میزان مسئولیت شرکاء در انواع شرکتهای تجاری

شرکتهای تجاری اشخاص حقوقی با شخصیت مستقل هستند که به عملیات تجاری اشتغال دارند. شرکتهای تجاری انواع مختلفی دارند که مهمترین تقسیم بندی شرکتها تقسیم شرکت ها به شخص و سرمایه است که میزان مسئولیت شرکا در شرکت را نیز تعیین می کند. شرکتهای شخص شرکتهایی مانند شرکت تضامنی و نسبی هستند که در آن شرکا مسئول بدهی های شرکت محسوب می شوند و شرکتهای سرمایه شرکت هایی مانند سهامی و با مسئولیت محدود هستند که میزان مسئولیت شرکا برابر با مبلغ آورده آنهاست.

شرکتهای سرمایه و شرکتهای شخص

در شرکتهای سرمایه مسئولیت شرکاء تا میزان سرمایه و آورده آنها در شرکت است و سرمایه اهمیت دارد و شرکا مسئولیتی بیش از سرمایه در میزان بدهی های شرکت ندارند. به طور مثال شرکت سهامی، شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست و و شرکا در این شرکت، تا میزان آورده خود مسئول پرداخت دیون شرکت بوده و راهی برای مراجعه به شرکاء در خصوص دیون شرکت وجود ندارد. در شرکتهای شخص آنچه اهمیت دارد شخص است نه سرمایه و شرکاء در برابر پرداخت دیون و بدهی‌های شرکت علاوه بر آورده و سرمایه خود مسئولیت دارند. به طور مثال در شرکت تضامنی، هریک از شرکا مسئول پرداخت کلیه بدهی‌های شرکت هستند. بنابراین شرکت‌های فوق، شخصی می‌باشند.

در چه صورت شرکای شرکتهای سرمایه مسئول پرداخت بدهی شرکت هستند؟

شرکتهای سهامی عام و خاص، شرکتهای با مسئولیت محدود، مختلط سهامی شرکتهایی هستند که در آن مسئولیت شرکاء به میزان آورده آنها در شرکت است و مسئولیتی بیشتر از آورده شان در شرکت ندارند. در این شرکتها سرمایه اهمیت دارد نه شخصیت شرکاء. چنانچه برخی شرکا تمام سهم خود را نپرداخته باشند، طلبکاران شرکت تنها تا میزان پرداخت نشده سهم حق رجوع به چنین سهامدارانی را دارند. در شرکت سهامی خاص و سهامی عام مسئولیت صاحبان سهام، فقط تا میزان مبلغ اسمی سهام آنها در برابر اشخاص ثالث است. بنابراین چنانچه سرمایه ثبت شده شرکت، صد میلیون باشد و یکی از سهام داران دارای ۱۰ درصد سهم باشد در مورد بدهی های شرکت، فقط تا همان میزان پاسخگوست.

میزان مسئولیت شرکاء در شرکت با مسئولیت محدود

میزان مسئولیت شرکا شرکت با مسئولیت محدود، صرفاً تا میزان سرمایه ای که در شرکت فوق دارند مسئول بدهی شرکت در برابر اشخاص ثالث می باشند به طور مثال چنانچه سرمایه ثبت شده شرکت، صد میلیون باشد و یکی از شرکاء دارای ۱۰ درصد سهم الشرکه باشد در مورد بدهی های شرکت، فقط تا میزان ده میلیون، مسئول است.

میزان مسئولیت شرکاء در شرکت تضامنی

در شرکت تضامنی، شرکاء علاوه بر سرمایه ای که در شرکت آورده اند، مسئول پرداخت تمام بدهی های شرکت می باشند. یعنی چنانچه دارائی شرکت، برای پرداخت بدهی های شرکت کافی نباشد نوبت به مسئولیت شرکاء رسیده و هر یک از شرکاء، مسئول پرداخت تمام بدهی شرکت در مقابل اشخاص ثالث می باشد و تفاوتی ندارد که سرمایه شما در شرکت چقدر باشد.

میزان مسئولیت شرکا در شرکت تعاونی

در شرکت های تعاونی مسئولیت شرکاء به اندازه ارزش اسمی سهامی است که در شرکت تعاونی دارد.طلبکاران یک شرکت زمانی می توانند برای دریافت طلب خود به شرکا مراجعه کنند که شرکت منحل شده باشد.

میزان مسئولیت شرکا در شرکتهای مختلط سهامی و غیرسهامی

دو نوع شرکت مختلط داریم: مختلط سهامی و مختلط غیرسهامی. مختلط سهامی شرکت سرمایه محسوب و شرکا بیش از آورده خود مسئولیت ندارند منتها شرکت مختلط غیرسهامی چون برخی از شرکای آنها تضامنی هستند، همان شرکا مسئولیت تضامنی خواهند داشت یعنی بیش از سرمایه خود در مقابل بدهی های شرکت مسئول خواهند بود.

مسئولیت شرکای شرکت نسبی

در شرکت های نسبی، مسئولیت شرکاء جهت پرداخت بدهی های شرکت در برابر اشخاص ثالث، به نسبت سرمایه ای است که به شرکت آورده اند و چنانچه دارایی های شرکت برای پرداخت تمام بدهی های شرکت کفایت نکند هر شریک به نسبت سرمایه ای که در شرکت دارد مسئول پرداخت بدهی شرکت است.

برای مطالعه بیشتر و درک جامع تر و جزیی تر مسائل شرکت ها می توانید به کتاب پرسش و پاسخ های دعاوی شرکت تجاری به قلم توحید زینالی از انتشارات چراغ دانش رجوع نمایید.”