چک یک برگه دارای تاریخ و ارزش مالی است که به طور معمول برای پرداخت و خرید در زمان آینده استفاده میشود. صاحب چک پس ازنوشتن مبلغ مورد نظر و تاریخ نقد و وصول چک آن را امضا میکند. سپس در تاریخ سررسید فردی که چک برای او نوشته شده باشد به بانک مراجعه میکند و مقدار وجه ذکر شده را ازحساب فرد صادر کننده دریافت میکند.
انواع چک
چک انواع مختلفی دارد. چک تایید شده، چک تضمین شده، چک بین بانکی(رمزدار) و در نهایت چک مسافرتی و چک بانکی عادی
رایج ترین نوع چک در میان افراد است که مالک چک ازحساب شخصی خود چکی را در وجه حامل شخص گیرنده صادر میکند و برای نقد کردن آن باید به یکی از شعبه تضمین و پشتوانه این چک تنها فرد صادر کننده است و اگر موجودی حساب مالک چک کافی نباشد قادر به نقد کردن آن نخواهید بود.
چک تایید شده
این نوع چک نسبت به چک عادی ازضمانت بیشتری برخوردار است. زیرا بانک تایید کنندهی این است که فرد مالک و صادر کننده به این میزان در حساب وجودی دارد و سپس بانک در تایید این مطلب، وجه حساب مالک را مسدود میکند و آن را به کسی که چک در وجه او است میپردازد.
چک تضمین شده
چک های تضمین شده قابل مسدود شدن و توقیف کردن نیستند و در صورت ورشکستگی و فوت مالک تاثیری در نقد شدن چک وجو ندارد. واقع یک چک بانکی است نه چکی که بانک آن را تضمین کند. و به راستی این چک قابل نقد شدن میباشد، زیرا بانک در زمان صدور چک آن را ازحساب صادرکننده کسر میکند.برای نقد کردن این چک در بانکهای دیگر نیازمند به زمانی برابر با یک روز کاری هستید.
چک بین بانکی(چک رمزدار)
این چک توسط بانک و با تقاضای مشتری بر عهدهی بانک دیگری و با استفاده از رمز صادر میگردد و به صورت نقداً پرداخت نمیشود بلکه بانک مورد نظر مبلغ را به حساب متقاضی در بانک مقصد انتقال میدهد. و بدین ترتیب غیرقابل انتقال به شخص ثالث میباشد.
چک مسافرتی
توسط بانک صادر میشود و وجه آن بهدست مباشران و کارگزاران پرداخت میشود. به واقع نوع دیگری از چک بانکی است، که تمامی شعب صادر کننده قادر به پرداخت آن هستند و همین مسئله باعث میشود افراد به جای حمل پول از حمل چک مسافرتی استفاده کنند که بسیار قابل اطمینان هستند.
نوع دیگری از چک ها هستند که به آن ها سفید امضا می گویند. صادرکننده بدون ذکر نام و نام خانوادگی و ملبغ فقط چک را امضا کرده و تحویل داده باشد. و این چک از احاظ کیفری برای مالک کیفر و دادخواستی به همراه نخواهد داشت.
چک های بدون تاریخ امضا
دارندگان این نوع چک قبل از شکایت و رجوع به بانک، اقدام به درج ثبت تاریخ می کنند، اما اگر در مرجع قضایی اثبات شود که صادر کننده هنگام وصول تاریخ را ذکر نکرده، مسئولیت کیفری در بر نخواهد داشت.
طبق آخرین قراردادهای وضع شده دست چک به کسانی در حال حاضر بدهی غیرجاری دارند، در گذشته چک برگشتنی داشته اند و اکنون بانک بدهکارهستند داده نمی شود. بهتر است هر شخصی حتی اگر دسته چک ندارد قوانین آن را بداند. لذا ممکن است در یک مبادله مجبور به دریافت چک شوید پس بهتر است آگاهی لازم را داشته باشید.
تاریخ چک
واضح است که بانک چک بدون تاریخ را دریافت نمی کند. در پایین و سمت چپ چک و کادری هست که باید به ریال و عدد. در این جا یادداشت کنید.
صادر کننده چک
منظور از صادر کننده در واقع صاحب حساب است که باید ورق چک را تکمیل و امضا کند و در اختیار دارنده چک قرار دهد.
