شرکت تجاری سازمانی است که بین دو یا چند نفر تشکیل و در آن هریک سهمی به صورت نقد یا جنس یا کار خود در بین می گذارند تا مبادرت به عملیات تجارتی نموده و منافع و زیانهای حاصله از فعالیت شرکت را بین خود تقسیم کنند. شرکت های تجاری برخی شرکت شخص و برخی شرکت سرمایه اند. شرکت های شخص شرکت هایی هستند که در آنها شرکا دارای مسئولیت هستند و شرکتهای سرمایه، شرکت هایی هستند که در آن میزان مسئولیت شرکا محدود به آورده آنهاست. شرکت با مسئولیت محدود از زمره شرکت های سرمایه و شرکت تضامنی از زمره شرکتهای شخص هستند.
شرکت با مسئولیت محدود چیست و چگونه تشکیل می شود؟
مطابق ماده ۹۴ قانون تجارت؛ شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده و هریک از شرکا بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است. در اسم شرکت باید عبارت (با مسئولیت محدود) قید شود و الا آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث شرکت تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ‌یک از شرکا باشد و الا شریکی که اسم او در اسم شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت. شرکت با مسئولیت محدود وقتی تشکیل می‌شود که تمام سرمایه نقدی تأدیه و سهم‌الشرکه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد و روابط بین شرکا تابع اساسنامه است. اگر در اساسنامه راجع به تقسیم نفع و ضرر مقررات خاصی نباشد تقسیم مزبور به نسبت سرمایه شرکا به عمل خواهد آمد.
انحلال شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود مانند شرکتهای دیگر در موارد ذیل منحل می‌شود:
- در صورتی که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده باشد انجام داده یا انجام دادن آن غیرممکن شده باشد.
- وقتی که شرکت برای مدت معینی تشکیل و مدت منقضی شده باشد.
- در صورت تصمیم همه شرکا.
- در صورت انتفای تعدد شرکا، یعنی در صورتی که به هر دلیلی بیش از یک شریک در شرکت باقی نماند.
- در صورت ورشکستگی شرکت.
همچنین موارد خاص انحلال شرکت با مسئولیت محدود در بندهای «ب»، «ج» و «د» ماده ۱۱۴ ق.ت. مندرج است این موارد عبارت‌اند از:
- تصمیم عده‌ای از شرکا که متهم‌الشرکه آنها بیش از نصف سرمایه شرکت باشند.
- در صورتی که به‌واسطۀ ضررهای وارد به شرکت نصف سرمایه شرکت از بین رفته. یکی از شرکا تقاضای انحلال بدهد و دادگاه دلایل را موجه ببیند و سایر شرکا حاضر نباشند سهمی را که در صورت انحلال به او تعلق می‌گیرد پرداخته او را از شرکت خارج کنند.
- فوت یکی از شرکا در صورتی که در اساسنامه ذکر گردد فوت موجب انحلال باشد.
شرکت تضامنی چیست و چگونه تشکیل می شود؟
طبق ماده ۱۱۶ قانون تجارت؛ «شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود.» و شرکت تضامنی وقتی تشکیل می‌شود که تمام سرمایه نقدی تأدیه و سهم‌الشرکه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد و اگر دارایی شرکت برای تأدیه تمام قروض کافی نباشد هریک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است و هر قراری که بین شرکا برخلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن خواهد بود.در اسم شرکت تضامنی باید عبارت (شرکت تضامنی) و لااقل اسم یک نفر شرکا ذکر شود و در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد باید بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل (و شرکا) یا (و برادران) قید شود.
انحلال شرکت تضامنی
طبق ماده ۱۳۶ قانون تجارت: «شرکت تضامنی در موارد ذیل منحل می‌شود:
- در مورد فقرات ۱- ۲- ۳ ماده ۹۳
- در صورت تراضی تمام شرکا؛
- در صورتی که یکی از شرکا به دلایلی انحلال شرکت را از محکمه تقاضا نماید و محکمه آن دلایل را موجّه دانسته و حکم به انحلال بدهد؛
- در صورت فسخ یکی از شرکا مطابق ماده ۱۳۷؛
- در صورت ورشکستگی یکی از شرکا مطابق ماده ۱۳۸؛
- در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکا مطابق مواد ۱۳۹ و ۱۴۰.
الف) در مورد فقرات ۱، ۲، ۳ ماده ۱۹۳
ب) تراضی شرکا برای انحلال شرکت: مقنن اراده جمعی اشخاص را محترم شمرده و فرض را بر این می‌گذارد که در صورت توافق کلیه شرکا امکان انحلال شرکت تضامنی فراهم گردد؛ بنابراین انحلال شرکت تضامنی با رأی اکثریت امکان‌پذیر نیست حتی نمی‌توان خلاف آن را در شرکت‌نامه و اساسنامه شرکت پیش‌بینی کرد و به طریق اولی انحلال شرکت را نمی‌توان به مدیران شرکت واگذار کرد.
ج) انحلال به جهت دلایل موجه: در صورتی که یکی از شرکا به دلایلی انحلال شرکت را از محکمه تقاضا نماید و محکمه آن دلایل را موجّه دانسته و حکم به انحلال بدهد؛ البته هرگاه دلایل انحلال منحصراً مربوط به شریک یا شرکا معینی باشد محکمه می‌تواند به تقاضای سایر شرکا به جای انحلال حکم اخراج آن شریک یا شرکای معین را بدهد.
