امور مالیاتی شرکت ها در حقوق ایران
طبق بند ۱ ماده ۱ قانون مالیاتهای مستقیم؛ کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم همین قانون مکلف به پرداخت مالیات هستند. مقرراتی که در باب پرداخت مالیات در مورد شرکتها وجود دارد را در این مطلب بیان خواهیم نمود.
انجام امور مالیاتی شرکتها پس از ثبت شرکت
طبق ماده ۱۱۰ قانون مالیاتهای مستقیم؛ اشخاص حقوقی مکلف اند اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان متکی به دفاتر و اسناد و مدارک خود را حداکثر تا چهارماه پس از سال مالیاتی همراه با فهرست هویت شرکاء و سهامداران و حسب مورد میزان سهم الشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آن ها را به اداره امور مالیاتی که محل فعالیت اصلی شخص حقوقی در آن واقع است تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند. پس از تسلیم اولین فهرست مزبور، تسلیم فهرست تغییرات در سنوات بعد کافی خواهد بود. محل تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات اشخاص حقوقی خارجی و مؤسسات مقیم خارج از ایران که در ایران دارای اقامتگاه یا نمایندگی نمیباشند تهران است.
حکم این ماده در مورد کارخانه داران و اشخاص حقوقی در دوران معافیت نیز جاری خواهد بود.
تبصره – اشخاص حقوقی نسبت به درآمدهایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی جداگانه که در فصل های مربوط پیش بینی شده است نیستند.
وقتی شما برای ثبت شرکت اقدام می کنید یکی از کارهای اولیه شما انجام امور مالیاتی آن شرکت می باشد که از طریق تشکیل پرونده در اداره امور مالیاتی شرکت صورت می گیرد.
شرکت های تجارتی مشمول مالیات چند دسته اند:
- شرکت هایی که تمامی سرمایه آن ها متعلق به بخش خصوصی است مانند شرکتهای سهامی، غیر سهامی و تعاونی.
- شرکت هایی که تمامی سرمایه آن ها متعلق به دولت یا موًسسات و شرکت های دولتی و شهرداری هاست.
- شرکت هایی که بخشی از سرمایه آن ها متعلق به دولت و شهرداری هاست.اگر سهم شرکت دولتی بیش از ۵۰ درصد باشد، مالیات ۱۰ درصد به نسبت درآمد سهم دولت است. بقیه به نرخ ماده ۱۳۱ دریافت می شود. چنانچه سهم دولت مساوی یا کمتر از ۵۰ درصد باشد، سهم خصوصی فقط از معافیت مالیاتی بهره مند می شوند.
- شرکتهای غیر تجاری یا موسساتی که جهت امور انتفاعی تاسیس شده اند.
- شعب یا نمایندگان شرکت های خارجی در ایران.
شرکتهای مذکور در فوق ملزم هستند اقدام به تشکیل پرونده مالیاتی نمایند.
ماده ۱۱۱ – شرکت هایی که با تأسیس شرکت جدید یا با حفظ شخصیت حقوقی یک شرکت، در هم ادغام یا ترکیب می شوند از لحاظ مالیاتی مشمول مقررات زیر می باشند:
- الف – تاسیس شرکت جدید یا افزایش سرمایه شرکت موجود تا سقف مجموع سرمایه های ثبت شده شرکت های ادغام یا ترکیب شده از پرداخت دو در هزار حق تمبر موضوع ماده (۴۸) این قانون معاف است.
- ب – انتقال دارایی های شرکت های ادغام یا ترکیب شده به شرکت جدید یا شرکت موجود حسب مورد به ارزش دفتری مشمول مالیات مقرر در این قانون نخواهد بود.
- ج – عملیات شرکت های ادغام یا ترکیب شده در شرکت جدید یا شرکت موجود مشمول مالیات دوره ی انحلال موضوع بخش مالیات بر درآمد این قانون نخواهد بود.
- د – استهلاک دارایی های منتقل شده به شرکت جدید یا شرکت موجود باید بر اساس روال قبل از ادغام یا ترکیب ادامه یابد.