دارنده چک
کسی که چک در وجه او صادر شود. چک ممکن است در وجه شخص معینی صادر شود و کسی که چک در اثر وراثت یا پشت نویسی، به او منتقل شده است هم دارنده چک محسوب میشود.
مُحال علیه
مُحل به معنای پول است و چک بی محل چکی را می گویند که پولی در حساب نبوده و چک کشیده است. شود.محال علیه در چک تنها بانک است،پس چک یک سند تجاری است که به سبب آن صادر کننده به محال علیه ( که بانک است ) دستور میدهد تا وجه ثبت شده در چک را در تاریخ مقرر شده به دارنده آن بپردازد.
گیرنده ی چک
نام کسی که چک در وجه او است در باید در این قسمت یادداشت کنید. اگر چک تنها در وجه یک نفر باشد، در صورت گم و یا به سرقت رفتن دیگر قابل نقد شدن نیست. اما چکی که در وجه حامل صادر شده باشد را بعد از پشت نویسی هر کسی می تواند نقد کند. حتی اگر آن را از روی زمین پیدا کرده باشد!
امضاء مالک حساب
چک بدون امضا هویت و اعتباری ندارد. امضا مالک حساب باید زیر چک درج شده باشد.
سعی کنید از امضاء راحت و قابل جعل برای چک استفاده نکنید و در کنار امضا یادداشت کنید. زیرا در این صورت امکان جعل امضای شما به حداقل می رسد.
بیشتر بخوانید: چک حقوقی و کیفری – تفاوت و شباهت ها
برای تنظیم چک این نکات را رعایت کنید
ازعمده ترین اشتباهات این است که قسمتی از چک را می سپاریم تا طرف مقابل بنویسد.حتی اگر فرد مقابل مورد اطمینان شما باشد باز هم به هیچ هنوان نوشتم متن چک را به او نسپارید.
برای مثال: ابتدا و امضا را و مبلغ را یاد داشت می کنید، اما تاریخ ها را به کسی که چک در وجه او است واگذار می کنید. و فقط شما آن را امضا می کنید.
- به این موضوع توجه کنید آن فرد باز هم قادر خواهد بود چک را دست کاری کند و شما توانایی آن را ندارید که اثبات کنید چک را دستکاری کرده است.
- در هنگام نوشتن چک به هیچ عنوان خودکار خود را تعویض نکنید. حتی دو خودکار همرنگ. زیرا شخص جاعل بعداً می تواند ادعا کند خودکار سومی در کار بوده است. دیده شده است که برای کلاهبرداری خودکار رو به اتمام را به شما می دهند و بعد شما مجبور می شوید قسمتی از چک را با خودکار دیگری بنویسید.
- سعی کنید قبل از معامله از خوش حسابی طرف مقابل مطمئن شوید و اگر چک برگشتی نداشت با او وارد مبادله شوید.
- بدون آ نکه مبلغ چک را یادداشت کنید به کسی چک ندهید. در اصطلاح چک سفید امضا گفته می شود با این کار شما به فرد مقابل این اجازه را می دهید هر مبلغی که خواست را بر روی آن یادداشت کند.
- در شرایطی که چک شما خط خوردگی نداشته باشد حتما بر روی آن بنویسید فاقد خط خوردگی است و پس از امضا برای اطمینان بهتر است آن را داخل پرانتز بگذاریدو روی آن چسب نواری بچسبانید.
- در چک جای خالی نگذارید. برای مثال در انتهای چک که مبلغ را به عدد می نویسید، جای رو به روی آن را خط ممتد بگذارید تا دیگر کسی نتواند عددی به آن اضافه کند.
- لازم است شماره چک های خود را در جایی یادداشت کنید تا در امکان سرقت از سو استفاده جلوگیری کرده باشی.
- اصلا چک را برای ویرایش و تعویض در اختیارر صادر کننده قرار ندهید. می تواند این ادعا را داشته باشد که مبلغ را به شما پرداخت کرده و چک را از شما گرفته است. به طور کلی به دو گروه اشخاص حقیقی و حقوقی تعلق می گیرد و باید واجد شرایط زیر باشد:
شرایط گرفتن دسته چک اشخاص حقیقی
- حداقل دو سال از بازگشایی حساب جاری گذشته باشد
- فرد دارای محل کار ثابت یا ملک شخصی باشد
- دارای سپرده بلند مدتی به مبلغ ۵ میلیون تومان باشد که حداقل ۶ ماه از بازگشایی آن می‌گذرد
- در سال گذشته همه چک‌های صادر شده را پرداخت کرده باشد.