د) انحلال شرکت به دلیل فسخ: فسخ شرکت تضامنی در صورتی ممکن است که در اساسنامه این حق از شرکا سلب نشده و ناشی از قصد اضرار نباشد تقاضای فسخ باید شش ماه قبل از فسخ کتباً به شرکا اعلام شود اگر موافق اساسنامه باید سال به سال به حساب شرکت رسیدگی شود فسخ در موقع ختم محاسبه سالیانه به عمل می‌آید.
ذ) انحلال به دلیل ورشکستگی: طلبکاران شخصی شرکا حق ندارند طلب خود را از دارایی شرکت تضامنی تأمین یا وصول کنند؛ منتها می‌توانند نسبت به سهمیه مدیون خود از منافع شرکت یا سهمی که در صورت انحلال شرکت ممکن است به مدیون مزبور تعلق گیرد هر اقدام قانونی که مقتضی باشد به عمل آورند؛ چرا که ورشکستگی شرکت ملازمه قانونی با ورشکستگی شرکا و ورشکستگی بعضی از شرکا ملازمه قانونی با ورشکستگی شرکت ندارد.
البته طلبکاران شخصی شرکا در صورتی که نتوانسته باشند طلب خود را از دارایی شخصی مدیون خود وصول کنند و سهم مدیون از منافع شرکت کافی برای تأدیه طلب آنها نباشد می‌توانند انحلال شرکت را تقاضا نمایند (اعم از اینکه شرکت برای مدت محدود یا غیر محدود تشکیل شده باشد) مشروط بر اینکه لااقل شش ماه قبل قصد خود را به‌وسیله اظهارنامه رسمی به اطلاع شرکت رسانیده باشند در این صورت شرکت یا بعضی از شرکا می‌توانند مادام که حکم نهایی انحلال صادر نشده با تأدیه طلب دائنین مزبور تا حد دارایی مدیون در شرکت یا با جلب رضایت آنان به طریق دیگر از انحلال شرکت جلوگیری کنند.
در مورد ورشکستگی یکی از شرکا، انحلال وقتی صورت می‌گیرد که مدیر تصفیه کتباً تقاضای انحلال شرکت را نموده و از تقاضای مزبور شش ماه گذشته و شرکت، مدیر تصفیه را از تقاضای انحلال منصرف نکرده باشد البته به یاد داشته باشیم که به ورشکستگی شرکت تضامنی بعد از انحلال نیز می‌توان حکم داد مشروط به اینکه دارایی شرکت تقسیم نشده باشد.البته در صورت ورشکستگی یکی از شرکا و همچنین در صورتی که یکی از طلبکاران شخصی یکی از شرکا به‌موجب ماده ۱۲۹ انحلال شرکت را تقاضا کرده باشد سایر شرکا می‌توانند سهم آن شریک را از دارایی شرکت نقداً تأدیه کرده و او را از شرکت خارج کنند.
ر) انحلال به دلیل فوت یا محجوریت یکی از شرکا: در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکا بقاءِ شرکت موقوف به رضایت سایر شرکا و قائم‌مقام متوفی خواهد بود اگر سایر شرکا به بقاءِ شرکت تصمیم نموده باشند قائم‌مقام متوفی یا محجور باید در مدت یک ماه از تاریخ فوت رضایت یا عدم رضایت خود را راجع به بقاءِ شرکت کتباً اعلام نماید در صورتی که قائم‌مقام متوفی یا محجور رضایت خود را اعلام نمود نسبت به اعمال شرکت در مدت مزبور از نفع و ضرر، شریک خواهد بود ولی در صورت اعلام عدم رضایت در منافع حاصله در مدت مذکور شریک بوده و نسبت به ضرر آن مدت سهیم نخواهد بود و سکوت تا انقضای یک ماه در حکم اعلام رضایت است.
تفاوت شرکت تضامنی و شرکت با مسئولیت محدود
- اولین تفاوت این دو شرکت در میزان مسئولیت شرکا در شرکت است همانگونه که می دانیم شرکت تضامنی یک شرکت شخص است و شرکا در مقابل طلبکاران شرکت مسئولیت دارند و در صورتی که اموال شرکت برای بدهی های شرکت کفایت نکند شرکای شرکت در مقابل طلبکاران مسئول هستند منتها در شرکت با مسئولیت محدود همانگونه که از نام آن پیداست مسئولیت شرکا محدود به آورده آنهاست.
- تفاوت دوم این است که در شرکت با مسئولیت محدود محدود انتقال سهم الشرکه نیازمند تنظیم سند رسمی ماست و در غیر این صورت اعتبار ندارد منتها در شرکت تضامنی چنین شرطی نیست البته در شرکت تضامنی جهت انتقال سهم الشرکه به دیگری، اتفاق تمامی شرکاء الزامی است و در شرکت با مسئولیت محدود رضایت عده ای از شرکا که لااقل سه چهارم سرمایه متعلق به آنها می باشد و اکثریت عددی نیز دارند، ضروری است.
با سلام.. بین شرکت های مسئولیت محدود _تضامنی_نسبی و سهامی خاص تفاوت یا برتری خاصی وجود دارد؟؟
و کدام یک برای تاسیس از لحاظ اعتبار بین الملل برای تجار سایر کشورها بهتر است؟! یا ک تفاوتی نمیکند
سلام هر کدام یک نوع مسئولیت ایجاد میکند ولی بار مسئولیت در شرکت تضامنی بیشتر از بقیه می باشد