پدر خواهد بود و پس از رسیدن طفل به سن بلوغ که در پسر ۱۵ سال و در دختر ۹ سال قمری است خود آنان تصمیم می گیرند با چه کسی زندگی کنند.
اما باید گفت که طبق ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده که مصلحت طفل را بسیار مورد تاکید قرار داده است باید گفت لزوما دختر بعد از ۷ سالگی به حضانت پدر در نمی آید و همچنین پسر، زیرا دادگاه اگر مصلحت ندانست می تواند باز هم حضانت را به مادر واگذار کند.
که در هر حال نفقه طفل با پدر خواهد بود حتی اگر حضانت با مادر باشد.
نکته ای که باید مد نظر داشت این است که آنچه مهم است در حضانت سن نیست بلکه مصلحت کودک است.
ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده مقرر می کند:
رعایت غبطه و مصلحت کودکان و نوجوانان در کلیه تصمیمات دادگاه‌ها و مقامات اجرائی الزامی است.
برای مثال برای همه قابل درک است که دختر پس از ۷ سالگی هم حتی در وضعیتی است که به کمک مادر و سرپرستی وی بیشتر احتیاج دارد.
لذا اگر چه طبق قانون حضانت دختر پس از ۷ سالگی با پدر خواهد بود.
اما رویه قضایی دادگاه های خانواده با پذیرش این حساسیت همچنان حضانت دختر بعد از ۷ سالگی را به مادر می دهند.
بر این اساس می توان اینگونه استدلال کرد و در دادخواست و شرح خواسته یا لایحه دفاعیه این گونه سخن گفت.
از این نمونه لایحه می توان در فرم دادخواست و در قسمت شرح خواسته استفاده کرد.
لایحه و شرح درخواست ادامه حضانت مادر
نمونه متن لایحه حضانت برای مادر
بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه خانواده….
با عرض سلام،
احتراما به استحضار می رسانم اینجانب ….فرزند…..به شماره ملی…… در تاریخ ….. از همسر خود به نام آقای …… فرزند ……طلاق گرفته و طبق قانون هم حضانت فرزند دختر به بنده سپرده شده با توجه به این که بعد از ۷ سالگی حضانت با مدر خواهد بود و مستند به اینکه طبق ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده مصلحت کودک ملاک اصلی تعیین حضانت است و نظر به این که فرزند دختر بنده در سنی حساس قرار دارد و نیازمند مراقبت های ویژه از لحاظ احساسی و معنوی است. و پدر ایشان هم ساعات زیادی در روز را سر کار سپری می کنند و توان پشتیبانی و نگهداری فرزند دختر برای ایشان دشوار است خواهشمندم در این زمینه با توجه به احکام قانونی و مصلحت فرزند دختر مراتب قانونی جهت ادامه حضانت بنده و سلب حضانت آقای…. را لحاظ بفرمایید.
با تشکر…
نام و نام خانوادگی امضا…
نمونه متن لایحه حضانت فرزند، در مزاحمت پدر برای حضانت
بسمه تعالي
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب ………….. (مجتمع قضايي)
با سلام،
احتراماً، به استحضار عالي مي رساند:
۱- اينجانبه………… فرزند …….. به موجب دادنامه شماره ………… مورخ ……….. به موضوعيت گواهي عدم امكان سازش زوجين صادره توسط آن شعبه محترم از آقاي ………. طلاق گرفته ام.
۲- مطابق گواهي ياد شده حضانت فرزند مشتركمان به نام ……… (سن ……… ساله ) درمقابل دريافت ماهيانه مبلغ ناچيزي به اينجانب واگذارشده است .
۳- ولي،متاسفانه شخص مشتكي عنه آقاي ………… با دست يازيدن به انواع اعمال غير قانوني و غيراخلاقي عامداً و عاملاً سعي در ايجاد اشكال و مانع جهت اجراي حكم دادگاه وحضانت فرزند مشترك مي نمايد.
۴- از آنجايي كه، اينجانب زني بي پناه بوده كه تمامي سعي خود را مصروف تربيت ونگهداري تنهافرزندم نموده ام.
۵ – لذا، به استناد ماده واحده مصوب ۲۲/۴/۱۳۶۵ در خصوص حضانت اطفال، تقاضاي رسيدگي و صدورحكم مبني بر رفع مزاحمت و مجازات شخص مشتكي عنه را دارم.
