شرکت تجارتی و موسسه واژگانی هستند که در بین عوام بجای هم به کار می روند منتها از نظر تشکیلات و مقررات حاکم باهم متفاوتند. شرکت تجارتی در قالب خاصی تشکیل می شود و هدف از تشکیل آن بردن سود است منتها موسسات که ممکن است انتفاعی یا غیرانتفاعی باشند در امور تجاری دخالتی نداشته و هدف آنها اصولا بردن سود نیست. موسسات آموزشی، حقوقی و داوری اخیراً طرفدار پیدا کرده اند و به همین دلیل در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.
دسترسی سریع به عناوین:
شرکت تجاری چه اوصاف و شرایطی دارد؟
قانون تجارت ما تعریفی از شرکت تجاری ننموده و تعریف ارائه شده در قانون مدنی مشمول قانون تجارت نمی شود. طبق ماده ۵۷۱ قانون مدنی؛ قانون مدنی شرکت عبارتست از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شئی واحد به نحو اشاعه. طبق ماده ۵۷۳ قانون مدنی؛ شرکت اختیاری یا در نتیجه عقدی از عقود حاصل می شود یا در نتیجه عمل شرکا از قبیل مزج اختیاری یا قبول مالی مشاعاً در ازاء عمل چند نفر و اینها. تعریف قانون مدنی از شرکت تجاری کامل نیست. در حقوق تجارت فرانسه شرکت تجاری را قراردادی که به موجب آن دو یا چند نفر متعهد می شوند شیئ را در شرکت بگذارند به این قصد که منافع حاصله را بین خود تقسیم نمایند.استاید حقوق شرکت تجارتی را چنین تعریف نموده اند: «سازمانی که بین دو یا چند نفر تشکیل و در آن هر یک سهمی به صورت نقد یا جنس یا کار در میان می گذارند به این هدف که با آن مبادرت به عملیات تجارتی نمایند و منافع و زیانهای حاصله را بین خود تقسیم نمایند.» بنابراین عوامل مشخصه شرکت تجاری عبارتند از: تشکیل سازمان مستقل- همکاری بین دو یا چند نفر- آوردن حصه- مبادرت به عملیات بازرگانی- تقسیم سود و زیان.
موسسه چیست؟
منظور از موسسه؛ کلیه تشکیلات و موسساتی هستند که برای مقاصد غیر تجارتی از قبیل امور علمی یا ادبی یا امور خیریه و امثال آن تشکیل می شود اعم از آنکه موسسین و تشکیل دهندگان قصد انتفاع داشته یا نداشته باشند.موسسات ممکن است عناوینی مانند انجمن،کانون یا بنگاه و امثال آن داشته باشند البته استفاده از عناوینی که اختصاص به تشکیلات دولتی و کشوری دارد از طرف موسسات مزبور ممکن نیست. موسسات طبق ماده ۵۸۴ قانون تجارت از تاریخ ثبت، شخصیت حقوقی پیدا کرده و می توانند عناوینی مانند انجمن،بنگاه،کانون و امثال اینها استفاده نمایند. موسسه سه نوع است: موسسه خصوصی- عمومی و تعاونی و برحسب نوع فعالیت به سه دسته خدماتی، بازرگانی و تولیدی تقسیم می شوند.
تفاوت شرکت تجاری و موسسه چیست؟
تفاوت اولیه موسسه و شرکت تجاری این است که در شرکت تجاری بردن سود و منفعت هدف تشکیل آن است منتها در موسسات لزوماً بردن سود هدف نیست. تفاوت بعدی این است که در شرکت حداقل دو نفر باید برای تشکیل آن باشند ولی در موسسه حضور یک نفر نیز برای تشکیل آن کافی است. اصولاً ثبت موسسه آسانتر است و شما نیاز به ارائه گواهی عدم سوء پیشینه نیز ندارید.
مقررات حاکم در باب مالیات شرکتهای تجاری و موسسات
در باب مقررات مالیاتی حاکم بر موسسات ماده ۱۰۵ قانون مالیات قابل توجه است:
جمع درآمد شرکت ها و درآمد ناشی از فعالیت های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل می شود، پس از وضع زیان های حاصل از منابع غیر معاف و کسر معافیت های مقرر به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه ای می باشد، مشمول مالیات به نرخ بیست و پنج درصد (۲۵%) خواهند بود.
تبصره ۱– در مورد اشخاص حقوقی ایرانی غیر تجاری که به منظور تقسیم سود تاسیس نشده اند، در صورتی که دارای فعالیت انتفاعی باشند، از مأخذ کل درآمد مشمول مالیات فعالیت انتفاعی آن ها مالیات به نرخ مقرر در این ماده وصول می شود.
تبصره ۲– اشخاص حقوقی خارجی و مؤسسات مقیم خارج از ایران به استثنای مشمولان تبصره (۵) ماده (۱۰۹) و ماده (۱۱۳) این قانون از مأخذ کل درآمد مشمول مالیاتی که از بهره برداری سرمایه در ایران یا از فعالیت هایی که مستقیماً یا به وسیله نمایندگی از قبیل شعبه، نماینده، کارگزار و امثال آن در ایران انجام می دهند یا از واگذاری امتیازات و سایر حقوق خود، انتقال دانش فنی، دادن تعلیمات، کمک های فنی یا واگذاری فیلم های سینمائی از ایران تحصیل می کنند به نرخ مذکور در این ماده مشمول مالیات خواهند بود. نمایندگان اشخاص و مؤسسات مذکور در ایران نسبت به درآمدهایی که به هر عنوان به حساب خود تحصیل می کنند طبق مقررات مربوط به این قانون مشمول مالیات می باشند.
