مالیات مبلغی پول است که دولت بر طبق قانون در جهت هدف خاصی که مقنن تعیین کرده است از اشخاص اخذ میکند. منظور از اشخاص هم اشخاص حقیقی و هم اشخاص حقوقی است. یکی از اهداف مهم اخذ مالیات توزیع عادلانه ثروت و ایجاد یک عدالت اجتماعی است. مالیات به مالیات مستقیم و غیر مستقیم تقسیم میشود. مالیات مستقیم آن است که مسئول پرداخت کننده مالیات که به آن مودی گفته می شود و پرداخت کننده مالیات یک شخص باشد و در غیر این صورت مالیات غیر مستقیم است.
مالیات مستقیم خود به دو دسته تقسیم می شود:
- مالیات بر دارایی
- مالیات بر درآمد: مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر درآمد اتفاقی، مالیات بر درآمد املاک،مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی همه جز مالیات بر درآمد هستند.
مالیات غیر مستقیم خود به سه دسته تقسیم می شود:
- حقوق و عوارض گمرکی
- مالیات بر مصرف
- مالیات بر ارزش افزوده
در این مقاله مالیات بر درآمد حقوق کارمندان دولت که خود شاخه ایی از مالیاتهای مستقیم است می پردازیم.
چه کسانی مشمول پرداخت مالیات می‌باشند؟
- کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم.
- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌نماید.
- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران تحصیل میکند.
- هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌نماید.
- هر شخص غیر ایرانی (اعم از حقیقی و یا حقوقی) نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل می‌نماید و همچنین نسبت به درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات و کمک های فنی و یا واگذاری فیلم‌های سینمایی (که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان‌دیگر عاید آنها می‌گردد) از ایران تحصیل میکند.
مالیات بر درآمد حقوق
درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران بر‌حسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیر نقد تحصیل میکند؛ مشمول مالیات بر درآمد حقوق است. درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر یا غیر مستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیتهای مقرر.
معافیت مالیاتی حقوقی کارمندان در سال ۹۹
میزان معافیتهای مالیاتی مقرر بر حقوق هر ساله در بودجه کل کشور آورده می شود.
میزان معافیتهای مالیاتی مقرر برای سال ۱۳۹۹ از قرار زیر است:
میزان معافیت مالیاتی کارمندان در جزء۲ بند الف تبصره ۱۲ لایحه بودجه کل کشور تعیین شده است. بر اساس این قانون کارمندان با دریافتی تا سقف ۳۶ میلیون تومان ( حقوق ماهی ۳ میلیون تومان ) معاف از پرداخت مالیات هستند.
بخشنامه شماره ۱۰/۹۹/۲۱۰ مورخ ۲۶/۱/۱۳۹۹ سازمان امور مالیاتی کشور راجع به معافیت مالیاتی کارمندان
با توجه به مقررات جزء (۲) بند (الف) تبصره ۱۲ قانون بودجه سال ۹۹ کل کشور مقرر می‌دارد:
۱- سقف معافیت مالیاتی موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات های مستقیم، در سال ۱۳۹۹ مبلغ سیصد و شصت میلیون (۳۶۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تعیین میشود.
۲- نرخ مالیات بر کل درآمد کارکنان دولتی و غیردولتی اعم از حقوق و مزایای فوق العاده و کارانه مازاد بر مبلغ مذکور تا یک و نیم برابر آن مشمول مالیات سالانه به نرخ ده درصد (۱۰%) و نسبت به مازاد دو و نیم برابر تا چهار برابر آن مشمول مالیات سالانه بیست درصد (۲۰%) و نسبت به مازاد چهار برابر مشمول مالیات بیست و چنح درصد (۲۵%) می‌باشد.
اشخاصی که از معافیتهای مالیاتی موضوع تبصره (۱) ماده ۸۶ قانون مالیاتهای مستقیم بهره مند هستند، ممشول معافیت ماده ۸۴ قانون مذکور مطابق مقررات این جزء نمی‌شوند.
