امروزه کمتر کسی است که با چک و امر بانکی سروکار نداشته باشد. رواج روز افزون استفاده از چک و از طرف دیگر، عدم آشنایی با قوانین و مقررات چک گاهی سبب دردسر می شود.
در یک تعریف ساده، چک سندی است که بر طبق آن صاحب حساب بانکی با صدور چک می تواند خودش شخصا و یا با تحویل چک به فرد دیگر از حساب بانکی خود پول برداشت کند.
چک عمده ترین سند تجاری معمول بوده و پس از گسترش عملیات بانکی تبدیل به یکی از مهمترین وسایل دریافت و پرداخت پول شده است.
انواع چک
انواع مختلفی از چک وجود دارد که هر کدام مناسب برای یک معامله است.
در یک تقسیم بندی چک ها به ۲ دسته کلی تقسیم می شوند:
- چکهایی که توسط اشخاص صادر می شوند:
- چک عادی
- چک تایید شده یا گواهی شده
- چکهایی که توسط بانک صادر می شوند:
- چک مسافرتی
- چک بین بانکی (رمزدار بین بانکی)
- چک تضمین شده (تضمین شده رمز دار)
در مقاله سعی داریم تا به طور مختصر و مفید چکهای بین بانکی و چکهای تضمین شده را تعریف کنیم و تفاوت های آنها را در تعریف بیاوریم.
چک تضمین شده
چک تضمین شده چکی است که توسط بانک به عهده همان بانک صادر می شود و پرداخت وجه آن توسط بانک تضمین می شود بر خلاف چکهای عادی که توسط صاحب حساب صادر می شود. بنابراین هر فرد می تواند از بانک تقاضای چک تضمین شده بکند. این چک ها از لحاظ پرداخت کاملا مطمئن بوده و با مراجعه به هر یک از شعب صادر کننده در سراسر کشور قابل وصول هستند.
طبق قانون؛ چکهای تضمین شده قابل توقیف و مسدود شدن نیستند و فوت و ورشکستگی صادر کننده تضمین شده و خللی به حقوق دارنده این نوع چک وارد نخواهد شد.
این نوع چکها قابل نقل و انتقال هستند و حتی می توان با امضای ظهر چک آن را به دیگری انتقال داد یا آن را تبدیل به چک حامل نمود. یا حتی ممکن است بانک به درخواست صاحب حساب چک را در وجه حامل صادر کند.
این قابلیت از طرفی یک حسن محسوب می شود و آن اینکه معاملات را تسهیل می کند و سرعت عقد قراردادها را افزایش می دهد. و همین امر می تواند یک عیب هم به حساب آید و آن این که اینگونه چک ها بیشتر در معاملات با ارقام زیاد مورد استفاده قرار می گیرد و اگر دارنده چک در وجه حامل یا دارنده ایی که ظهر آن را امضا کرده باشد آن را گم کند مانند این است که پول نقد را گم کرده است و از این جهت خطری بزرگ او را تهدید می کند.
چک رمز دار بین بانکی
چک بین بانکی چکی است که به درخواست مشتری توسط بانک صادر می شود. نام آن گویای طرز کار و عملکرد این چک می باشد. این چک توسط بانک برای یک بانک دیگر صادر می شود و در آن از رمز استفاده می شود تا ضریب امنیت آن افزایش پیدا کند و از خطر جعل و … محفوظ بدارد.
به دیگر سخن این چک برای انتقال پول از یک بانک به بانک دیگر است.
برای چک رمزدار بین بانکی مزایایی می توان برشمرد:
- امنیت
- عدم امکان سوءاستفاده از آن
- تضمین پرداخت
صدور این چک در وجه حامل ممنوع است و حتما می بایست به حساب گیرنده صادر شود.
استفاده از چک رمزدار بین بانکی در معاملات با مبالغ زیاد بهتر از استفاده از چک تضمین شده و چک عادی است زیرا خطرات مفقودی چک تضمین شده و چک عادی را ندارد و پرداخت آن بر خلاف چک عادی توسط بانک تضمین شده است.
ممنون، اما مطابق بخشنامه بانک مرکزی چک تضمین قابلیت انتقال یا ظهرنویسی ندارد