زمان و تاریخ آزمون قضاوت ۱۴۰۰؛ شرایط و نحوه ی ثبت نام به همراه منابع

مساله ی شغل یکی از مهم ترین دغدغه های هر شخصی به خصوص جوانان جامعه می باشد. حتی به گونه ای که امروزه دانش آموزان در هنگام انتخاب رشته، کمتر متمایل به رشته ی علاقه مند خود می باشند و ترجیح و اولویت آنها در انتخاب رشته، کسب شغل با درآمد مناسب می باشند.

اما یکی از رشته های جذاب دانشگاهی هم دارای تنوع شغلی و هم به نسبت از درآمد قابل قبولی برخوردار می باشد، رشته ی حقوق می باشد.

رشته حقوق در گذشته مطابق با قانون این امکان را برای فارغ التحصیلان خود به وجود آورده بود که بر اساس شرایط لازم امکان اشتغال به مشاغلی همچون، وکالت، قضاوت، سردفتر اسناد رسمی، سردفتر ازدواج و طلاق، کارشناس دادگستری و… را داشته باشند که البته متاسفانه در وضعیت حاضر بسیاری از این مشاغل یا علنا امکان ورود به آنها وجود نخواهد داشت و یا ورود بسیار سخت و طاقت و فرسا می باشد.

در این نوشتار قصد داریم به بررسی آزمون قضاوت، زمان و تاریخ ثبت آن به همراه منابع آن بپردازیم.

هرآنچه که راجع به آزمون قضاوت باید بدانیم

همانطور که اشاره شد یکی از مشاغل پیش بینی شده برای فارغ التحصیلان رشته حقوق، شغل خطیر قضاوت می باشد.

به دلیل اهمیت و حساسیت های موجود در این شغل، استخدام و به کارگیری اشخاص بسیار سختگیرانه تر نسبت به سایر مشاغل حقوقی می باشد و متقاضیان می بایست مراحل مختلفی را که ممکن است سال ها به طول انجامد را طی کنند.

در این باره باید بیان داشت که:

داوطلب می بایست در ابتدا در آزمون تستی شرکت نموده و موفق به کسب حد نصاب لازم شود (برای آقایان کسب حداقل تراز پنج هزار و خانم ها تراز هفت هزار، البته دارندگان سهمیه کمتر از این حدنصاب می باشند) پس از قبولی در آزمون تستی شخص به آزمون تشریحی دعوت می شود که در این مرحله با بیان مسائل حقوقی در قالب مساله، استدلال داوطلب سنجیده خواهد شد.

افراد موفق به کسب حدنصاب به مرحله ی سوم، یعنی مصاحبه ی علمی راه خواهند یافت.

در این مرحله همانند مرحله تشریحی، هدف تشخیص قدرت استدلال داوطلب می باشد که در این مرحله به صورت شفاهی انجام خواهد گرفت.

اشخاص راه یافته از مرحله ی مصاحبه در مرحله ی بعدی توسط روانشناسان به دو صورت کتبی و شفاهی مورد ارزیابی قرار گرفته و امتیاز دریافت خواهند کرد.

به گواه افراد حاضر، یکی از سخت ترین و البته بیشترین مردودی و عدم کسب نمره ی لازم، مربوط به مرحله ی چهارم یعنی روانشناسی می باشد.

پس از مرحله ی روانشناسی و درصورت توفیق در این مرحله، شخص به قسمت گزینش قوه قضاییه هدایت شده و پس از تکمیل فرم های گزینشی، از وی و بستگان وی تحقیقات به عمل می آید که البته فرایند بسیار زمان بری نیز خواهد بود که ممکن است حداکثر شش ماه به طول انجامد.

در صورتی که شخص در این مرحله نیز امتیازات لازم را کسب نماید به مرحله ی پایانی، یعنی مرحله ی عقیدتی سیاسی دعوت خواهد شد.

در این مرحله از داوطلب احکام، مسائل روز کشور، اعم از امور سیاسی، اجتماعی و… به صورت شفاهی سوال خواهد شد که در صورت کسب امتیازات لازم و قبولی در این مرحله، کار آموز قضاوت محسوب خواهد شد و می بایست ظرف مدت زمانی حدود یک سال، وظایف کارآموزی خود، اعم از شرکت در کلاس ها، حضور در محاکم دادگستری و… سپری نموده و در نهایت مجددا از وی آزمون گرفته شده (عنوان آزمون اختیار می باشد) و درصورت قبولی رسما به استخدام قوه قضاییه درآمده و با عنوان قضایی دادیار در محاکم قضایی شروع به کار خواهد نمود.

حال پس از بیان مطالب فوق به شرایط و نحوه ی ثبت نام آزمون تستی قضاوت خواهیم پرداخت.

تاریخ، شرایط و نحوه ی ثبت نام در آزمون قضاوت

زمان برگزاری آزمون قضاوت از قانون و قاعده خاصی پیروی نمی کند، چرا که برای مثال آزمون قضاوت در سال سال ۹۶ آذرماه، سال ۹۷، مهرماه، سال ۹۸ شهریور ماه، و سال ۹۹، در آبان ماه برگزار گردید که برگزاری آزمون در سال ۱۴۰۰ با توجه به شرایط فعلی کشور و گسترش ویروس کرونا قابل پیش بینی نمی باشد.