- ه – هر گاه در نتیجه ادغام یا ترکیب، درآمدی به هر یک از سهامداران در شرکت های ادغام یا ترکیب شده تعلق گیرد طبق مقررات مربوط مشمول مالیات خواهد بود.
- و – کلیه تعهدات و تکالیف مالیاتی شرکت های ادغام یا ترکیب شده به عهده ی شرکت جدید یا موجود حسب مورد می باشد.
- ز – آیین نامه اجرایی این ماده حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این اصلاحیه به پیشنهاد مشترک وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی وصنایع و معادن به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
روند انجام امور مالیاتی پس از ثبت شرکت
شما به عنوان یک شرکت تازه تاسیس باید با مراجعه به اداره امور مالیاتی اقدامات لازم را انجام دهید و مالیات دو در هزار حق تمبر خود را پرداخت نمایید. همچنین وقتی سرمایه شرکت را افزایش می دهید باید هنگامی که صورتجلسه افزایش سرمایه ثبت می کنید تمبر پرداخت مالیات دو در هزار ابطال کنید. وظایف و تکالیف شرکتهای مشمول قانون مالیات درباره امور مالیاتی عبارتست از:
-
ارائه اظهارنامه مالیاتی مندرج در ماده ۱۱۰ قانون مالیاتهای مستقیم
طبق ماده ۱۱۰ مذکور؛ اشخاص حقوقی مکلفند اظهارنامه،ترازنامه،حساب سود و زیان متکی به دفاتر اسناد و مدارک خود را حداکثر تا چهار ماه پس از سال مالیاتی همراه با فهرست هویت شرکاء و سهامداران و حسب مورد،میزان سهم الشرکه یا تعداد سهام و نشانی هر یک از آن ها را به اداره مالیاتی که فعالیت اصلی شخص حقوقی در آن واقع است ارائه و مالیات متعلق را پرداخت نمایند.پس از ارائه اولین فهرست مزبور ارائه فهرست تغییرات در سنوات بعد کافی خواهد بود.محل ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات اشخاص حقوقی خارجی وموسسات مقیم خارج از ایران که در ایران دارای اقامتگاه یا نمایندگی نمی باشند تهران می باشد.
اشخاص حقوقی نسبت به درآمدهایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی جداگانه که در فصل های مربوط پیش بینی شده است نیستند.
-
پرداخت حق تمبر
مبلغ مالیاتی که در هنگام ثبت باید پرداخته شود دو در هزار حق تمبر است که شرکتها باید پرداخت کنند. همچنین شرکت هایی که سرمایه خود را افزایش می دهند موظفند در زمان ثبت صورتجلسه افزایش سرمایه اقدام به ابطال تمبر برای پرداخت مالیات دو در هزار شرکت کنند.
بیشتر بخوانید: مالیات چیست و نحوه اعتراض به برگ تشخیص مالیات چگونه است؟
-
ارائه لیست حقوق دریافتی از شرکت
مورد بعدی این که شما به عنوان شرکت باید لیست حقوق دریافتی را به اداره امور مالیاتی تحویل نمایند. میزان مالیات مطابق ماده ۸۵ تعیین می گردد. (ماده ۸۵- ماخذ محاسبه مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که منحل میشوند ارزش دارایی شخص حقوقی است منهای بدهیها و سرمایه پرداخت شده و ذخیرههایی که مالیات
آن قبلا پرداخت گردیده است. ارزش دارایی شخص حقوقی نسبت به آنچه فروش رفته بر اساس بهای فروش و نسبت به بقیه بر اساس بهای روز انحلال تعیین میشود.)
-
انجام پلمپ دفاتر در اداره ثبت شرکت ها
اگر شرکت ها در مهلت تعیین شده اظهارنامه مالیاتی مندرج در ماده ۱۱۰ قانون مالیات های مستقیم را ارائه نمایند ظرف مدت یک سال اظهارنامه ارائه شده و سوابق شرکت بررسی می شود و میزان مالیاتی که شرکت موظف به پرداخت آن است به شرکت اعلام می شود.
