حق و حقوق مهندس ناظر؛ تخلفات، پروانه اشتغال و نکات مهم
در این مطلب از سایت وکیل تاپ نکاتی درباره مهندس ناظر اعم از مسئولیت مدنی مهندسان ، پروانه اشتغال به کار مهندس ناظر ، مراجع نظارت و رسیدگی به تخلفات مهندسین منتشر شده است .
چنانچه به علت عدم رعايت مقررات و اصول فني يا به كار بردن مصالح نامناسب و غير كافي و يا مسامحه و بي مبالاتي يا بي احتياطي مهندسان ، پيمانكاران، معماران و نظار فني، جرمي واقع شود مسئول مربوط بر حسب مورد مطابق مقررات از لحاظ كيفري مورد تعقيب قرار خواهد گرفت. اشتغال اشخاص حقیقی و حقوقی به امور فنی در بخشهای ساختمان و شهرسازی که به وسیله وزارت مسکن و شهرسازی تعیین می گردد.
طبق بند ۲-۴-۲ مقررات ملی ساختمان مبحث ۲، “مجری ساختمان در زمینه اجرا، پروانه اشتغال به کار از وزرت راه و شهرسازی است و مطابق با قراردادهای همسان که با مالکان منعقد می نماید اجرای عملیات ساختمان را براساس نقشه های مصوب و کلیه مدارک منضم به قرارداد بر عهده دارد. مجری ساختمان نماینده فنی مالک در اجرای ساختمان بوده و پاسخگوی کلیه مراحل اجرای کار به ناظر و دیگر مراجع کنترل ساختمان می باشد.”
تبصره بند فوق مقرر می دارد؛ “شهرداریها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمانی موظفند نام و مشخصات مجری واجد شرایط را که توسط مالک معرفی شده و نسخه ای از قرارداد منعقد شده با او را که در اختیار شهرداری و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قرار داده است، در پروانه مربوط قید نمایند. مالکانی که دارای پروانه اشتغال به کار در زمینه اجرا می باشند نیازی به ارائه قرارداد ندارند.”
و نیز مطابق بند ۱۴-۴-۳ و ۱۵-۴-۷، ناظران مکلفند نسبت به اجرای پروژه توسط مجری اطمینان حاصل نمایند و «پروانه ساختمان و مجوز شروع عملیات ساختمانی باید دارای امضای همه ناظران و ناظر هماهنگ کننده پروژه (مدیرعامل ناظر حقوقی) و مجری باشد.»
همچنین طبق بند ۲-۹-۵ شهرداریها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمان از جمله نظام مهندسی ها، “در زمان خاتمه کار و تقاضای پایان کار، موظفند شناسنامه فنی و ملکی ساختمان را از متقاضی مطالبه و گواهی پایان کار را براساس آن صادر نمایند.”
پروانه اشتغال به کار مهندس ناظر
وزارت راه و شهرسازی تکلیف صدور با کیفیت و صلاحیت پروانه های اشتغال به کار مهندس ناظر در بخش های اجرا و پایش در سطح عالی آنان را برعهده دارد، شهرداری ها مکلف به ثبت آنها و الزام به مالک و نظام مهندسی نیز مکلف به معرفی، آموزش و تربیت و پایش کیفیت خدمات فنی و مهندسی آنان را دارند؛ و هر کدام از جایگاه قانونی خود نسبت به بازرسی و برخورد انضباطی و انتظامی با متخلفین، مسئولیت دارد.
در متن قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آیین نامه اجرایی کلمه «سهمیه» به کار نمی رود و کاربرد این عنوان به جای عبارت «ظرفیت اشتغال» از نظر قانونی موجه نیست.
پس بنابراین اموری مانند موارد زیر که با عنوان نادرست «سهمیه» گاهی در بعضی از سازمان های نظام مهندسی ساختمان استان در کشور رواج یافته غیرقانونی است و هیچ مجوزی برای چنین تصمیمات و اقداماتی وجود ندارد و تخلف محسوب می شوند:
- ذخیره ظرفیت اشتغال
- انتقال ظرفیت اشتغال به سال قبل
- استهلاک ظرفیت اشتغال
- طلب ظرفیت اشتغال از سال های قبل
- ایجاد ظرفیت اشتغال ریالی به جای محاسبه زیربنا و تعداد کار
- تخصیص ظرفیت اشتغال ویژه مدیران
- قرض ظرفیت اشتغال از اشخاص دیگر.
بیشتر بخوانید : تشریح کمیسیون های شهرداری
توجه به چند نکته ضروری در باب مهندس ناظر
اصولاً ساخت و سازهای غیرمجاز و مخصوصاً بناهایی که با کیفیت پایین ساخته می شوند، سبب انصراف مهندسان ناظر از ادامه کار می گردند. در این باب نکات ذیل قابل توجه است:
- مسئولیت قانونی مهندس ناظر زمان دارد و مدت اعتبار آن تا زمان اتمام مهلت پروانه ساختمانی است.