با تشكر و تجديد احترام
نام و نام خانوادگي (شاكيه)
امضاء
نمونه متن لایحه حضانت / نمونه دادخواست سلب حضانت از پدر
در مواردی ممکن است که حضانت با پدر باشد ولی به دلایل قانونی بتوان حضانت را از وی سلب کرد و انواع موارد آن هم در قانون ذکر شده مثل اعتیاد پدر یا مشکل فساد داشتن پدر یا اختلال روانی و موارد دیگر…
اگر دادخواست سلب حضانت تقدیم کرده اید که این دادخواست در فرمت مخصوص است و نام و مشخصات خود را درج کردید در قسمت” شرح خواسته” می توانید از اینگونه شرحی استفاده کنید.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه خانواده…
با سلام و عرض ادب،
به استحضار جناب عالی می رساند که اینجانب خانم…..فرزند…. با شماره ملی ….. پس از طلاق و جدایی از آقای ….. فرزند…. به شماره ثبت…..
حضانت فرزند حاصل از ازدواج به نام…. به ایشان سپرده شده است، با توجه به این که تربیت و نگهداری فرزند در این سن و سال امری بسیار مهم است و نظر به این که آقای…. دچار اعتیاد هستند(/یا شده اند) و در اثر استفاده از مواد مخدر،(یا هر دلیل دیگری) عصبانی می شوند. لذا تقاضا دارم طبق مواد قانون مدنی و قانون حمایت از خانواده از آقای…
سلب حضانت بفرمایید و مراتب لازم جهت اجرای نگهداری و حضانت کودک توسط مادر را مبذول بفرمایید.
نام خانم…
امضا…
نمونه لایحه حضانت/دادخواست حضانت در صورت ازدواج مادر
در مواردی دیگر ممکن که مدر خواهان سلب حضانت مادر باشد.
برای مثال ممکن است که مادر در این حین ازدواج مجدد کند و پدر هم راضی نباشد فرزندش زیر دست نامادری بزرگ شود لذا پدر می تواند دادخواست سلب حضانت بدهد که اگر دادگاه مصلحت بداند می تواند به این امر حکم کند.
اگرچه قانونی مدنی در ماده ۱۱۷۰ مقرر داشته که با ازدواج مادر حضانت با پدر است اما با وجود ماده ۴۵ قانون حمایت خانواده باز هم دادگاه می تواند، حضانت را به پدر ندهد.
اما پدر در صورت داشتن سلامتی و نداشتن اعتیاد شانس بیشتری خواهد داشت.
برای چنین دادخواستی و یا نوشتن لایحه ای از متن زیر می توان الگو گرفت.
بسمه تعالی
ریاست محترم دادگاه خانواده
با سلام و عرض ادب،
اینجانب آقای….. فرزند…. با شماره ملی…. در تاریخ …. از خانم….. با مشخصات …… طلاق گرفته و جدا شده ،مدارک مربوطه پیوست خواهد شد.
و طبق قانون نگهداری سالیان اولیه کودکان به ایشان سپرده شده است، اما در حال حاضر ایشان اقدام به ازدواج کرده اند و بنده به عنوان پدر فرزندان به نام های…. صلاح نمی دانم که حضانت مادر بر فرزندان ادامه یابد لذا خواهشمندم با توجه به مواد قانونی، قانون مدتی و رعایت مصلحت طفل طبق قانون حمایت خانواده از ایشان سلب حضانت کرده و نسبت به اعمال حضانت پدر بر فرزندان بررسی های و دستورات لازم را مبذول فرمایید.
با تشکر
آقای…
امضا
نتیجه گیری
حضانت سرپرستی و نگهداری کودک است تا زمان بلوغ، طبق قانون مصلحت طفل ملاک و معیار حضانت است نه سن و سال اما اگر پدر و مادر از جهت روانی و اخلاقی مشکلی نداشته باشند، هر دو می توانند حضانت کنند به این صورت که اگر طلاق رخ بدهد مادر تا ۷ سالگی و پدر بعد از ۷ سالگی حضانت خواهد کرد.
البته در مواردی هریک می توانند دادخواست سلب حضانت علیه دیگری تقدیم دادگاه کند.
که مال در بالا به یک یا چند دلیل پرداخته و برای آن هم لایحه و شرح دادخواست نوشتیم که می توانید از آن استفاده کنید.