چه مدارکی جهت تحویل به اداره امور مالیاتی لازم است؟
مدارک مورد نیاز برای تحویل به اداره امور مالیاتی عبارتست از:
- اصل و کپی اوراق هویتی اعضای شرکت
- -کپی برابر اصل کلیه اوراق هویتی اعضای شرکت
- تقاضانامه، شرکتنامه و روزنامه رسمی
- اصل و کپی تمامی مدارک شرکت مانند اساسنامه و اظهارنامه
- گواهی امضای افراد و صاحب امضای شرکت
- اجاره نامه یا سند مالکیت دفتر شرکت به نام شرکت
- گواهی امضای افراد و صاحب امضای شرکت
- مهر شرکت
- فیش واریزی دو در هزار سرمایه ابتدایی شرکت
- فیش آب و برق و گاز و تلفن دفتر شرکت.
معافیت مالیاتی شرکتها
شرکتهایی سهامی که در بورس پذیرفته می شوند از سال پذیرش تا سالی که از فهرست نرخها در بورس حذف شوند، معادل ده درصد از مالیات آنها بخشیده خواهد شد. همچنین طبق مقررات مالیاتی جدید، نرخ مالیات فروش سهام و حق تقدم سهام از ۰.۵ درصد ارزش فروش به ۰.۱ درصد کم شده است.طبق مقررات مالیاتی سال ۹۷ درصورتیکه افزایش سرمایه از طریق سود تقسیمنشده صورت بگیرد از مالیات سرمایه افزایشیافته معاف می گردند.
آیا شرکتهای تعاونی مقررات مالیاتی خاصی دارند؟
شرکت تعاونی نیز جز شرکتهای مشمول پرداخت مالیات بوده و مکلف به تهیه دفاتر قانونی و پرداخت مالیات بر درامد می باشند. شرکتهای تعاونی باید هر سال اظهارنامه مالیاتی پر کنند و البته مدیران این شرکتها در باب پرداخت مالیات مسئولیت تضامنی دارند.
این شرکتها نیز مطابق مقررات مالیاتی باید هر ساله اظهارنامه مالیاتی پر کنند و درخواست خود را به اداره امور مالیاتی تقدیم نمایند.
توجه نمایید که مدیران شرکتهای تعاونی در خصوص پرداخت مالیات شرکتهای تعاونی دارای مسئولیت تضامنی هستند.در شرکتهای تعاونی ١٠% از کل درآمد بهعنوان مالیات شرکت محسوب می شود.
در شرکتهای با مسئولیت محدود، تضامنی، نسبی و مختلطها چقدر باید مالیات داد؟
پس از کم کردن ١٠% کل درآمد شرکت بهعنوان مالیات، مابقی درآمد مشمول مالیات به نسبت سرمایه یا سهم الشرکه یا به نسبتی که در اساسنامه تعیین شده تقسیم و سهم هر یک جداگانه مشمول مالیات به نرخ ماده ١٣١می باشد.
ماده ۱۳۱ – حساب مالیاتی اشخاص حقیقی که مالیات بر درآمد آنان طبق مقررات فصل دوم این باب پرداخت شده باشد تصفیه شده تلقی میشود مگر در مورد اشخاص زیر:
- هر شخص حقیقی که جمع درآمد مشمول مالیات او از یک یا چند منبع از چهار صد هزار ریال در سال تجاوز نماید تا سیصد هزار ریال حقوق و یا مقرری هر شخص در جمع درآمد او محسوب نخواهد شد.وزارت دارایی در مواردی که درآمد اشخاص حقیقی از یک محل در یک منبع تحصیل و مالیات آن قانوناً به نرخ ماده ۱۳۴ پرداخت شده است اشخاص مزبور را از تسلیم اظهارنامه موضوع ماده ۱۳۲ معاف خواهد نمود.
- هر شخص حقیقی مشمول مالیات که بیشتر از میزان مقرر در مواد ۶ و ۹۳ از نرخ دهدرصد یا از بخشودگی مالیاتی حداقل درآمد استفاده کرده باشد.
- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران که درآمدی در خارج از کشور تحصیل کرده باشد.