- چنانچه مهندس ناظر یک پلاک ثبتی از ادامه عملیات طی گزارش به شهرداری اعلام انصراف نماید؛ این گزارش رافع مسئولیت او نیست و تا زمان تعیین تکلیف و تنظیم صورتجلسه فصل مشترک، امضای فرم سه جزئی تعویض_ناظر توسط مالک، ناظر قدیم و ناظر جدید و به عنوان مهمترین و اصلی ترین نکته، صدور پروانه تعویض ناظر (یا اصطلاحاً پیرو پروانه) کماکان ناظر پلاک مذکور می باشد.
- باید به روش مناسب و قانونی (با گزارش ناظر و اقدام اجرایی به موقع توسط شهرداری) از ادامه عملیات ساختمانی در پلاک فوق الذکر جلوگیری به عمل آورد.
چند نکته مهم در نظارت و اجرای گاز
- در مکانهایی که سیستم گرمایشی آنها رادیاتور و پکیج است هنگام بازرسی نهایی باید پکیج نصب باشد و نام شرکت سازنده و شماره سریال ساخت دستگاه فوق در پرونده و فرم بازرسی قید شود.
- شماره واحد آپارتمانی بر روی کنتور گاز یا محل قرارگیری آن مشخص شود.
- شیر قطع جریان گاز حساس به زلزله باید با قطر لوله اصلی انشعابات (کلکتور) به دلیل عدم افت فشار گاز، هم سایز باشد.
- بر روی نقشه های گاز محل دقیق دودکش ها و دریچه های تامین هوا مشخص شود.
- روی دریچه های تامین هوا عبارت «دریچه مخصوص تامین هوای وسیله گازسوز است و به هیچ وجه مسدود نگردد.» درج شود.
- ملاک عمل در اختلاف سطوح پیادهروها، احداث پله در فضاهای شهری
- چنانچه معبر فاقد پیادهرو و جدول باشد، ملاک عمل آسفالت موجود مقابل ملک است.
- اگر معابر آمادهسازی نشده باشند، لازم است از شهرداری بر و کف استعلام شود.
- شیب طولی پیادهرو نیز باید از شیب طولی معبر تبعیت کند و اختلاف سطح ناگهانی بین کف سازی دو ملک مجاور مجاز نیست.
- هیچ ملکی برای تامین دسترسی مجاز به مداخله در ارتفاع پیادهرو و احداث پله نیست و موارد مذکور تخلف ساختمانی محسوب و لازم است مهندس ناظر این موارد را کنترل و در گزارشهای خود قید کند.
مرور زمان در مسئولیت مدنی مهندسان
مرور زمان یعنی بعد از گذشت مدتی از وقوع جرم، تعقیب كیفری یا صدور حكم مجازات و یا اجرای آن صورت نمی گیرد. مرور زمان در مسئولیت مدنی مهندسان یعنی مهندس پس از اتمام کار و تحویل آن تا زمان معینی مسئول برطرف کردن عیبهای ساختمان و جبران خسارات است و بعد از آن دعوا علیه مهندس شنیده نمی شود.
در قوانین مدنی و قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، محدودیت زمانی برای مسئولیتهای ناشی از خدمات مهندسی پیش بینی نشده و در سایر صنف ها و مشاغل چارچوبهای مشخص و زمان معین و محدود برای مسؤولیت های مترتب از خدمات ارایه شده وجود دارد.
سلام وقت شما بخیر. سال ۹۲ بعد از اتمام عملیات ساختمان و بهره بردلری از آن ،پیگیر پایانکار شدم که مستلزم ارائه برگ سبز بود. مهندس ناظر در قبال ارائه برگ سبز ، با اینکه بنده با شرکت مهندسی تسویه حساب کرده بودم دو میلیون و پانصد هزار تومان مطالبه کردند. سال ۱۴۰۱ مجدد اقدام کردم که مبلغ ۲۲ میلیون تومان مطالبه و ۱۵ فقره ایراد ساختمانی گرفتند. آیا ایراد خارج از موعد میتواند بگیرد؟ مگر دچار مرور زمان نشده ست؟ آیا علیرغم ارائه گزارش اتمام عملیات ساختمان میتواند وجهی مطالبه کند؟ البته قابل ذکر است ایرادات مربوط به زمان فونداسیون و یا مهندس گاز و برق می باشد. مثلا ارتفاع پارکینگ ، چاله آساتسور. آیا حق هر مالکی هست که پایانکار بگیرد؟ خواهشمند است راهنمایی بفرمایید