سوالات متداول
بله در صورتی که مصلحت طفل اقتضا کند ممکن است حتی بعد از ۷ سالگی با مادر باشد.
در ابتدا بیشتر سن و سال کودک معیار بود اما در حال حاضر این مصلحت کوک است که تعیین می کند پیش چه کسی زندگی کند.
با ازدواج زن حضانت وی ساقط می شود و به پدر می رسد مگر آن که همچنان مصلحت طفل اقتضای زندگی با مادر را کند.
سلام مطالبتون عالی بود.موفق باشید!
سلام وقتتون بخیر
امکان این هست که در زمان زندگی مشترک بدون اینکه طلاقی رخ دهد مادر حضانت فرزند دختر رو بعهده بگیره،چه اقداماتی باید انجام بشود؟
سلام: بدون طلاق حضانتی وجود ندارد دختر در تحت ولایت پدر می باشد.
سلام وخسته نباشید.بنده حضانت تام به مادر دخترم که ۸ سال دارد دادم.وحال درشهری دیگر هردویمان زندگی میکنیم.سوال به خاطره اینکه ایشان از هر شرایطی استفاده میکند تا روابط عاطفی قلبی قطع شود از طریق شستشوی مغزی وتربیت نادرست وبی میلی نسبت به بنده.درحال حاضر چه کارهایی میتوانم انجام دهم با هر دادخواستی که بشود باقانون دوباره خودشو دررفت آمد قرار داد که شما بهتر میدانید با چه روشی وبا چه دادخواست قانونی جبران مکافات کارهای ناپسند خود شود تا شاید ازین طریق شاید دست ازین بچه بازی ها ونفهم گریها وشکستن قلب یک پدر هرمرتبه متوجه کارهای خودش شود.امیدورام که مطلب رو به درستی رسونده باشم که چه درخواستی دارم از شما.باسپاس
سلام: شما باید با اثبات شرایط با تنظیم یک استشهادیه دادخواست سلب حضانت به دادگاه خانواده تقدیم نمایید برای راهنمایی بیشتر از طریق وکلای انلاین سامانه وکیل تاپ مشاوره نمایید.
سلام من مدت یکسال است و یک ماه است طلاق گرفته ام و در زمان طلاق حضانت دخترم را پدرش برعهده گرفت .ولی در طی این ۱۳ ماه هیچگونه نطارت و کنترل در تربیت دخترم نتوانست اعمال کند و حتی در کوتاه ترین زمان بعد از طلاق ازدواج کرد .الان حدود دوماه است که دخترم کاملا پیش من است و با من زندگی میکند من میخواهم اقدام به نوشتن دادخواست جهت گرفتن حضانت و ولایت دخترم بنمایم لطفا مرا راهنمایی کنید .
سلام: باید به دادگاه خانواده دادخواست تقدیم نمایید تا دادگاه بر اساس مستندات شما از طرف مقابل سلب حضانت کند
سلام آیا در طلاق توافقی نیازی هست که قید کنیم درصورت ازدواج مجددمادر حضانت دایم فرزندی که طبق توافق به او داده شده سلب میشود؟باتشکر
سلام: بله می توانید به عنوان توافق درج نمایید و شرط نمایید که در صورت وقوع ازدواجی از طرف مقابل سلب حضانت شود برای راهنمایی و کمک بیشتر از طریق وکلای انلاین وکیل تاپ مشاوره نمایید.
من ۶ ساله جدا شدم و دادگاه حضانت دخترم را تا ۷ سال به من داد. الان که دخترم ۹ سال دارد و بازهم پیش من است. باباش هیچ نفقه ای نمیده، باید چگونه برای گرفتن حضانت قانونی اقدام کنم؟ آیا می تونم ولایت بچه رو بگیرم؟
سلام: می توانید با اثبات سلب حضانت برای همیشه حضانت فرزند را داشته باشید.
سلام من ۷ سال پیش طلاق گرفتم و در رای دادگاه حضانت فرزند پسر رو به من داده اند، و اکنون پسرم باید اول دبستان ثبت نام کنم که باید نامه حضانت داشته باشم تا ثبت نام بشه. در متن دادخواست برای حضانت که میخوام اقدام کنم چه متنی باید برای دادخواست بنویسم؟
ممنون میشم کمکم کنید.