موسسه حقوقی
طبق ماده ۱ آئین نامه مربوط به تشکیل موسسات حقوقی و نحوه اداره آنها؛ موسسه حقوقی شخصیتی است حقوقی که منحصراً توسط سه یا چند وکیل دادگستری تحت هر نام و عنوان به منظور انجام وکالت و مشاوره و بطور کلی امور حقوقی ،طبق مقررات قانونی و این آئین نامه تشکیل ، ثبت و اداره می شود. حداقل یک نفر از وکلای موسس باید دارای بیش از ده سال سابقه وکالت دادگستری باشند .موسسه حقوقی فقط از وکلای دادگستری که محل اشتغال آنان طبق پروانه وکالت در حوزه اقامت موسسه میباشد تشکیل میشود. موسسه حقوقی باید دارای اساسنامه ای باشد که پس از تائید و ثبت در دفتر کانون وکلای دادگستری در اداره ثبت شرکتها به ثبت برسد.
بیشتر بخوانید: تفاوت شرکت تجاری و مدنی
در اساسنامه باید نام موسسه حقوقی و اعضا موسس و مشخصات کامل و اقامتگاه قانونی آنان قید گردد و هر تغییری که در اساسنامه و ارکان موسسه داده می شود باید مورد تایید کانون قرار گرفته و در دفتر کانون ثبت و نسخه تایید شده توسط متقاضی جهت ثبت و انتشار به اداره ثبت شرکتها ارسال شود. موسسه مکلف است ظرف مدت یکماه از تاریخ انتشار آگهی یک نسخه از آن را به کانون وکلا تسلیم نماید.تابعیت موسسه ایرانی است و با هیچ اکثریتی قابل تغییر نمی باشد. طبق ماده ۵ همان آیین نامه؛ موسسه میتواند از همکاری تعداد مورد نیاز وکیل دادگستری مقیم همان حوزه به عنوان عضو همکار استفاده نماید بدیهی است اسامی کلیه وکلای همکار با تصویب مجمع عمومی شرکا و پس از تائید کانون وکلای دادگستری برابر مدلول ماده ۳ به اداره ثبت شرکتها اعلام و مراتب در روزنامه رسمی آگهی خواهد شد.
شرایط اعضای موسسه حقوقی
طبق ماده ۶ آیین نامه فوق الذکر اعضا موسسه باید همواره دارای شرایط زیر باشد:
- الف) تمدید مستمر پروانه وکالت
- ب) نداشتن دفتر وکالت و عضویت در موسسات مشابه دیگر
- ج) نداشتن سابقه محکومیت کیفری و محکومیت انتظامی از درجه ۴ به بالا..
- د) عدم اشتهار به فساد و اعمال منافی با شغل و شئونات وکالت .
چنانچه هر یک از اعضا موسسه یکی از شرایط مندرج در این ماده را فاقد گردد از عضویت محروم و منعزل خواهد شد. در صورتیکه با خروج عضو منعزل تعدا اعضا از حد نصاب مقرر کمتر شود اعضا باقیمانده موسسه مکلفند مدت سی روز ضمن اعلام مراتب محرومیت عضو به کانون نسبت به جایگزینی عضو جدید واجد شرایط با نظارت و تائید کانون وکلا اقدام نمایند.
تخلف هریک از اعضای موسسه از تکالیف مقرره تخلف از نظامات کانون وکلا تلقی و با متخلفین بر اساس مقررات مربوطه عمل خواهد شد.
موسسه داوری
جهت ثبت موسسه داوری ابتدائاً شما نیاز به مدرک وکالت دارید. اگر وکیل نباشید تشکیل موسسه داوری از طرف شما جرم است. سایر مدارک لازم برای تشکیل موسسه داوری عبارتند از:
- تکمیل دو نسخه تقاضانامه و دو نسخه اساسنامۀ موسسات غیرتجاری
- کپی شناسنامه و کارت ملی برابر اصل شده تمامی اعضای هیات مدیره و شرکاء
- چنانچه اعضاء هیئت مدیره یا سهامداران اشخاص حقوقی باشند، ارائه کپی آخرین روزنامه رسمی شخص حقوقی و نامه معرفی نماینده در سربرگ موسسه و کپی شناسنامه و کپی کارت ملی برابر اصل شده نماینده شخص حقوقی.
برای استارتاپ قالب موسسه مناسب تر است یا شرکت؟
این روزها بازار استارتاپ ها داغ شده و با توجه به شهرت نام استارتاپ ها یافتن قالب مناسب برای آنها اهمیت می یابد. متاسفانه افراد برحسب نداشتن دانش حقوقی برای استارتاپ سراغ تشکیل موسسه می روند اما از آنجایی که در استارتاپ ها هدف بردن سود و منفعت است بهتر است از قالب شرکت استفاده شود و قالب موسسه خیلی برای آنها مناسب نیست.
برای استارتاپ چه قالبی مناسبه؟
بنظرتون بهترین شرکت چه شرکتی یه؟
هر کدوم مزایا ومعایب خودشو داره
شرکت سهامی خاص برای استارتاپ مناسبه؟