۳- حقوق اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها با رعایت ماده ۵ قانون اصلاح پاره ای از مقررات مربوط به پایه حقوق اعضای هیأت علمی (آموزشی و پژوهشی) شاغل و بازنشسته دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی مصوب ۱۶/۱۲/۱۳۶۸ با اصلاحات و الحاقات بعدی، با رعایت معافیتهای مقرر در قانون مالیات های مستقیم، در سال ۱۳۹۹ مشمول مالیات به نرخ ده درصد (۱۰%) خواهد بود.
۴- اصلاح پایه حقوق اعضای رسمی هیأت علمی (آموزشی و پژوهشی) شاغل و بازنشسته دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی: بر اساس ماده ۵ قانون از درآمد مشمول مالیات اعضای هیأت علمی موضوع این قانون با رعایت معافیتهای مقرر در قانون مالیاتهای مستقیم حداکثر ده درصد (۱۰%) به عنوان مالیات کسر خواهد شد.” با توجه به اینکه در جزء (۲) بند (الف) تبصره ۱۲ مذکور عبارت “کارانه” خارج از موارد استثناء شده مربوط به حقوق اعضای هیأت علمی به کار رفته است، بنابراین کارانه دریافتی توسط اعضای هیأت علمی (با رعایت بخشنامه ۵۱۸/۹۸/۲۰۰ مورخ ۲۱/۱۱/۹۸) مشمول نرخ ده درصد (۱۰%) نبوده و با توجه به میزانی که حقوق و مزایای اعضای هیأت علمی دانشگاه ها نرخ پلکانی مقرر را پوشش می دهد به نرخ بعدی مشمول مالیات خواهد بود.
خاطر نشان می‌گردد معافیت حقوق موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات های مستقیم ابتدا به حقوق و مزایای فوق العاده اعضای هیأت علمی اعمال می گردد، در صورتیکه معافیت مذکور مازاد بر حقوق و مزایای فوق العاده باشد، مازاد مذکور قابل اعمال به کارانه دریافتی اعضای هیأت علمی نیز خواهد بود.
۵- با توجه به استثنای احکام تبصره های ۱ و ۲ ماده ۸۶ قانون مالیات های مستقیم و اصلاحات بعدی آن از مقررات جزء (۲) بند (الف) تبصره ۱۲ یاد شده، کلیه احکام تبصره های ۱ و ۲ ماده واحده قانون اصلاح ماده ۸۶ قانون مالیات های مستقیم مصوب ۲۷/۴/۱۳۹۶ (اعم از نرخ و…) مطابق مقررات، در سال ۱۳۹۹ کماکان لازم الاجرا می باشد.
۶- نرخ مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق، موضوع بند ۲ به شرح ذیل می باشد.
| جدول درآمد مشمول مالیات حقوق (ریال) | نرخ مالیات | ||
| از | تا | نسبت به مازاد | |
| ۱ | ۳۶۰.۰۰۰.۰۰۰ | ——– | معاف |
| ۳۶۰.۰۰۰.۰۰۱ | ۹۰۰.۰۰۰.۰۰۰ | ۳۶۰.۰۰۰.۰۰۰ | ۱۰% |
| ۹۰۰.۰۰۰.۰۰۱ | ۱.۲۶۰.۰۰۰.۰۰۰ | ۹۰۰.۰۰۰.۰۰۰ | ۱۵% |
| ۱.۲۶۰.۰۰۰.۰۰۱ | ۱.۸۰۰.۰۰۰.۰۰۰ | ۱.۲۶۰.۰۰۰.۰۰۰ | ۲۰% |
| نسبت به مازاد ۱.۸۰۰.۰۰۰.۰۰۰ | ۲۵% | ||
“برای مطالعه بیشتر و درک جامع تر و جزیی تر این موضوع می توانید به کتاب قوانین مالیاتی سنا در رویه دادگاه به قلم گروه پژوهش از انتشارات چراغ دانش رجوع نمایید.”
سلام من کارمند رسمی شبکه بهداشت هستم دارای فرزند با معلولیت شدید آیا از حقوق ماهیانه که از شبکه بهداشت میگیرم معافیت مالیاتی به من تعلق میگیرد؟