در خصوص شرایط آزمون قضاوت باید بیان داشت که:

• تابعیت اصلی ایران.
• اعتقاد و التزام عملی به دین مبین اسلام، ایمان و عدالت.
• التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصل ولایت مطلقه فقیه و عدم وابستگی تشکیلاتی به احزاب، سازمان‌ها و گروه‌های غیرقانونی یا هواداری از آن‌ها، مگر در صورت احراز توبه.
• طهارت مولد.
• داشتن سلامت جسمی و روانی و توانایی برای انجام کار قضایی.
• داشتن کارت پایان خدمت وظیفه، معافیت تحصیلی یا معافیت از خدمت با لحاظ مقررات ماده واحده قانون گذراندن مدت خدمت نظام وظیفه فارغ‌التحصیلان دانشکده علوم قضایی در محاکم قضایی کشور.
• نداشتن سابقه محکومیت کیفری مؤثر.
• حسن شهرت، اخلاق و امانتداری.
• عدم اعتیاد به دخانیات، مواد مخدر و روان‌گردان.
• داشتن حداقل ۲۲ و حداکثر ۴۰ سال تمام در روز ثبت نام.

دارا بودن یکی از مدارک تحصیلی زیر:

• کارشناسی حقوق یا فقه و حقوق یا الهیات با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی؛
• کارشناسی ارشد پیوسته معارف اسلامی و حقوق در یکی از گرایش ها؛
• کارشناسی ارشد پیوسته الهیات، معارف اسلامی و ارشاد با گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی؛
• سطح دو حوزوی یا بالاتر.

برای ثبت نام در آزمون نیز کافیست در زمان اعلامی، با مراجعه به سازمان سنجش به عنوان متولی برگزاری آزمون، پس از پرداخت هزینه آزمون، مدارکی همچون عکس، مدرک کارشناسی برگزاری، و سایر مشخصات از جمله دانشگاه، معدل، نوع داوطلبی (دانشگاهی، حوزوی) و… ثبت و تعیین شود.

منابع آزمون قضاوت

آزمون قضاوت نیز همانند سایر آزمون های حقوقی از نظر سطح سوالات تقریبا به یک اندازه می باشد اگرچه در برخی از سال ها سوالات طرح شده سطح بسیار بالاتری از آزمون وکالت برخوردار بوده اند.

دروس آزمونی و ضرایب آنها در آزمون قضاوت عبارتست از:

۱. آزمون داوطلبان دانشگاهی:

• استعداد شغلی(ضریب۲).
• حقوق مدنی (ضریب۳).
• حقوق تجارت (ضریب ۲).
• آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ضریب ۲).
• آیین دادرسی و اجرای احکام کیفری (ضریب ۲).
• حقوق جزای عمومی (ضریب۳).
• حقوق جزای اختصاصی (ضریب ۲).

۲. آزمون داوطلبان حوزوی:

آقایان:

• فقه شامل بیع مکاسب (ضریب ۱)
• اصول فقه شامل جلد یک کفایه الاصول: از ابتدای کتاب تا پایان المقصد الخامس (ضریب ۱)

بانوان:

• فقه شامل ۱۵ کتاب از شرح لمعه: قضاء، شهادت، متاجر، دین، رهن، ضمان، صلح، اجاره، وکالت، شفعه، وصایا، نکاح، حدود، قصاص و دیات (ضریب ۱)
• اصول فقه شامل الحلقه الثانیه شهید صدر (ضریب ۱)

در خصوص منابع آزمون قضاوت نیز باید بیان داشت که:

در درس مدنی؛ قانون مدنی، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی مرحوم دکتر کاتوزیان

در درس تجارت؛ قانون تجارت، دوره ۵ جلدی حقوق تجارت دکتر ربیعا اسکینی

در درس آئین دادرسی و اجرای احکام مدنی؛ قانون آئیین دارسی و اجرای احکام مدنی، کتاب ۳ جلدی بنیادین دکتر عبدالله شمس،

در درس آیین دادرسی و اجرای احکام کیفری؛ قانون آیین دادرسی و اجرای احکام کیفری، مجموعه ۲ جلدی دکتر علی خالقی

در درس جزای عمومی؛ قانون مجازات اسلامی، قانون جرایم رایانه ای، قانون تشدید مجازات مرتکبین، مجموعه ۳جلدی حقوق جزای عمومی دکتر محمدعلی اردبیلی،

در درس جزای اختصاصی؛ قانون مجازات اسلامی، مجموعه ۳جلدی حقوق جزای اختصاصی دکتر حسین میر محمد صادقی، کتب منبع می باشند

در خصوص درس استعداد شغلی نیز باید بیان داشت که، اصولا منبع درستی از این درس وجود ندارد چرا که سوالات این درس بیشتر جنبه ی مفهومی و نتیجه گیری می باشد و توصیه می شود در خصوص این درس سوالات سالیان گذشته مورد مطالبه قرار گیرد.

نتیجه گیری

در پایان و به عنوان نتیجه گیری کلی از آنچه که بیان شد؛ یکی از مشاغلی که فارغ التحصیلان رشته حقوق می توانند پس از کسب امتیازات لازم و طی مراحل مختلف به آن وارد شوند، شغل قضاوت می باشد.

آزمون قضاوت هر ساله مختص داوطلبان دانشگاهی و حوزوی برگزار و افراد قبول شده به مراحل دیگری برای سنجیدن قدرت استدلال، معلومات دینی، سیاسی و… دعوت خواهند شد.

سوالات متداول