شرایط گرفتن دسته چک اشخاص حقوقی
- حداقل ۱۰ سال مشغول به فعالیت شغلی خود بوده باشد
- سابقه حساب بانکی جاری حداقل به مدت یک سال داشته باشد
- .در ۱۰ سال گذشته حداکثر ۲ بار تغییر مکان داده باشد
- دارای ملک باشد
- دارای سپرده بلند مدتی به مبلغ ۵۰ میلیون تومان باشد که حداقل ۶ ماه از بازگشایی آن می‌گذرد.
سوالات متداول
چک عادی، چک معمولی و بسیار رایج است که فرد صادر می کند و پس از مدتی ممکن است وصول بشود یا نشود اما چک تایید شده همانگونه که از اسم آن پیداست توسط بانک تایید می شود یعنی وصول آن حتمی است.
چک تضمین شده هم چکی است که از آن جهت که بانک آن را صادر میکند تضمینی محسوب می شود و وصول آن حتمی است.
چکی است که می توان با اطمینان از آن استفاده کرد زیرا بانک صادر کننده آن است و به جای حمل اسکناس از آن استفاده شود این چک در هر شهری در شعبه همان بانک قابل پرداخت است.
معمولا یک سری از چک ها جنبه کیفری ندارند مثل چک تضمینی یا چک مشروط و چک وعده دار پس تنها چکی جنبه کیفری دارد که چک روز باشد لذا میتوانید هنگام صدور چک سر رسید آن را چند روز پس از صدور بنویسید تا خاصیت کیفری آن از بین برود.
چک بی محل که در عرف مردم هم رواج دارد به معنای چکی است که فرد صادر کننده هیچ پشتوانه ای در بانک برای وصول آن ندارد صدور چک بلا محل جرم انگاری شده است.
پس از گذشت ۲ سال از باز کردن حساب و داشتن حساب بلند مدت و داشتن شغل یا ملک شخصی میتوان دسته چک دریافت کرد البته طبق قانون جدید اعتبار و میزان محدوده صدور چک را بانک با توجه به حساب و عملکرد فرد صادر میکند.
سلام ممنون بسیار مفید بود
سلام من ملک و پول زیاد ندارم اما میتونم حساب جاری و حساب بلند مدت باز کنم ، آیا با این شرایط میتونم دسته چک بگیرم
آیا بدون داشتن پول زیاد یا ملک میشه دسته چک گرفت
سلام گردش حسابی باید از یک حدی بیشتر باشد
سلام ایا بدون داشتن پول زیاد و ملک میشه دسته چک گرفت شرایط گرفتن دسته چک چی است؟
شرایط دسته چک داخل سایت هست
چه شرایط چرت و پرتی واقعا تاسف خوردم که چرا تو این مملکت زندگی میکنم
با سلام،بنده حساب بلند مدتی ندارم،با توجه به گردش حسابم ممکنه بتونم دسته چک بگیرم؟
سلام باید تمام شرایط وجود داشته باشه
سلام خسته نباشید من دسته چک دارم امضای خودمم هم ثبت کردم. الان مسخام علاوه بر امضا، مهر هم اصافه کنم. میشه اینکار رو کرد؟
اگه بشه و من یه برگ چک بدم به کسی و فقط امضا بزنم ولی مهر نزنم اون چک نقد میشه یا اینکه بانک امضا و مهر رو باهم میخاد؟
ممنون
سلام بله اعتبار داره
سلام من چند فقره چک داشتم که امروز رفع اثر کردم چه مدت زمان میبره تا دست چک جدید بتونم دریافت کنم؟
سلام ایاباداشتن ۲۰میلیون میتوان چک گرفت
سلام ایابا۲۰میلیون میشود دسته چک گرفت
ببخشید من ۱۵ سالمه میتونم با اجازه قیم قانونی دست چک بگیرم
ببخشید من ۱۶ سالمه میتونم با جازه قیم قانونی دست چک بگیرم میشه
ببخشید من۱۶ سالمه میتونم با اجازه قیم قانونی دست چک بگیرم